6. Sınıf Türkçe Sayılara Ve Kısaltmalara Getirilen Eklerin Yazımı konu anlatımı

Güncelleme Tarihi:

6. Sınıf Türkçe Sayılara Ve Kısaltmalara Getirilen Eklerin Yazımı konu anlatımı
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 22, 2020 02:28

Kısaltma; kelimelerin bazı harfleri çıkarılarak daha kısa bir şekilde yazılması şeklinde yapılan bir olaydır. Kısaltmalar zamanla sembolleşirler. Bu kısaltmaların herkes tarafından bilinmesi ve aynı şekilde kullanılması gerekmektedir. İşte, Türkçe sayılara ve kısaltmalara getirilen eklerin yazımı hakkında bilinmesi gerekenler.

Haberin Devamı

Üniversitelerin, kurum ve kuruluşların ya da herhangi bir müessesenin kısaltması yapılırken tüm harflerin büyük yazılması gerekir. Bunun yanında harfler yazılırken aralarına nokta koymak gerekmez.

 Sayılara ve Kısaltmalara Getirilen Eklerin Yazımı

 Yapılan kısaltmalara getirilen çekim eklerini kesme işareti ile ayırmak gerekmektedir. Getirilen çekim ekleri her zaman sonda bulunan harfin okunuşuna uygun bir şekilde getirilmektedir. Kelimenin kısaltma yapılmadan uzun şekilde okunmasına göre çekim ekleri getirilmez.

 Örnek verecek olursak; MEB'e ya da TBMM'nin şeklinde yazılması gerekir. İTÜ'nden yazılışı yanlış bir yazım şeklidir. İTÜ'den şeklinde yazılması gerekmektedir.

 Bazı kısaltmalar ise normal bir kelime gibi yapılmıştır. Örneğin ASELSAN ya da BOTAŞ gibi. Bu tarz kısaltmalara getirilen ekler düz okunuşa göre getirilmesi gerekmektedir. ASELSAN'da ya da BOTAŞ'a doğru bir yazım şeklidir.

Haberin Devamı

 Bazı kısaltmalar yapılırken nokta kullanılabilmektedir. Uzun zamandır bu şekilde kullanılan ve artık gelenek şeklini almış bu şekilde iki adet kısaltma bulunmaktadır. T. (Türkçe) ve T.C. (Türkiye Cumhuriyeti) bu şekilde yapılan kısaltmalardır.

 Bir unvan veya özel bir isim de kısaltma yapılıyor ise bu kısaltmanın yalnızca ilk harfinin büyük yazılması gerekmektedir. Örnek verecek olursak; İst. (İstanbul), Prof. (Profesör), İng. (İngilizce) gibi.

 Bir unvan ya da özel isim kısaltmalarına bir ek getirilecek ise bu kelimenin uzun şekilde okunuşuna göre ek verilmesi gerekmektedir. Örneğin; İst. kısaltmasına ek getirildiğinde İst.da ya da Alm.yı şeklinde yazılmalıdır.

 Özel isim olmayan kelimelerin kısaltmaları yapılırken ilk harfinin küçük harf olması gerekmektedir. Örneğin; c. (cilt), bkz. (bakınız), vb. (ve benzeri) gibi

 Bu tarz kısaltmalara ek ekleneceği zaman uzun şekilde okunmalarına göre ek almaları gerekmektedir. Gelen eklerin kesme işareti ile ayrılmasına gerek yoktur. Örneğin; vs.den, vb.leri, sf.lar, kim.da şeklinde yazılması gerekir.

 Ölçü ya da element kısaltmalarında nokta kullanmaya gerek yoktur. KG, G, MG, C, CA, Mo şeklinde yazılırlar. Elementlerin kısaltmalarında ilk harf her zaman büyük yazılır. Ölçü birimlerinde büyük yazılmasına gerek yoktur.

Haberin Devamı

 Element ve ölçü birimlerinin kısaltmalarına herhangi bir ek getirileceği zaman uzun okunuşuna göre ek alması gerekmektedir. m'ye, mm'den, kg'dan şeklinde yazılır.

 Eğer yapılan kısaltmanın son harfi sert sessizle bitiyor ise ünlüyle başlayan bir ek aldığı zaman sert ünsüz de yumuşama yapılmaz. Örnek verecek olursak; AGİK'in, TÜBİTAK'a

 Fakat bazı istisnalar vardır. 'Birlik' kelimesi ile yapılan kısaltmalarda ser ünsüz de yumuşama görülür. Örnek verecek olursak; ÇUKOBİRLİK'e kısaltması Çukobirliğe şeklinde okunmaktadır.

 Sayılar yazıda rakam şeklinde yazılıyor ise binler basamağından sonra nokta konulabilir. Fakat nokta konulmasa da yazım yanlış olmaz. Örneğin; Bu bisikleti 2.000 liraya almış ya da Bu araba 6000 lira etmez. İki kullanımda doğrudur.

Haberin Devamı

 Sayılar cümle içerisinde rakam ve yazı karışık olarak yazılabilir. Bu tarz kullanımlar yanlış değildir. Örnek verecek olursak;

 Bu gördüğünüz evi 100 bin liraya aldım.

 Arka sokakta 3 yüz tane ev var.

 Üleştirme yapılan sayıların rakamla yazılması mümkün değildir.

 Bu elmaları sattığımızda kişi başı yirmişer lira alacağız.

 Sayıların tamamını cümle içerisinde yazı ile yazmak mümkündür. Bu şekilde kullanımlarda tüm basamakların ayrı yazılması gerekmektedir. Örneğin;

 Bu kraliçenin üç yüz elli yıl önce yaşadığı düşünülmektedir.

 Birinci Dünya Savaşı tam yüz altı yıl önce gerçekleşti.

 Rakamla başlayan cümlelerden sonra gelen kelimeler büyük harfle değil küçük harfle başlar.

Haberin Devamı

 2010 yılında kız kardeşim dünyaya geldi.

 

BAKMADAN GEÇME!