7. Sınıf Sosyal Bilgiler Demokrasinin Uygulanma Süreçleri konu anlatımı

Demokrasi bir ülkenin sahip olabileceği en önemli ve gerekli yönetim biçimidir. Türklerin tarihleri boyunca yönetimi anlayışlarında sürekli değişimler meydana gelmiştir. Ancak milli egemenlik kavramları özellikle Osmanlı devletinden sonra yeni kurulan Türkiye Devleti'nde uygulamaya başlamıştır. Türk tarihi boyunca farklı yönetim şekilleri ile yönetilmiş, Türk devletleri 29 Ekim 1923 tarihi itibariyle Cumhuriyet rejimine geçmiştir

7. Sınıf Sosyal Bilgiler Demokrasinin Uygulanma Süreçleri Konu Anlatımı

 Konu İle İlgili Kavramlar

 Demokrasi: milattan önce 450 yıllarında bugünkü Yunanistan topraklarında eski Yunan Site devletleri adı verilen şehir devletlerinde uygulanan bir yönetim şeklidir. Bu şekilde uygulanan demokrasi doğrudan demokrasi olarak uygulanırdı. Herkes eşit söz hakkına sahipti.

 1215 yılında İngiltere'de Magna Carta'nın ilan edilmesi ile kralın yetkileri sınırlandırıldı. Kral yasaların üstünlüğünü kabul etti.

 Fransız İhtilali ile eşitlik, adalet, özgürlük, demokrasi fikirleri önem kazandı.

 10 Aralık 1948'de Birleşmiş Milletler tarafından İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi kabul edildi.

 Demokrasi: Halkın kendi kendini yönetme şeklidir. Demokrasinin 3 farklı uygulama şekli bulunur. Doğrudan, yarı doğrudan, temsili olmak üzere 3 çeşit demokrasi vardır. Demokrasi hürriyet, eşitlik, çoğulculuk ve milli egemenlik ilkelerine dayanır.

 Hürriyet: yani özgürlük kişinin başkalarına zarar vermeden istediği her şeyi yapabilme hakkıdır.

 Eşitlik: kanun önünde herkesin eşit sayılmasıdır.

 Eşit oy hakkı: Herkesin bir oy hakkı olmasıdır.

 Milli Egemenlik: Demokrasilerde halka dayanır. Halk kendi yöneticilerini kendi seçer.

 Çoğulculuk: Farklı görüşleri, partileri ifade eden sisteme verilen isimdir. Herkes özgür şekilde düşüncelerini açıklayabilir.

 Türk Tarihinde Demokratik Gelişmeler

 Türk tarihinde demokratik gelişmeler zamanla değişiklik göstermiş, Türk devletleri zaman zaman farklı yönetim şekilleri uygulamıştır. Eski Türk devletlerinde siyasi, askeri ve ekonomik kararların alındığı meclise Kurultay adı verilmekteydi. Her yıl haziranın ilk haftası devlet işlerinin görüşüldüğü Kurultay toplanırdı. Yönetim eski Türk devletlerinde doğu ve batı olmak üzere ikiye ayrılırdı.

 İslamiyet'in kabul edilmesinden sonra ülke ve devlet hükümdar soyunun ortak malı anlayışıyla devam etmiştir. Sultanım ya da padişahın devlet yönetiminde önemli görevleri ve sorumlulukları vardı. Devlet işleri İslamiyet'in kabulü ile birlikte Divan adı verilen kurulda görüşülüp karara bağlanmıştır. Divana Sultan veya Vezir başkanlık ederdi. Karahanlılar, Selçuklular ve Osmanlı Devleti bu sistemi benimseyen Türk devletleridir. İslamiyet sonrası devletlerde Dini kurallar yönetimde etkilidir.

 Osmanlı Devleti'nde Demokratikleşme Hareketleri

 Osmanlı Devleti uzun yıllar Saltanat yönetimi ile yönetilmiş bir devlettir. Ancak Osmanlı Devleti'nin son dönemlerine doğru demokratikleşme hareketleri görülmüştür.

 1808 yılında Sened-i ittifak’ın imzalanması ile padişahın yetkileri ilk defa sınırlandırılmıştır. 1839 Tanzimat Fermanı ile herkes kanun önünde eşit sayılmıştır. Kanun üstünlüğü kabul edilmiştir. Bize güzel altı ıslak fermanıyla Tanzimat Fermanı daha da genişletilmiştir. Islahat Fermanı azınlıkların Müslüman halktan daha ayrıcalıklı hale getirmiştir.

 Meşrutiyet 1876 yılında 2. Abdülhamit meşrutiyeti ilan etmiş, ilk anayasa olan Kanuni Esasi Mithat Paşa ve arkadaşları tarafından hazırlanmıştır. Ancak 1. Meşrutiyet bir yıl sonra meclisin kapatılması ile son bulmuştur. 1908 yılında İttihat ve Terakki Partisi'nin çalışmaları sonucu 2. Meşrutiyet ilan edilmiştir. 16 Mart 1920'de İstanbul'un itilaf devletleri tarafından işgal edilmesi ile Meclis-i Mebusan kapatılmıştır.

 23 Nisan 1920'de Ankara'da TBMM açılış, 29 Ekim 1923'te Cumhuriyetin ilan edilmesi ile TBMM'de ilk anayasa olan Teşkilatı Esasiye kabul edilmiştir. Medeni Kanun ile kadınlara birçok verilmiştir 1930 kadınlara belediye seçimlerine katılma 1934’te birçok kadın seçme ve seçilme hakkına kavuşmuştur. 1945'te çok partili hayata geçirerek ilk defa 1950 yılında farklı bir partinin devlet yönetiminde etkili olması sağlanmıştır.