Güncelleme Tarihi:
Ülkemiz birçok kültürün bir arada yaşadığı bu sebeple kültürel yapının farklılık gösterdiği ülkelerden bir tanesidir. Özellikle Osmanlı Devleti'nde birçok kültür iç içe yaşamış daha sonra Türkiye Cumhuriyeti döneminde azınlıkların tamamı Türk vatandaşı sayılarak kozmopolit bir nüfus düzeni sağlanmıştır. Bu sebeple ülkenin hemen her tarafında bulunan farklı özelliklerdeki insanlar ülkede yaşamaktadır.
Sosyal Bilgiler Türkiye'nin Demografik Yapısı
Nüfus; belirli bir alanda belirli bir zamanda yaşayan insan topluluğuna denir. Ülkemizde ara ara nüfus sayımları yapılmaktadır. Nüfus sayımları ülkemizde Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yapılır. İlk nüfus sayımı 1927 ikinci nüfus sayımı ise 1935 yılında gerçekleşmiştir. Daha sonra 1990 yılına gelene kadar her 5 yılda bir nüfus sayımı yapılmıştır. 1990 yılından sonra her 10 yılda bir nüfus sayımı yapılmasına karar verilmiş ancak bazı ihtiyaçlardan ötürü 1997 senesinde tekrardan sayım yapılmıştır. En son yapılan nüfus sayımı ise 2000 yılıdır. Ancak artık nüfus sayımı elektronik ortamda yapıldığı için nüfus sayım şeklinde değişiklikler meydana gelmiştir.
Nüfus Dağılışını Etkileyen Faktörler
Nüfusun dağılışını etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Bu faktörler fiziki faktörler ve beşeri faktörler olarak 2ye ayrılır. Fiziki faktörler; iklim özellikleri, yer şekilleri ve toprak özellikleri iken, beşeri faktörler; sanayileşme, tarım, yeraltı zenginlikleri, turizm ve ulaşım olarak karşımıza çıkar. Nüfus dağılışında su kaynakları, toprak verimliliği yeraltı zenginlikleri göçler ve birçok durum etkili olmaktadır. Nüfus yoğunluğu ülkemizde bölgeler arası farklılık göstermektedir.
Nüfus yoğunluğunu: nüfus yoğunluğu bir yerdeki toplam nüfusun o yerin yüzölçümüne bölünmesiyle elde edilen sonuçtur.
Nüfusun yoğun olduğu yerler
- Doğu Karadeniz kıyıları
- Ege Bölgesi'nin kıyı ve iç kesimlerine uzanan ovaları
- Antalya Körfezi
- Çukurova
- Marmara Denizi kıyıları nüfusun ülkemizde yoğun olduğu yerler arasındadır.
Nüfusun seyrek olduğu yerler
- Yıldız Dağları
- Karadeniz Bölgesi'nin dağlık bölgeleri
- Menteşe Yöresi
- Taşeli Platosu
- Teke Yarımadası
- Tuz Gölü ve çevresi bu bölgelerde nüfusun birçok farklılıktan dolayı seyrek olduğu yerlerdir.
Nüfus Artışı Nedir?
Doğum oranı ile ölüm oranı arasındaki fark nüfus artışını göstermektedir. Bir ülkede doğum oranı fazla ölüm oranı az ise nüfus artışı meydana gelir. Ölüm oranı doğum oranından fazla ise nüfusta azalma oluşur. Genellikle az gelişmiş ülkeler nüfus artış hızı fazla gelişmiş ülkelerde ise nüfus artışı azdır. Nüfus artışının olumlu ve olumsuz sonuçları bulunmaktadır. Hızlı nüfus artışı özellikle kaynakların kullanımında sıkıntılar yaratır. Bu sebeple nüfusun kontrol altına alınması ve kontrollü bir şekilde nüfusun artış hızının düzenlenmesi gerekir.
Nüfusun Yapısı
Nüfus sayımları nüfusu yapısal özelliklerinin tespit etme konusunda oldukça etkilidir. Nüfus yapısı nüfusun yaşı, eğitim durumu, cinsiyeti çalışan nüfus oranı, kır ve kentte yaşayan nüfus oranı nüfusun yapısını belirler. Nüfusun yaş yapısı nüfusun genel olarak doğurganlık oranı hakkında bilgi sahibi olmamızı sağlar. Geleceğe yönelik yatırımlar da nüfusun yaş yapısına göre planlanır. Nüfusun cinsiyete göre dağılımında kadın erkek nüfusunun ifade edildiği durumdur. Bir şehirde kadın ve erkek nüfusu arasındaki fark bölgenin; sanayi, askerlik, şehrin göç alıp vermesi gibi faktörleri ortaya koyar. Nüfusun eğitim durumunun ülkenin gelişmişlik düzeyi İle bağlantılıdır.