7. Sınıf Türkçe Kısa Çizgi Ve Kesme İşareti konu anlatımı

Kısa çizgiler ise uzun paragraflarda en sık kullanılan noktalama işaretlerinden biridir. Kelime satıra sığmadığında kısa çizgi konarak diğer paragrafa geçilir. Kısa çizgi kullanırken kelimeyi doğru hecesinden ayırmaya dikkat edilmelidir.

 Kısa Çizgi ve Kesme İşareti

 Kesme İşareti:

 İnsan isimlerine gelen yapım eklerini ayırmak için kesme işareti kullanılır.

 - Bugün ders çalışmak için Ahmet'e gideceğim.

 - Serpil'in bana aldığı hediyeyi çok merak ediyorum.

 Not: İnsan isimlerine ve diğer özel isimlere çekim eki gelirse kesme işareti kullanılmaz.

 Örnek: Yarın Aliler bize geliyor.

 Şehir ve ülke isimlerine gelen yapım ekleri de kesme işareti ile ayılır.

 - Bu yaz Londra'ya gideceğim için çok heyecanlıyım.

 - Babam her yıl Bursa'ya birkaç kere gider.

 Hayvanlara verilen özel isimlere yapım eki getirildiğinde kesme işareti kullanılır.

 - Gofret'e aldığımız son mama oldukça sağlıklı.

 - Kedim Karamel'in fotoğrafları çok beğenildi.

 Kesme işareti soy isimlere ve takma adlara getirilen yapım eklerini ayırmak için de kullanılır.

 - Yunus Emre'ye duyduğum saygı her geçen yıl biraz daha artıyor.

 - Taçsız Kral'ın attığı golleri yeniden izledim.

 Dünya, Satürn, Mars gibi gezegenler özel isimlerdir. Bu nedenle bu kelimelere gelen ekleri kesme işareti ayırır.

 - Acaba insanoğlu bir gün Jüpiter'e gidebilecek mi?

 Not: Dünya kelimesi hem özel hem cins isim olabilir. Cümle içindeki kullanımına göre kesme işareti kullanılmalıdır.

 - Dünya'nın dönüş yönü batıdan doğuya doğrudur. (Gezegen olduğu için kesme işareti kullanılmalı.)

 - Dünyanın bin bir türlü hali var. (Dünya, bu cümlede cins isim olarak yer almıştır.)

 Kitap ve tablo başta olmak üzere tüm sanat eserleri özel isim grubunda yer alır. İmla hatası yapmamak için bu kelimelere yapım eki geldiğinde kesme işareti kullanılmalıdır.

 - Bugün derste Belleğin Azmi'nin kopyasını inceledik.

 Belleğin Azmi, Salvador Dali'nin bir tablosu olduğu için tektir. Teklik bildiren tüm sözcükler özel isimdir.

 İnsan isimlerinin yanında kullanılan saygı kelimelerine gelen ekler takma isimlerde olduğu gibi kesme işareti ile ayrılmalıdır.

 - Nail Bey'e geçmiş olsun dileklerimi iletin.

 - Bence bu pantolon tam Serpil Hanım'a göre.

 Türkçede sadece özel isimlerin kısaltması olur. Bu nedenle kısaltmalarda da kesme işareti kullanılmalıdır.

 - TBMM'de toplam 450 milletvekili bulunuyor.

 - Hafta sonları NBA'de oynanan basketbol maçlarını izliyorum.

 2- Kısa Çizgi:

Satıra sığmayan kelimelerin hecesi ya da heceleri diğer paragrafa geçilirken kısa çizgili ile ayrılır. Örneğin ''Dedem beni yarın parka götürecek'' cümlesinde ''parka kelimesi satıra sığmıyorsa:

 par -

 ka

''par'' ve ''ka'' ekleri kısa çizgiye ayrılır. ''Ka'' eki diğer paragrafa bu şekilde aktarılır.

 Cümle içerisinde açıklama ya da hatırlatma amacıyla kullanılan ara sözleri ayırmak için kullanılır.

 - 5 yıl önce -o zaman 24 yaşındaydı- çok daha azimliydi.

 - Eskiden yaşadığımız şehri - Ankara'yı - özlüyorum.

 Eklerin başına kısa çizgi konur.

 - İsmin hal ekleri -i - e - de -den olmak üzere dörde ayrılır.

 Ekler dışında heceleri göstermek için de kullanılır.

 A-jan-da-mı

 Ke-le-be-ği

 Kısa çizgi matematikte de kullanılır. Çıkarma işlemlerinde sayıların arasında konur.

 16 - 10= 10

 Matematikte bir sayının 0'dan küçük olduğunu belirtmek için başına kısa çizgi konur.

 -23 -122 -1