7. Sınıf Fen Bilimleri Evsel Atıklar Ve Geri Dönüşüm konu anlatımı

Kullanım süresini dolduran maddeler atık durumuna gelmektedir. Atıklar ev, okul, fabrika ve diğer iş yerlerinde oluşur. Bu atık maddelerin doğru bir şekilde sınıflandırılarak ayrılması geri dönüşümün ilk aşaması olacaktır. Sonrasında maddeye uygun geri dönüşüm yöntemiyle atıklar tekrar kullanıma kazandırılabilir.

 Evsel Atıklar ve Geri Dönüşüm

 Konuyla ilgili bazı temel kavramların anlamının öğrenilmesinde fayda vardır. Sonrasında geri dönüşüm yöntemleri daha kolay anlaşılabilir.

 Çöp: Kullanım süresini dolduran ve tekrar kullanımı mümkün olmayan maddelere çöp denir.

 Atık: Kullanılmış ve artık kullanılmak istenmeyen, yaşanılan ortamdan uzaklaştırılması gereken maddelere atık denir. Atıkların bir kısmı geri dönüştürülebilirken bir kısmı dönüştürülemez.

 Tekrar Kullanım: Atık maddeler arasında hiçbir işleme maruz kalmadan tekrar kullanılabilecek maddeler bulunabilir. Bu duruma tekrar kullanım ya da yeniden kullanım denmektedir. Örneğin; artık giymediğiniz ya da size küçük olan giysileri bir başkasının kullanması. Yeni bir telefon aldığınızda eskisini satmanız ya da bir başkasına hediye etmeniz de buna örnek gösterilebilir.

 Kompost: Organik atıkların mikroorganizmalar tarafından oksijenli ve nemli bir ortamda bozulup organik gübreye dönüştürülmesine kompost denmektedir. Bu sayede bitkisel ve hayvansal atıklar yakıt ya da gübreye dönüştürülebilir.

 Geri Dönüşüm: Atık maddelerin belli işlemlerden geçerek yeniden kullanılacak duruma getirilmesine geri dönüşüm denilmektedir.

 Evsel Atıklar

 Evlerde, halka açık yerlerde ve işyerlerinde artık kullanılmayan maddelere evsel atık denmektedir. Endüstriyel içerikleri barındıran işyerlerindeki zararlı ve tehlikeli atıklar bu kapsama girmemektedir. Evsel atıklar katı ya da sıvı halde olabilir. Bitki ve hayvanlardan dolayı oluşan atıklara ise organik atık denmektedir. Sağlık kuruluşlarında ve tüm hastanelerde işlem gören atıklara da tıbbi atık denmektedir. Bunları örneklendirmek gerekirse:

Evsel atıklar; kağıt, pil, poşet, yiyecek, metal, giysi, mobilya, elektronik, şişe, yağ, su vb.

Evsel katı atıklar; cam, karton, ambalaj, metal vb.

Evsel sıvı atıklar; şampuan, sıvı yağ, sıvı deterjanlar vb.

Organik atıklar; keten, buğday samanı, kanatlı hayvanların gübreleri, mısır artıkları, arpa samanı vb.

Tıbbi atıklar; sargı bezi, yara bandı, eldiven, maske, enjeksiyon, ilaç şişesi ve kutuları vb. 

 Geri Dönüşüm

 Geri dönüşüm işlemi 3 farklı aşamadan oluşmaktadır. Bunlar ayırma, sınıflandırma ve değerlendirmedir. Ayırma aşamasında atık ürünler plastik, cam ve kağıt maddeler olarak ayrıştırılmaktadır. Bu ürünler sınıflandırma aşamasında sınıflarından uygun olana göre ayrı ayrı yerlerde toplanmaktadır. Son aşama olan değerlendirme aşamasında ise atıklar kimyasal ve fiziksel işlemlere maruz kalarak yeni bir ürün haline getirilmektedir.

Geri Dönüştürülebilen Evsel Atıklar

Hammaddesi kağıt olan gazete ve kitap gibi atıklar geri dönüştürülebilir. Plastik, cam ve metal ürünler de geri dönüşümü mümkün olan atıklardandır. Ayrıca pil, akü ve bataryalar da geri dönüştürülebilir. Bunların yanı sıra elektrikli aletler, mobilya ve tekstil ürünleri de geri dönüşüme uygundur.

Geri Dönüştürülemeyen Evsel Atıklar

Tek kullanımlık ürünler geri dönüşüme uygun değildir. Bebek bezi, naylon, ayna, seramik, yağlı kağıt ve ampul gibi atıklar da geri dönüştürülemeyen atıklardandır.

Geri Dönüşümün Faydaları

Enerji tasarrufu sayesinde ekonomiye katkı sağlar ve doğal kaynakların korunmasına imkan tanır. Atık madde miktarında önemli ölçüde azalma görülür. Temiz bir çevrede yaşama imkanı sunar. Ayrıca geri dönüşüm aşamalarında görevli personellerin artmasıyla yeni iş olanakları gelişmiş olur.