6. Sınıf Türkçe Örtülü Anlam konu anlatımı

Cümlenin belli bir kısmına bakarak bazen ne söylemek istendiği anlaşılır. Böyle durumlarda örtülü anlam devreye girer ve bu cümlenin örtülü anlam ile yapıldığını anlarız. Şimdi bu konuyu farklı örnekler ile ele alırken, tanımlamalar yaparak ne demek olduğunu öğrenelim.

 Örtülü Anlam

 Öncelikle örtülü anlam ne demek bunu öğrenelim ve tanım üzerinden anlamaya çalışalım.

 Örtülü anlam: Cümlede açık şekilde söylenmediği halde, cümledeki bazı ifadelerden ya da cümlenin anlamında ortaya çıkan duruma örtülü anlam denmektedir.

 Örtülü anlam içerisinde cümlelerde karşılaştırma ile beraber aşamalı durumlar yer alır. Özellikle bu konuda, ‘de’ bağlacının ön plana çıktığını söylemek mümkün. Şimdi bu konuda bazı örnekler ele alalım ve örtülü anlamı nasıl cümlede kullanıldığını inceleyelim.

 Örnek:

 ‘’Bugünkü toplantı ya ben de katıldım.’’

 Yukarıdaki örnek cümleye baktığımız zaman toplantıya kişinin kendisinin katılmasının yanı sıra, başkasının da katıldığı anlaşılıyor. Ancak bunu açık ve net şekilde cümle içerisinde söylemiyor. İşte bu tür cümleler gördüğümüz zaman örtülü anlam taşıyan cümleler deriz.

 ‘’Adam tekrar kaza yapmış.’’

 Gördüğümüz gibi cümle içerisinde tekrar kelimesine baktığımız zaman burada bir örtülü anlam görüyoruz. Adamın daha önce de kaza yaptığını anlatmaktadır. Ancak bunu net şekilde cümle içerisinde söylemiyor. Sadece yeniden kaza yaptığını anlatırken zaten bunu daha önce de gerçekleştirdiğini ifade etmektedir.

 ‘’Havalar artık soğumaya başladı.’’

 Oradaki cümle içerisinde havanın daha önceden sıcak olduğu ve artık soğumaya başladığı anlatılıyor. Fakat havanın daha önceleri soğuk olduğu doğrudan söylenmiyor. Biz bunu cümle içerisinde, ‘artık’ kelimesine bakarak anlıyoruz. Bu da cümlenin bir örtülü anlam ifade ettiğini göstermektedir.

 ‘’Bugün şansım hiç yaver gitmedi.’’

 Burada kişi şansının sabahtan beri tüm gün boyunca ona yardım etmediğini anlatmaktadır. Ancak bunu örtülü bir şekilde söyler ve direkt olarak anlatmaz. Bunu anlatmak için ise, ‘hiç’ kelimesini kullanmaktadır. Bu sayede kişi bütün günü şanssız geçirdiğini anlatmaktadır.

 Not: Genel olarak bir cümleye baktığımız zaman içerisinde kullanılan bir kelime bize bu cümlenin örtülü anlamı olduğunu gösterebilmektedir. Aynı zamanda cümlede ortaya çıkan bir anlam kapsamında da örtülü ifade anlaşılır.

 Günlük yaşam içerisinde örtülü anlam ifade eden cümleler yoğun şekilde kullanılır. Çünkü bu cümleler bize çok daha kolay şekilde bazı olayları anlatmamıza fırsat verir. Böylece birden fazla cümle kurup konuyu uzatmak yerine, daha kısa şekilde ne söylemek istediğimizi karşı tarafa aktarabiliriz. O yüzden hem eğitim hayatımız hem de gündelik yaşantımızı için, mutlaka örtülü anlamı bulunan cümleleri iyi öğrenmemiz gerekmektedir. Böylece her yerde bu cümleleri kurabilir ve kullanabiliriz.

 Not: Bir soru içerisinde bize birden fazla cümle verilerek hangisinin örtülü anlam taşıdığı sorulduğunda, mutlaka cümleni tamamını dikkatli bir şekilde okumalıyız. Eğer cümle içerisinde başka bir durumda anlatılıyor ve bu anlaşılmıyorsa, o zaman bunun örtülü bir ifade olduğunu fark edebiliriz.

 Şimdi bu konuda birkaç örnek daha yapalım ve bu örnekleri size inceleyin.

 ‘’Bugün hiç havamda değilim.’’

 ‘’Bu raflardaki tek kalın kitap budur.’’

 ‘’Bugün pazara kardeşim de gelecek.’’

 ‘’Biz beraber cumartesi günü de sinemaya gideceğiz.’’

 Şimdi yukarıdaki örnekleri tek tek inceleyelim ve örtülü anlamın nasıl ifade edildiğini idrak etmeye çalışalım.