7. Sınıf Türkçe Yabancı Sözcüklerin Yerine Türkçelerini Kullanma konu anlatımı

Türkçe yerine İngilizce ve Fransızca kelimeler kullanmak yanlıştır. Dilimizi korumak için sık sık kullandığımız yabancı sözcüklerin Türkçe karşılıklarını öğrenmeliyiz.

 Yabancı Sözcüklerin Yerine Türkçelerini Kullanma

 1- İngilizce Sözcüklerin Yerine Türkçelerini Kullanma:

 Tarih boyunca dilimize İngilizce ve diğer yabancı dillerden geçmiş olan birçok sözcük vardır. Aynı şekilde Türkçeden de bu dillere belli başlı sözcükler geçmiştir. Bu kelimeler dilimize zamanla yerleştiği için konuşma ve yazı dilinde kullanılabilir. Ancak günümüzde yabancı dildeki birçok kelime, dilimize geçmemiş olmasına rağmen Türkçe kelimeler yerine kullanılıyor. Türkçe yerine kullanılan yabancı dildeki kelimelerin %80!inden fazlası İngilizcedir.

 Örnekler:

 -Görüşmek üzere, bye bye. (Yanlış)

 -Görüşmek üzere, güle güle. (Doğru)

 Not: Bye bye yerine, hoşça kal, Allahaısmarladık gibi kelimeler de kullanılabilir.

 -Geçerken Cv'ini ofise bırakırsın. (Yanlış)

 -Geçerken öz geçmişini ofise bırakırsın. (Doğru)

 -Çok sık fast-food yemek sağlığa zararlıdır.

 Not: Fast-food, hamburger, pizza, patates kızartması gibi hızlı pişirilen yemeklere verilen genel isimdir. Türkçedeki hızlı yemek, ayaküstü yemek anlamlarına gelir. Ancak bazı kelimeleri Türkçeye çevirirken birebir (otonom) çeviri yapılmaz. Bu nedenle fast-food demek yerine ''abur cubur'' ya da ''hazır yemek'' kelime gruplarından birini kullanmamız daha doğru olacaktır.

 Not: İnternetin yaygın kullanılması ile birlikte sanal ortamda yer alan birçok İngilizce sözcük, günlük konuşma dilinde de kullanılmaya başlamıştır. Bu kelime ve kelime gruplarının da Türkçesini öğrenmeli ve İngilizce yerine Türkçelerini tercih etmeliyiz.

 -Bu sabah e-maillerini kontrol ettin mi? (Yanlış)

 Kelimenin başındaki ''e'' elektronik sözcüğünün kısaltılmışıdır. Mail kelimesinin Türkçe karşılığı ise postadır. Bu nedenle e-mail demek yerine ''elektronik posta'' demeliyiz.

 -Çıktıları printer'dan aldın mı? (Yanlış)

 -Çıktıları yazıcıdan aldın mı? (Doğru)

 -Yabancı adreslerden gelen linklere tıklamamalıyız. (Yanlış)

 -Yabancı adreslerden gelen bağlantılara tıklamamalıyız. (Doğru) 

 2- Almanca Sözcüklerin Yerine Türkçelerini Kullanma:

 Zeplin ya da Röntgen gibi sözcükler, sadece Türkçede değil birçok dilde bu isimle anılırlar. Bunun nedeni bu sözcüklerin özel isim ya da terim olmasıdır. Bu tür kelimelerin dışında kalan Almanca sözcüklerin yerine Türkçelerini kullanmaya özen göstermeliyiz.

 - Bu grubun vokali çok iyi.

 Cümledeki ''vokal'' kelimesinin yerine ''solist'' kelimesini kullanmak da doğru olmayacaktır. Fransızca solist ve Almanca vokal kelimeleri yerine ses sanatçısı ya da müzisyen kelimeleri kullanılabilir.

 Dikta kelimesi yerine Sulta

 Genetik kelimesi yerine Kalıtımsal ya da İrsi kelimelerini kullanmalıyız. 

 3- Fransızca Sözcüklerin Yerine Türkçelerini Kullanma

 Günlük hayatta sık kullandığımız bazı kelimeler Fransızcadır. Bu sözcüklerin yerine Türkçe karşılıklarını kullanmamız gerekir.

 Örnekler:

 - Lütfen bana yardım eder misiniz? (Yanlış)

 - Rica etsem bana yardım eder misiniz? (Doğru)

 - Pardon, bir saniye bakar mısınız?

 - Affedersiniz, bir saniye bakar mısınız?

 Not Cümlenin yapısına bağlı olarak Pardon kelimesi yerine Özür Dilerim ve Kusura Bakmayın kelimeleri de kullanılabilir.

 - Bir daha asla onunla polemiğe girmeyeceğim. (Yanlış)

 - Bir daha asla onunla laf dalaşına girmeyeceğim. (Doğru)

 - Kendisiyle bir saatlik bir röportaj gerçekleştirdik. (Yanlış)

 - Kendisiyle bir saatlik bir mülakat gerçekleştirdik. (Doğru)

 - Jenerikte adını görünce hepimiz çok şaşırdık. (Yanlış)

 - Tanıtım yazısında adını görünce hepimiz çok şaşırdık. (Doğru)

 Deterjan kelimesi yerine Temizleyici

 Hijyen kelimesi yerine Temiz ve Sağlıklı kelimelerini