Güncelleme Tarihi:
Anlatım biçimleri bir olayın farklı türlerde anlatılmasına yarayan tekniklerdir. Anlatım biçimi olayın daha ayrıntılı ve daha anlaşılır olmasını sağlar. Yazar anlatım biçimleri sayesinde duygu ve düşüncelerini, yaşanan olayı daha net bir şekilde anlatır. Bu sebeple anlatım biçimlerinin edebiyat türlerinde mutlaka bir tanesi rastlanır.
7. Sınıf Türkçe Dersi Anlatım Biçimleri
Türkçe dersi anlatım biçimleri konusunda oldukça geniş bir alana sahiptir. Günlük hayatta kullandığımız da oldukça anlatım biçimleri de oldukça fazladır. Anlatım biçimleri sayesinde yazar duygu ve düşüncelerini ve olayları anlatırken farklı yöntemlere başvurur. Betimleme, öyküleme, açıklama ve tartışma olmak üzere 4 başlıkta incelenen anlatım biçimleri anlamı kuvvetlendirir.
1- Betimleme
Betimleme sözcüklerle resim yapma sanatı olarak adlandırılabilir. Varlıkların durumların ya da nesnelerin okuyucunun gözünde, zihninde canlanmasını sağlayacak şekilde anlatılma şekli betimleme anlatım şeklidir. Betimlemenin diğer adı tasvir etmelidir. Betimlemede esas olan gözlemdir. Gözlem sonucu elde edilen bilgiler açık sade ve anlaşılır bir dilde olmalıdır. Betimleme de yazar transfer edeceği varlığı kendi bakış açısına görüş ve değerlerine göre anlatır.
Kişi ya da yazar betimleme yaparken kendi yorumunu katabilir. Duygu ve düşüncelerinden bahsedebilir. Betimlemede amaç okuyucunun gözünde anlatılanların canlanmasını sağlamaktır. Betimlemeler insanın dış görünüşünü de konu alabilir. Kişinin yüzü, gözü, saç rengi, kol ve bacakları, iç dünyası, karakteri, sevip sevmedikleri gibi birçok durum betimlemeye örnek gösterilebilir.
2- Öyküleme (Öyküleyici Anlatım)
Öyküleme; en sık kullanılan anlatım tekniklerinden bir tanesidir. Yaşanmış ya da yaşanması mümkün olan olayın ya da durumun başkalarına söz ya da yazı ile anlatılmasına öyküleyici anlatım denir. Öyküleme, anlatım yönüyle betimlemeye benzer. Öyküleme içinde betimsel anlatımla da karşılaşılabilir.
Öyküleme Ve Betimleme Arasındaki Fark
- Öyküleme de olay kişi ve kişiler belli bir yer ve zamanda bulunur.
- Betimlemede zaman içinde değil kişi ya da kişilerin başından geçen herhangi bir durum söz konusu olmaktadır.
- Betimlemede daha kısa bir süreçten bahsedilir
- Öyküleme de daha uzun bir süre söz konusu olur.
- Betimleme fotoğrafa benzerken, öyküleme film gibi olay akışı içerir. Fotoğrafta zaman olay ve varlıklar donmuş, hareketsiz şekildeyken betimleyici anlatımda da olaylar durmaktadır. Filmlerde olay zaman ve varlıklar akış halindeyken öykülemede geçen zaman da film şeklindedir.
3- Açıklayıcı Anlatım
Açıklama ya da açıklayıcı anlatım olarak görülen bu anlatım biçimi ise anlatım biçiminde ise amaç okuyucu bilgilendirmek ve ona bir şeyler öğretmektir. Bu sebeple açıklayıcı anlatım da olaylar ya da durumlar sade ve anlaşılır bir şekilde anlatılır. Açıklayıcı anlatımda yazarın duygularına yer verilmez. Burada nesnel bir anlatım söz konusudur.
4- Tartışma (Tartışmacı Anlatım)
Tartışmacı anlatım da amaç yazarın kendi doğrularını okuyucuya aktarmaktır. Okuyucunun kendi gibi düşünmesini isteyen yazar bunun için karşıdakini ikna etmeye çalışır. Burada yazarın amacı okuyucuya kendi düşüncesini empoze etmek karşıdaki düşünceyi de çürütmektir. Bu sebeple yazar inandırıcı ögelere yer verir ve karşısında ki kişiyi etkilemeye çalışır. Tartışmacı anlatımda yazar tamamen öznel davranır. Ve kendi düşüncelerini savunur.