8. Sınıf Türkçe Köşe Yazısı Makale Ve Deneme konu anlatımı

Günübirlik yazılan ve gazetelerde yayımlanan yazılara köşe yazısı denir. ''Fıkra'' adıyla da bilinen bu yazılar deneme türündeki eserler ile benzer özellikler taşır. Denemeler de fıkralar gibi sohbet havası içerisinde geçen düz yazılardır. Makale türündeki eserler bilimsel ve tarihi gerçeklere dayanır. Yazar, kaleme aldığı makalelerde öne sürdüğü fikirleri kanıtlamak zorundadır.

 Köşe Yazısı, Makale ve Deneme

 1- Köşe Yazısı:

 Gazetelerde günübirlik yazılan yazıları köşe yazısı ya da fıkra denir. Genelde güncel konuların ele alındığı bu fıkralar, en kısa düz yazı türlerinden biridir. Çevre kirliliği, eğitim, sağlık, görgü kuralları ve buna benzer birçok konu köşe yazılarının ana konusu olabilir. Gazetelerde yayınlandıkları için yazar genelde güncel meseleleri köşesine taşır. Sinema, edebiyat, tiyatro gibi sanat dallarına yer verilir. Bir köşe yazarı okuduğu son kitabı ya da izlediği bir filmi okurlara önerebilir.

 Köşe yazısının üslubu deneme türündeki eserlerle benzerlikler taşır. Öne sürülen görüşleri kanıtlama zorunluluğu yoktur. Ele alınan konu derinlemesine değil yüzeysel bir şekilde işlenir. Çoğunluk tarafından okunması hedeflendiği için sade bir dil kullanılır.

 Örnek metin:

 ''Evet sevgili okurlar! Bugün size ne kadar düşünsem de cevabını bulamadığım bir konudan bahsetmek istiyorum. Çevre kirliliğinden. Sizce neden bir insan elindeki çöpü çöp kutusuna atmak yerine, yere atar? Ne kadar düşünsem de bu sorunun mantıklı bir cevabını bulamadım.''

 2 - Makale:

 Gazetelerden çok bilim ve sanat dergilerinde yayınlanır. ''İnceleme yazısı'' olarak da bilinen makaleler diğer türlere nazaran çok daha ciddi bir üslupla yazılır. Yazar toplumsal bir soruna çözüm sunabilir ya da tartışmalı bir konuya başka bir açıdan yaklaşabilir. Makaleler belli başlı konularda (tıp, felsefe, bilim, sanat tarihi) uzmanlık gerektirdiği için herkes tarafından kaleme alınamaz.

 Makale Yazarları ve Eserleri:

 Alfred North Whitehead - Aklın İşlevi

 Umberto Eco - Beş Ahlak Yazısı

 Ziya Gökalp - Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak

 Mehmet Kaplan - Kültür ve Dil

 Roland Barthes - Yazı ve Yorum

 Tahsin Yücel - Yazının Sınırları

 3- Deneme:

 Deneme türündeki eserlerde yazar, duygu ve düşüncelerini okura sohbet havası içerisinde aktarır. Herhangi bir fikrini empoze etme ve kanıtlama çabası içerisinde değildir. Denemelerde konu sınırlaması yoktur. Sadece toplumsal sorunlar değil, izlenimler ve anılar da paylaşılabilir.

 İlk deneme yazıları 1533 yılında doğmuş olan Michel de Montaigne tarafından kaleme alınmıştır. Montaigne yazılarında felsefe, ahlak, yalnızlık, yaşlılık, eğitim ve kültür gibi çok çeşitli konulara yer vermiştir. Bu tür düşünce yazılarında şairlerden, düşünürlerden ve diğer yazarlardan birçok alıntı yapılır. Ancak yapılan alıntılar herhangi bir düşünceyi kanıtlamak için değildir. Türk Edebiyatında özellikle cumhuriyetin ilan edilmesinden sonra deneme türünde eserler veren yazarların sayısı arttı. Başta Nurullah Ataç ve Ahmet Haşim olmak üzere birçok yazarımız bu türde birçok başarılı eser kaleme aldı.

 Deneme Yazarları ve Eserleri:

 Michel De Montaigne - Denemeler

 Salah Birsel - Ah Beyoğlu Vah Beyoğlu - Dört Köşeli Üçgen - Bir Zavallı Sarı At

 Nurullah Ataç - Karalama Defteri - Günlerin Getirdiği

 Ahmet Haşim - Bize Göre

 Falih Rıfkı Atay - Eski Saat - Çile

 Cemil Meriç - Bu Ülke - Işık Doğudan Gelir - Kırk Ambar

 Jose Ortega Y Gasset - Kitlelerin Ayaklanması

 Simon de Beauvoir - Belirsizlik Ahlakı Üzerine - Olgunluk Çağı