7. Sınıf Fen Bilimleri Maddenin Tanecikli Yapısı konu anlatımı

Madde birçok değişik taneciklerden oluşmaktadır. Bu tanecikleri madde içerisinde farklı görevleri bulunur ve değişik biçimlerde hareket ederler. Bunlar içerisinde proton, nötron ya da elektron gibi farkı tanecikler yer alır. Belli bir etkileşim ile bir araya gelirler ve atomu oluştururlar.

 Maddenin Tanecikli Yapısı

 Cansız ve canlı olan bütün maddeler atomdan oluşmuştur. Kelime anlamı açısından atom bölünemez anlamına gelir. Ancak günümüzde artık yapılan çalışmalar ile atomun bölünebildiğini anladık. Böylece atom içerisindeki daha küçük parçaları da bu şekilde keşfetmiş olduk. Atom içerisinde yer alan tanecikler şunlardır;

 - Proton

 - Nötron

 - Elektron

 Bütün bu tanecikler belli bir dengede durur ve farklı görevleri vardır. Aynı zamanda atomun farklı kısımlarında dururlar ve ilgili görevlerini yerine getirirler. Şimdi bu tanecikleri sırası ile ele alalım ve inceleyelim.

 Proton: Protonun belli başlı bazı özellikleri bulunmaktadır.

 - Proton çekirdekte bulunur.

 - Yükü ‘+’ olarak bilinir.

 - ‘p+’ simgesi ile bilinmektedir.

 - Çekirdekte yavaş şekilde hareket eder.

 Nötron: Aynı şekilde nötronun atom içerisinde farklı özellikler bulunur.

 - Nötron da proton gibi çekirdekte bulunur.

 - Yüksüzdür. (Nötr)

 - Kütlesi ise proteinin kütlesine eşittir.

 - ‘n0’ simgesi ile temsil edilir.

 - Çekirdekte yavaş hareket etmektedir.

 Elektron: Özelliklerine göre elektron atom içerisinde farklı bir yerde durur ve değişik özelliklere sahiptir. Şimdi bu özelliklerine bakalım.

 - Çekirdek etrafında çok hızlı bir şekilde hareket eder.

 - Katmanda yer alır.

 - Yükü (-) olarak bilinir.

 - ‘e-’ simgesi ile temsil edilmektedir.

 Atom İle İlgili Kavramlar Nelerdir?

 Atom ile ilgili belli başlı bazı kavramlar bulunmaktadır. Atomun yapısını daha iyi anlamak için mutlaka bu kavramları iyi bilmek gerekmektedir.

 Katman: Elektronların yer aldığı küresel yapıdaki noktaya katman denmektedir. Elektronlar ise katmanın farklı bölgelerinde ve hızlı bir şekilde hareket ederler.

 Atom numarası: Atomun sahip olduğu proton sayısına atom numarası denmektedir. Atom numarası aynı zamanda atomun kimliği olarak da bilinir.

 Nötr atom: Proton sayısı ile elektron sayısına eşit olan atomlara nötr atom denmektedir. Yani çekirdekte yer alan atomun sayısı ile atomun katmanında bulunan elektron sayısı birbirine eşit olduğu an atom nötr haldedir.

 Atomun Özellikleri Nelerdir?

 Maddenin yapı taşı olarak bilinen atomun birçok farklı özelliği bulunmaktadır. Şimdi sırasıyla atomun ne tür özellikleri olduğuna bakalım.

 - Katmanlarda hareket eden ve bu bölgede yer alan elektrona sahiptir.

 - Proton ve nötron atomun çekirdek bölümünde yavaş bir biçimde hareket eder.

 - Atomun hacmini elektronlar meydana getirir. Özellikle elektronlar oldukça geniş bir hacme sahiptirler.

 - Atomun kimliğini protonlar bilirler. Ayrıca aynı cins atomların proton sayıları da birbirine eşittir.

 - Protonlar ve elektronlar arasındaki çekim kuvveti sayesinde, katmanda bulunan elektronlar dağılmaz.

 - Elektronlar katman kısmında çok hızlı bir şekilde hareket ettiklerinden dolayı yapışmazlar. Bunu sağlayan ise merkezkaç kuvvetidir.

 - Aynı cins atomun elektron ve nötron sayıları farklı olabilir. Atom aynı zamanda elektron alıp verebilir ve bu doğrultuda nötron sayısı değişebilmektedir.

 - Atomun gözle görülmesi mümkün değildir. Aynı zamanda duyu organları ile hissedilemez. Ancak yüksek teknolojiye sahip cihazlar ile yine yüksek çözünürlük sayesinde tespit edilir.

 Not: Bir atomu futbol sahası kadar büyüttüğümüz zaman, çekirdek bir böcek büyüklüğünde olur. Aynı zamanda elektronlar ise hacim olarak yine futbol sahasını kaplar.