8. Sınıf Sosyal Bilgiler Cumhuriyetin Kazanımları konu anlatımı

Cumhuriyet ile birlikte birçok temel hakka kavuştuk. Her yurttaş bu haklardan eşit olarak faydalanır. Hiçbir kişi ve zümre bir diğerinden üstün değildir. Cumhuriyetin bize kazandırdıklarının değerini bilmeli, Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı olmalıyız.

 Cumhuriyetin Kazanımları

 Cumhuriyet, 18 yaşını doldurmuş herkesin oy verme hakkına sahip olduğu demokratik bir yönetim şeklidir. Monarşi ve oligarşiden farklıdır. Monarşide tek bir kişi ülkeyi yönetirken, oligarşide de söz sahibi olan seçkinler sınıfıdır. Her 5 yılda bir düzenlenen seçimlerde halk oy kullanarak ülkeyi kimin yöneteceğine karar verir. Yerel seçimlerde ise muhtar, belediye başkanı ve vali seçilir. Cumhuriyetten önce kadınların seçme ve seçilme hakkı yoktu. Bu hakların kadınlara verilmesi ile birlikte kadınlar sosyal hayatta da aktif olarak rol almaya başladı.

 Bize verilen temek haklardan biri de dilekçe hakkıdır. Bu hak sayesinde şikayetlerimizi sadece yargı organlarına değil belli başlı kurumlara da bildirebiliriz. Dilekçe yazılarak istek ve öneri de bulunulabilir. Diğer yönetim şekillerinde ise kişilerin istek ve şikayetlerinin bir önemi yoktur. Her şey baştaki kişi ve grupların istediği gibi olur. Cumhuriyetin en büyük kazanımlarından bir diğeri ise yargı önünde eşitliktir. Eskiden insanlar kendilerini savunma fırsatı bile bulmadan, yargılanır ve çeşitli cezalara çarptırılırdı. 1923 yılından sonra herkes tamamen bağımsız olan mahkemelerde yargılanma, avukat tutma ve kendini savunma hakkına sahiptir. Mahkemelerde kişilerin dil, din, ırk ve cinsiyetine bakılmaksızın karar alınır.

 Düşünce özgürlüğü de cumhuriyetin ilanı ile birlikte bize verilen en temel haklardan biridir. Kişi istediği görüşü savunma ve yayma hakkına sahiptir. Kimse düşüncelerinden ötürü yargılanmaz ve ceza almaz. Cumhuriyet ile birlikte ülkemizde okuma yazma oranı yüzde yirmiden yüzde doksanlara çıkmıştır. Mustafa Kemal Atatürk'ün yaptığı harf devrimi ile birlikte Latin alfabesine geçilmiştir. Yeni ders programları oluşturulmuş ve müfredata mantık, felsefe gibi dersler eklenmiştir. Atatürk'ün açmış olduğu halk evleri de halkın okuma yazma öğrenmesinde son derece etkili olmuştur. Bugün herkes eğitim hakkından ücretsiz olarak faydalanabilir. Ülkemizde 12 yıl eğitim zorunludur.

 Cumhuriyet ekonomi alanında da kalkınmamızı sağlamıştır. ''Her fabrika bir kaledir.'' diyen Mustafa Kemal Atatürk, 1920'li yıllarda birçok fabrika açmıştır. Onlardan bazıları Uşak Şeker Fabrikası, Ankara Fişek Fabrikası ve Şakir Zümre Fabrikasıdır. Bu fabrikalar sayesinde ülkemiz ihtiyaçlarını kendisi üretecek bir konuma gelmiş ve ekonomide dışa bağımlılık büyük oranda azalmıştır. Günümüzde herkesin çalışma hakkı bulunmaktadır. Cumhuriyet ile birlikte devlet, yeni istihdam alanları açmakta, çiftçilere krediler vermekte ve ekonominin kalkınmasını sağlamaktadır.

 Mustafa Kemal Atatürk'ün dış politikada yürüttüğü denge siyaseti de cumhuriyetin kazanımları arasında yer alır. Monarşi ile yönetilen ülkeler, her zaman başka ülkelere savaş açarak sınırlarına yeni topraklar katmak ister. Ancak cumhuriyet barışı esas alır ve diğer ülkelerin toprak bütünlüğüne saygı duyar. Atatürk'ün ''Yurtta Sulh Cihanda Sulh'' sözü bu açıdan büyük önem taşımaktadır. Kurtuluş Savaşında işgalci kuvvetleri topraklarımızdan atan Atatürk, daha sonrasında cumhuriyeti ilan ederek ülke topraklarını koruma altına almıştır.

 Cumhuriyetin bize kazandırdıkları arasında basın özgürlüğü de yer alır. Gazete, dergi ve televizyon gibi medya kuruluşları baskı altında olmadan ve sansüre uğramadan haber yapabilir Tüm yurttaşlara verilen ibadet özgürlüğü de kişilerin inanç ve ibadetlerinde özgür olmasını sağlamıştır.