8. Sınıf Türkçe Büyük Harflerin Yazımı konu anlatımı

Cümleler büyük harfle başlar ve özel isimler de devamlı büyük harflerle yazılırlar. Bu kuralların dışında; dizeler, iki noktadan sonra gelen cümleler, unvanlar, lakaplar, resmi yazışmalarda hitaplar daima büyük harfle başlarlar.

 Büyük Harflerin Yazımı

 1) Cümleler büyük harflerle başlarlar. Örnek;

 * Yarın, hep beraber pikniğe gideceğiz.

 2) Cümle içinde arasöz olarak kullanılan, tırnak veya yay ayraçla gösterilen cümleler büyük harfle başlarlar. Örnek;

 * Atalarımız “Sakla samanı gelir zamanı.” demişler.

 Cümle içinde iki kısa çizgi arasındaki açıklama cümlesi büyük harfle başlamaz. Örnek;

 * Selma –onunla hiç geçinemeyiz-bizim sınıfa gelmiş.

 3) İki noktadan sonra gelen cümleler büyük harfle başlarlar. Ancak, iki noktadan sonra cümle ve özel ad olmayan açıklamalar büyük harflerle başlamazlar. Örnek;

 * Kitaplar can yoldaşıdır: Yalnızlığınızı paylaşır, dünyanızı aydınlatırlar.

 * Eve geldiğimde karşılaştığım manzara: yerlere saçılmış kitaplar, masanın üstünde bulaşıklar…

 4) Dizeler büyük harfle başlarlar. Örnek;

 * “Zeytin ağaçları söğüt gölgesi

 Bende çıkar güneş aydınlığa” (Sezai Karakoç-Mona Liza)

 5) Özel isimler büyük harfle başlarlar. Akrabalık

 * Kişi adları ve soyadları; Mustafa Kemal Atatürk, Orhan Veli Kanık

 * Takma adlar; Fatih Sultan Mehmet, Şeytan Rıdvan

 * Kişi adlarından önce/sonra gelen unvanlar, saygı sözleri, rütbe adları ve lakaplar; Prof. Dr. Ahmet Kutlu, Mustafa Bey, Fatma Hanım, Ayşe Öğretmen, Yüzbaşı Mustafa

 * Akrabalık adı olmasına rağmen lakap/ unvan olarak kullanılan kelimeler; Nene Hatun. Telli Baba

 * Akrabalık bildiren kelimeler küçük harflerle başlarlar; Hasan dayım gelmiş.

 6) Cümle içinde özel adın yerine kullanılan makam/unvan sözcükleri büyük harflerle başlarlar. Örnek;

 * Okulun ilk gününde Dekan da bir konuşma yaptı.

 7) Saygı bildiren sözlerden sonra gelen, makam, mevki, unvan bildiren kelimeler büyük harfle başlarlar. Örnek;

 * Sayın Kaymakam, Sayın Dekan,

 8) Mektuplarda ve resmî yazışmalarda hitaplar büyük harfle başlarlar. Örnek;

 * Sevgili Arkadaşım, Aziz Dostum

 9) Hayvanlara verilen özel adlar büyük harfle başlarlar. Örnek;

 * Karabaş, Sarıkız, Tekir, Boncuk

 10) Millet, boy, oymak adları büyük harfle başlarlar. Örnek;

 *Türkmen, Türk, Azeri, Japon

 11) Dil ve lehçe adları büyük harfle başlarlar. Örnek;

 * Arapça, Türkçe, İngilizce

 12) Devlet adları büyük harfle başlarlar. Örnek;

 * Türkiye Cumhuriyeti, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti

 13) Din, mezhep adlarıyla bunlara mensup olanları bildiren sözcükler büyük harfle başlarlar. Örnek;

 * Müslümanlık, Müslüman; Hanefilik, Hanefi

 14) Din ve mitoloji ile ilgil özel adlar büyük harfle başlarlar. “Tanrı, Allah” gibi sözler özel isim olarak kullanılmadığında küçük harfle başlarlar. Örnek;

 * Tanrı, Allah, Cebrail, Zeus

 * Eski Yunan tanrıları arasında en kötüsü Hades’di.

 15) Gezegen ve yıldızlar büyük harfle yazılırlar. Ancak, dünya, güneş ve ay sözcükleri gezegen anlamı dışında kullanıldıklarında küçük harfle başlarlar. Örnek;

 * Dünya, Merkür, Halley

 * Son on yılda dünyadan neler geldi neler geçti…

 16) Kıta, bölge, il, ilçe, köy, semt gibi yer adları büyük harfle başlarlar. Yer adlarından sonra gelen deniz, nehir, göl, dağ gibi tür bildiren ikinci isimler de büyük harfle başlarlar. Örnek;

 * Asya, Akdeniz Bölgesi, Adana, Bağcılar

 * Van Gölü, Marmara Denizi, Çanakkale Boğazı, Seyhan Nehri, Boğaziçi Köprüsü

 17) Kurum, kuruluş ve kurul adlarının her kelimesi büyük harfle başlarlar. Örnek;

 * Resmi Gazete, Türkiye Büyük Millet Meclisi, Çocuk Esirgeme Kurumu, Sosyal Güvenlik Kurumu

 18) Kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge, genelge adlarının hepsi büyük harfle başlarlar. Örnek;

 *Vergi Usul Kanunu, Medeni Kanun, Türk Bayrağı Tüzüğü