Güncelleme Tarihi:
Bu tür cümlelerde düşünceler değil duygular ön plandadır. Bu nedenle duygu bildiren cümlelere, düşünce yazılarından (deneme, fıkra, makale) çok olay yazılarında (hikaye, roman, anı) yer verilir.
Duygu Bildiren Cümleler
1- Şaşırma Cümleleri:
Hayret cümleleri adı da verilir. Bu tür cümlelerde gösterilen ani tepkiler olumlu ya da olumsuz olabilir.
Örnekler:
- Bir yılda bu kadar değişmiş olabileceğine inanamıyorum!
- Böyle bir şey olamaz!
- Bir de baktım karşımda Tahsin!
- Ne demek yarın sizinle gelemem!
- Aaa sen miydin gelen?
- Yok artık daha neler!
- Bir yaşıma daha girdim!
2- Pişmanlık Cümleleri:
Pişmanlık cümlelerinin ortak özelliği geçmişe dönük olmasıdır.
Örnekler:
- Onunla aynı eve çıkmak, hayatımın en büyük hatası oldu.
- Dün gece oyun oynamak yerine sınava çalışmalıydım.
- Keşke ona biraz daha iyi davransaydım.
Not: İçinde ''Keşke'' kelimesinin her cümle pişmanlık cümlesi değildir.
- Keşke şimdi yanımda olsaydın. (İstek)
- Keşke önce beni bir dinleseydin. (Hayıflanma)
3- Şikayet Cümleleri:
Örnekler:
- Sen de diğerleri gibi vefasız çıktın.
- Ben söylemesem odasını temizleyeceği yok!
- Yemeğin tuzunu yine fazla kaçırmış!
- Şu yüksek binalardan sonra büyüdüğüm mahalleyi tanıyamaz oldum!
- Ben aramasam konuşacağımız yok!
Not: Şikayet cümleleri soru şeklinde olabilir.
- Bu çocuk ne zaman akıllanacak?
- Sen hep böyle dağınık mısın?
4- Ön Yargı - Öngörü Cümleleri:
Henüz gerçekleşmemiş olaylara dair duygu bildiren cümlelerdir. Ön yargı cümlelerinde olumsuz, öngörü cümlelerinde ise olumlu ifadeler yer alır.
- Bu dükkanı da diğerleri gibi batıracak! - Ön yargı cümlesi
- Ahmet ile ilişkiniz çok sürmez! - Ön Yargı cümlesi
- Bence yine yalan söylüyor. - Ön Yargı cümlesi
- Böyle devam ederse çok başarılı olacak! - Öngörü Cümlesi
- Bu çocuğun geleceği çok parlak! - Öngörü cümlesi
5 - Sevinç Cümleleri:
Beklenen, talep edilen, istenen bir şeyin gerçekleşmesinin ardından kurulan cümlelerdir.
Örnekler:
- Okulunu bitirmesine ondan çok ben sevindim!
- Sonunda bana evlilik teklifi etti.
- Bana şiir yazması içimi kıpır kıpır etti.
- Haftalar sonra annemi göreceğim için o kadar mutluyum ki.
6- Kaygı Cümleleri:
Örnekler:
- Başına bir şey gelmiş olmasın?
- Arayıp da bana ulaşamazsa meraktan deliye döner!
- Hiç böyle yapmazdı!
- Nerede kaldı bu çocuk?
7- Üzüntü Cümleleri:
Örnekler:
- Yokluğumu canımı o kadar çok acıtıyor ki!
- İnsanların bu kadar kötü olduğunu bilmezdim.
- Attığı son mesaj kalbimi tuzla buz etti.
- Onun gibi birinin bu hallere düşmesi beni öyle üzüyor ki.
- O son bakışı içimi yaktı.
- Ali'nin böyle davranması tüm keyfimizi kaçırdı.
8- Küçümseme Cümleleri:
Örnekler:
- Şuna bak, kendini bir şey zannediyor.
- Sen kendini dev aynasında mı görüyorsun?
9- Beklenti Cümleleri:
Örnekler:
- Ben mutlu oluruz sanıyordum.
- İki gündür beni aramasını bekliyorum.
- Bu sefer olacak zannetmiştim.
- Babam bizi haftaya Şarköy'e götürecek.
- Yakında işe girip evlenmeyi düşünüyorum.
- Araba alma için bir süredir para biriktiriyorum.
10- Özlem Cümleleri:
Örnekler:
- Şimdi burada olsaydı ona sımsıkı sarılırdım.
- Doksanlı yıllarda çocuk olmak bambaşkaydı.
- Haftalardır ev yemeğine hasret kaldım.
- Keşke tekrar bir araya gelebilsek.