Güncelleme Tarihi:
Güzel ve etkileyici bir yazı diline sahip olabilmek için kelimelerin doğru şekilde yazılabilmesi gerekmektedir. Kelimelerin yazımında yanlışlık yapılması genellikle kelimenin kökeninin Türkçeden farklı olmasından kaynaklanmaktadır. Doğru bilinen yanlışların düzeltilebilmesi için kelimelerin hem doğru şekilleri hem de yanlış bilinen şekilleri konunun devamında belirtilmiştir. Böylelikle kurallara uygun olarak yazı yazabilmenin önemli bir adımı tamamlanmış olacaktır.
1.Türkçede Yazım Kuralları
Türkçede yazım yanlışı yapmamak için kelimelerin yazım kurallarına uygun olarak nasıl yazılacağı öğrenilmelidir. Türkçe yazım kurallarından kelime oluşumlarını etkileyenler aşağıda listelenmiştir:
Ayrı yazılan birleşik sözcüklerde yardımcı fiillerle (etmek, olmak gibi) oluşturulan birleşik fiil eğer ilk sözcükte ses düşmesi/türemesi olmazsa ayrı yazılır.
Türkçede deyimler ayrı olarak yazılır.
İkilemeler ayrı yazılır. Azar azar, gizli saklı, akıllı uslu vb.
Belirteç (zarf) ya da sıfat türündeki pekiştirmeli kelimeler bitişik olarak yazılır. Sipsivri, sapsarı vb.
İki heceden oluşan sözcüklerden bazıları ünlü ile başlayan bir ek aldığı zaman ikinci hecedeki dar ünlü düşmektedir. Geniz/genzi gibi.
Karbon, kükürt, fosfor gibi elementlerin simgeleri milletler arası şekliyle yazılır.
Sayıları yazarken harflerle de yazılabilir. Ancak birden fazla sözcükten oluşan sayılar ayrı yazılmaktadır. Beş yüz seksen altı, dokuz yüz üç gibi.
Küçük harflerdeki kısaltmalarda ek getirirken sözcüğün okunuşu baz alınır. Örneğin; cm'nin, km'ye gibi.
İl, ilçe, bölge gibi coğrafi terimlere getirilen eklerde kesme işareti kullanılmaz. Örneğin; Atatürk Caddesi, Samsun İli.
2.Türkçede Yazımı Karıştırılan Sözcükler
Tek başına kullanıldığında yazım yanlışı olduğu belli olmayan kelimeler olsa da cümle içerisindeki anlama göre kelimenin yazılışının yanlış olduğu ortaya çıkmaktadır. Yazımı karıştırılan sözcüklerin yanlış ve doğru hallerine örnekler aşağıda belirtilmiştir. Önce yanlış sonra doğru yazılışları belirtilmiştir.
apdest - abdest
acanta - acente
afaroz - aforoz
bazan - bazen
canbaz - cambaz
bıroşür - broşür
gırev - grev
kontür - kontör
nisbet - nispet
idda - iddia
kiprik - kirpik
makina - makine
klavuz - kılavuz
rtim - ritim
ünüforma - üniforma
sılayt - slayt
zatüre - zatürre
sitres - stres
tiren - tren
taktir - takdir
tasvib - tasvip
yanlız - yalnız
yalnış - yanlış
3.Türkçede Yazımı Karıştırılan Birleşik Sözcükler
Türkçe'de en çok birleşik kelimelerde yazım hatası yapıldığı görülmektedir. İki kelime birleşirken kendi anlamlarını kaybederek yeni bir anlam oluşturmaktadır. Ayrıca bazı sesli ya da sessiz harfler kelimelerin birleşmesi sonunu düşebilmektedir. Yazımı karıştırılan birleşik sözcüklerin önce yanlış sonra doğru şekillerine örnekler aşağıda belirtilmiştir.
yurtiçi - yurt içi
yer yüzü - yeryüzü
yüzyüze - yüz yüze
üstgeçit - üst geçit
rüzgar gülü - rüzgargülü
sanat sever - sanatsever
ön sezi - önsezi
kuzey batı - kuzeybatı
iş başı - işbaşı
işadamı - iş adamı
oybirliği - oy birliği
günbatımı - gün batımı
huzur evi - huzurevi
hergün - her gün
herşey - her şey
hiçkimse - hiç kimse
göz yaşı - gözyaşı
doğa üstü - doğaüstü
hamur işi - hamurişi
hergün - her gün
başbaşa - baş başa
arasıra - ara sıra
Ayrıca büyük ve küçük harflerin yazımında da yanlışlık yapılabilmektedir. Önce yanlış sonra doğru olmak üzere bu duruma örnekler aşağıdadır.
İngiliz Anahtarı - İngiliz anahtarı
Arap Sabunu - Arap sabunu
Ersin bey - Ersin Bey
Malazgirt savaşı - Malazgirt Savaşı
Babalar günü - Babalar Günü
Karadeniz'in Batısı - Karadeniz'in batısı
Atatürk lisesi - Atatürk Lisesi
Bakanlar kurulu - Bakanlar Kurulu