Güncelleme Tarihi:
Öncelikle ışığın ne olduğunu öğrenelim. Işık bir enerji türüdür. Işık kaynağından çıkan Işık ışınları doğrusal açıda her yöne yayılım göstermektedir. Aynı zamanda en hızlı enerji türüdür. Işıktan daha hızlı giden hiçbir şey yoktur. Ancak Işık madde ile karşı karşıya geldiği zaman kırılma yaşanır.
Işığın Kırılması
Işığın kırılması birçok farklı madde üzerinde ortaya çıkabilmektedir. Ancak şimdi öncelikle Işığın kırılması nedir bunu öğrenelim.
Işığın kırılması: Işığın herhangi bir saydam ortamdan diğer ortama geçiş yaparken yön değiştirmesine ışığın kırılması denir. Özellikle ortamın yoğunluğunun farklı olması nedeniyle Işığın kırılması değişkenlik gösterir. Aynı zamanda kırılan ışığın hızı değişir. Yoğunluk arttığı sürece ışığımızı da aynı oranda azalış göstermektedir.
Örnek: Bir araç kaygan bir yolda dönüş anında bir miktar savrulur. Aynı durum ışık için de geçerlidir. Herhangi bir maddenin içinde geçerken kırılma yaşar ve doğrultusu değişir. Yol üzerindeki araç düz şekildeki derken herhangi bir biçimde savrulmaz. Aynı örnek ışık için de geçerliliğini korur. Yani düz bir nokta da herhangi bir maddeye denk gelmediği sürece Işık doğrultusunu değiştirmeden yoluna devam eder.
Işığın Kırılma Kanunları Nedir?
Işığın belli başlı bazı kırılma kanunları bulunmaktadır. Yani Işığın kırılması bu kanunlar içerisinde gerçekleşir. Bu kanunların dışarısına asla çıkamaz.
- Gelen ışın, normal ve kırılan ışın aynı düzlem içerisinde yer alır.
- Işık az yoğun ortamdan çok yoğun ortama geçiş yaparken normale yaklaşır ve yavaşlama gerçekleşir.
- Işık çok yoğun ortamdan az yoğun ortama geçiş yaparken normalden uzaklaşır ve hızı artar.
- Yüzey olarak normalin üzerinden gelen ışığın kırılma yaşamaz ancak hızında değişiklik olur.
Bu kanunlar ile beraber ışığın hızında farklılık yaşanır ya da kırılma ortaya çıkar.
Işığın Kırılması ile İlgili Bilinmesi Gereken Kavramlar
Işığın kırılması esnasında ortaya çıkan bazı durumlar eşliğinde, bilinmesi gereken bazı kavramlar mevcuttur. Şimdi gelin bu kavramlara beraber bakalım.
Normal: Gelen ışının yüzeye değdiği nokta içerisinde çizilen dik doğruya normal denir.
Gelen ışın: Işık kaynağından gelen ışına denir.
Kırılan Işın: Diğer ortama geçmesi ile beraber ışığın ilerleme doğrultusu.
Gelme açısı: Gelen ışının normal ile yaptığı açıya gelme açısı denir.
Kırılma açısı: Kırılmış olan ışının normal ile yaptığı açıya denir.
Kırılma Olayının Özellikleri
Kırılma olayının belli başlı bazı özellikleri mevcuttur. Yani Işığın kırılması ile ortaya çıkan özellikler de denebilir.
- Gelme açısı büyür ise aynı şekilde kırılma açısı da büyür.
- Az yoğun ortamdan çok yoğun olan ortama bakıldığı zaman, cisimler olduklarından çok daha yakın görünürler.
- Çok yoğun ortamdan az yoğun ortama bakıldığı zaman, cisimler olduklarından çok daha uzak görünürler.
- Işık gerekli koşullar altında geldiği yoldan geri gidebilir. (Tersinir.)
Tam yansıma: Işık ışınlarının gelme açısı ele alındığı zaman eğer sınır açısından büyükse, Işık ışınları diğer ortama geçmez ve geri dönüş yaparak geldikleri açı ile beraber yansırlar. Buna da tam yansıma denir.
Sınır açısı: Işık çok yoğun ortamdan az yoğun ortama geçerken, kırılma açısının 90 derece olduğu durumlar söz konusuyken gelme açısı olarak bilinir.
Not: Işığın hızı farklı ortamlardan geçerken değişkenlik gösterir. Bu kesinlikle unutulmamalıdır. Özellikle çok yoğun ortamlardan geçerken hız azalır.