8. Sınıf Sosyal Bilgiler Atatürk Döneminde Türk Dış Politikasının Temel İlkeleri konu anlatımı

Atatürk dış ilişkilerde her zaman için ülkemizin çıkarlarını ön planda tuttu. Kararlı kişiliği ile birlikte toprak bütünlüğü ve tam bağımsızlık gibi konularda asla taviz vermedi. Yabancı ülkelerin devlet adamlarını ülkemizde ağırladı ve yurt dışı gezilerinde büyük bir saygıyla karşılandı.

8. Sınıf Sosyal Bilgiler Atatürk Döneminde Türk Dış Politikasının Temel İlkeleri - Konu anlatımı

 1- Barış:

 Mustafa Kemal Atatürk, barıştan yana olan bir liderdi. Onun düşüncesine göre savaş ancak bir ülkenin toprak bütünlüğü tehlikeye girdiğinde meşruydu. Kurtuluş savaşında da işgalci kuvvetleri topraklarımızdan atmak için savaşmıştır. Atatürk'ün barışı esası alan görüş ve düşünceleri diplomasi ilişkilerinde de kendini gösterir. O her devletin bayrağına ve bağımsızlığına saygı duymuştur. Ülkemizde başlattığı bağımsızlık mücadelesi birçok ülkeye de örnek olmuş ve birçok ülkenin bağımsızlığı için mücadele etmesini sağlamıştır.

 Atatürk'ün ''Yurtta Sulh Cihanda Sulh'' sözü Türk dış politikasında temel ilkesini oluşturur. Ona göre bir yurtta barış olması için tüm dünyada barış olması gerekir. Bu nedenle tüm dünya ülkeleriyle barışı esas alan ilişkiler geliştirilmiştir

 2- İşbirliği:

 Diğer ülkelerle çeşitli konularda iş birliği yapmak Atatürk döneminde dış politika ilkelerinden bir diğeridir. Batılı birçok ülkeyle özellikle hukuki konularda işbirliğine gidilmiştir. Çeşitli ülkelerden gelen başkanları ve heyetleri Dolmabahçe Sarayında ağırlayan Atatürk, onlarla düzenli olarak fikir alışverişinde bulunmuştur.

 Bununla birlikte Türkiye Cumhuriyeti o dönem içerisinde birçok ülkeye yardımda bulundu. İşbirliği ilkesi yardımlaşma ve dayanışma ile birlikte hayata geçirildi.

 3- Ülkeler Arası Diyalog:

 Mustafa Kemal Atatürk'ün yürüttüğü dış politikada ülkeler arası diyalog son derece önemli bir yer tutar. İki veya daha fazla ülke arasındaki anlaşmazlıklar, masaya oturularak çözüldü. Bunların başında Hatay meselesi yer alıyor. Atatürk, hayatta olduğu süre boyunca Hatay'ı Türk topraklarına katmak için sadece diplomatik hamleler yapmıştır. 1939 yılında da Hatay, savaşla değil diyalog kurularak ülke topraklarına katılmıştır.

 Siyasi alanda yaşanan uyuşmazlıkların çözümü için de ülkeler arası diyalog esas alınmıştır. Musul ve Boğazlar sorunu stratejik hamlelerle birlikte ülkemizin çıkarlarına uygun bir şekilde çözülmüştür.

 4- Denge Politikası:

 29 Ekim 1923 tarihinde cumhuriyetin ilan edilmesi ile birlikte dış politikada denge siyaseti izlendi Her ülke ile ortak çıkarlar doğrultusunda görüşmeler kaydedildi ve Türkiye'nin menfaatleri ön planda tutulmuştu. Amerika ve Sovyetler Birliği gibi o dönem birbirine düşman olan iki devletle de politik ve ticari ilişkiler geliştirildi. Çünkü Mustafa Kemal Atatürk'ün politika anlayışında başka ülkelerin iç ve dış ilişkilerine karışmamak ilkesi yer alır.

 5- Tarafsızlık:

 Mustafa Kemal Atatürk cumhurbaşkanı iken 2. Dünya Savaşı çıkmak üzereydi. Almanya, İtalya ve Japonya ile Amerika, İngiltere, Rusya savaş hazırlıklarını sürdürüyordu. Türk dış politikasının temel ilkelerinden biri olan tarafsızlık ilkesinden savaş öncesinde de vazgeçilmedi. Savaş çıktığı takdirde Türkiye'nin tarafsızlığına ilan edeceğini duyurdu. Yabancı gazetelerle yaptığı röportajda da bunu ifade etti.

 Atatürk dış politikada her zaman için akılcı davrandı.1. Dünya savaşının yaralarını sarmaya çalışan Türkiye'nin savaşa katıldığı takdirde ekonomik olarak zarar göreceğini düşünüyordu. Nitekim 1939 yılında ülkemiz tarafsızlığını ilan ettiği ve 2. dünya savaşına katılmadı.

 Atatürk döneminde Türk dış politikası stratejik, dengeli ve akılcıdır. Bu nedenle birçok başarı savaşa girilmeden elde edilmiştir.