Güncelleme Tarihi:
Türkçede yazdıklarımızı üç şekilde düzeltiriz. Birincisi kelimelerin yazılışına bakarız ve yanlış yazılmış kelimelerin doğrusunu yazarız. İkinci aşamada noktalama işaretlerini düzenleriz. Son aşamada ise anlatıma bakarız. Düşük cümleler ya da anlatım bozukluğu varsa düzeltiriz. Metni tekrar tekrar okumak yazdıklarımızı düzeltmek için en iyi yöntemdir.
Yazdıklarını Düzenleme
1- Yazım Yanlışlarını Düzenleme:
Ne kadar dikkat edersek edelim, her metinde yanlış yazılmış en az birkaç kelime bulunur. Bir yazı ne kadar hızlı yazılırsa yanlış yazma ihtimali o kadar artar. Bu nedenle yazıya başlamadan önce anlatacağımız hikayeyi ya da konuyu bir süre düşünmeliyiz. Hangi anlatım tekniği kullanılacak? kompozisyonda betimleme mi olacak öyküleme mi? Bu tür soruların cevabını önceden düşünürsek, kompozisyonu acele etmeden ve daha derli toplu yazmış oluruz. Bu da başta daha az yazım yanlışı yapmamızı sağlar.
Türkçede yazımı çoğunlukla yanlış yazılan belli başlı kelimeler var. Bu kelimelerin nasıl yazıldıklarını öğrenmeli ve kompozisyona doğrusunu yazmalıyız.
Dilimizde sıklıkla yanlış yazılan kelimelerden bazıları şunlardır.
Herkez - Yanlış
Herkes - Doğru
Her - kez, Her defa anlamına gelir ve ayrı yazılmalıdır.
Yalnış - Yanlış
Yanlış - Doğru
Yanlız - Yanlış
Yalnız - Doğru
Orjinal - Yanlış
Orijinal - Doğru
Traş - Yanlış
Tıraş - Doğru
Makina - Yanlış
Makine - Doğru
Laylon - Yanlış
Naylon - Doğru
Eşki - Yanlış
Ekşi - Doğru
Nasıl yazıldığından emin olmadığımız kelimeleri yazım kılavuzuna ve sözlüğe bakarak öğrenebiliriz. Kelimeleri doğru kullanırsak yazdığımız öykü ve kompozisyonlar çok daha düzgün ve anlaşılır olur.
2- Noktalama İşaretleri:
Yazdıklarımızı düzenlerken ikinci aşamada noktalama işaretlerini kontrol etmeliyiz. Her cümlenin sonuna nokta koyduğumuzdan ve her cümleye büyük harfle başladığımızdan emin olmalıyız. Sıralanan sıfat ve nesnelerin arasına virgül konulmalıdır. Soru bildiren cümlelerin sonuna soru işareti, seslenme cümlelerin sonuna ise ünlem konur.
Yazıda geçen konuşmaları iki şekilde yazabiliriz.
1- Konuşmayı tırnak içine alma.
Ali bana ''yarın senin de Şarköy'e gelmeni istiyorum'' dedi.
2- İsmin yanına iki nokta koyma:
Ali: Yarın senin de Şarköy'e gelmeni istiyorum.
Noktalama işaretlerini eksik ya da fazla kullanmak, yazının okunmasını zorlaştırır. Ayrıca cümlelerde anlam düşmesine neden olur. Bu nedenle düzenleme yaparken noktalama işaretlerini doğru kullandığımızdan emin olmalıyız.
3- Anlatım:
Yazımızda bir bütünlük belirlemek için tek bir anlatım tekniği kullanmalıyız. Örneğin öyküye 1. tekil şahsın gözünden anlatılıyorsa ''Ben'' zamiri kullanılır. Öykünün içindeki olaylar ana karakterin bakış açısıyla anlatılır. Diğer anlatım tekniğinde ise ''O'' zamiri kullanılır. Bu teknikte tüm olaylar yazarın gözünden, dolaylı olarak anlatılır. Bit öyküde ya da kompozisyonda her iki anlatım tekniğini bir arada kullanmak doğru değildir.
Anlatılan hikayeye ya da yazının türüne göre bir üslup belirlenmelidir. Üslup ile içerik birbiriyle uyumlu olmalıdır. Dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli nokta anlatım bozukluklarıdır. Gereksiz kelime kullanmaktan kaçınmalıyız. Aynı anlama gelen iki kelimeyi de aynı cümle içerisinde kullanmamalıyız.
Örnek: Söylediği şey bana çok saçma ve anlamsız geldi.
Cümlesinde, saçma ve anlamsız kelimesinin bir arada kullanılması anlatım bozukluğuna yol açmıştır. İki kelimeden birini kullanmak yeterli olacaktır.
Yazım, noktalama işaretleri ve anlatım kontrol edildikten sonra öykü paylaşılabilir.