6. Sınıf Türkçe Edat, Bağlaç Ve Ünlemler konu anlatımı
Güncelleme Tarihi:
Edat ve bağlaçlar cümle içerisindeki kelimeleri birbirine bağlar. Edatlar anlam birliği sağlarken, bağlaçlar virgül ve noktalı virgül gibi noktalama işaretlerinin yerine de kullanılabilir. Ünlemler ise pişmanlık, üzüntü gibi duyguları ifade eden sözcük ya da söz öbekleridir. 6. sınıflar için edat, bağlaç ve ünlemler konusu örneklerle anlattık.
Edatlar da bağlaçlar da tek başına bir anlam ifade etmez. Bu nedenle cümle içerisinde ancak başka kelimelerle kullanılabilir. Eyvah, Hay aksi gibi anlamlı olan ünlemler tek başına cümle oluşturabilir.
6. Sınıf Edat - Konu Anlatımı
Edatların cümledeki görevi, kelimeler ve kavramlar arasında anlam birliği sağlamaktır. Yalın halde ve ek almış olarak kullanılabilir.
Denli:
Örnek: Bu denli üzgün olduğunu bilmiyordum.
''Denli'' bu cümlede çokluk belirtir.
İle:
Örnek: Ali ile çarşıya çıkacağız.
''İle'' bu cümlede birlikte anlamına gelir.
Not: Bazı cümlelerde ''ile'' bağlaç işlevi görür. Örneğin ''Ali ile Ayşe çarşıya çıkacak'' cümlesindeki ''ile'' ve bağlacı olarak kullanılmıştır.
Gibi:
Örnek: Bana tepkiliymiş gibi bakıyordu.
''Gibi'' edatı sıklıkla benzerlik kurmak ve mecaz yapmak için kullanılır.
Örnek -2- Geldiği gibi gitti.
Gibi, burada zamanı belirtmek için kullanılmıştır.
Sanki:
Örnek: Sanki sınava o değil de ben girecektim.
Bu cümlede ''sanki'' edat ''de'' bağlaç olarak kullanılmıştır. Edatlar ve bağlaçlar bir arada kullanılabilir.
İçin:
Örnek: Şirinevler'e gitmek için iki otobüse binmem gerekiyor.
Kadar:
Örnek -1- Seni dünyalar kadar çok seviyorum.
Örnek -2- Beni senin kadar kimse anlayamaz.
İlk cümlede ''kadar'' benzetme amacıyla kullanılmıştır. İkinci cümledeki anlamı ise kıyaslamadır.
Üzere:
Örnek-1- Annemi aramak üzere telefonu elime aldım.
Bu cümlede ''üzere'' edatı amaç belirtmek için kullanılmıştır. Yerine ''için'' edatı da kullanılabilir.
6. Sınıf Bağlaç - Konu Anlatımı
Edatlar gibi bağlaçlar da tek başına bir anlam ifade etmez. Cümle içerisindeki görevleri özneleri, nesneleri ve yüklemleri birbirine bağlamaktır.
Ve:
Örnek -1- Hasan, Bülent ve İdris pikniğe gittiler. / Özneleri birbirine bağlamak için kullanılmıştır.
Örnek -2- Mağazadan çanta ve defter aldım. / Nesneleri birbirine bağlamak için kullanılmıştır.
Örnek -3- Arabaya bindi ve uzaklaştı. / Yüklemleri birbirine bağlamak için kullanılmıştır.
Ne / Ne:
Örnek: Bunca yıldır çocuklarını ne aradı ne sordu.
De / Da
Örnek -1- Bitse de gitsek. / Bu cümlede De bağlacı yüklemleri birbirine bağlamak için kullanılmıştır. .
Örnek -2- Ayşe'den sonra Ali de gitti. / Bu cümlede özneler birbirine De bağlacı ile bağlanmıştır.
İle:
Örnek: Murat ile Serpil yeniden barıştılar:
Fakat - Ancak - Ama - Halbuki - Yine de
Genelde aynı görev için kullanılan bağlaç türleridir. Birbirlerinin yerine kullanılabilir.
Örnek -1- Çok heyecanlıydım fakat sınavım iyi geçti.
Örnek -2- Çok heyecanlıydım yine de sınavım iyi geçti.
Fakat ve yine de bağlaçları iki cümleyi birbirine bağlamak için kullanılmıştır. Ama, ancak ve halbuki bağlaçları da bu bağlaçların yerine kullanılabilirdi.
6. Sınıf Ünlem - Konu Anlatımı
Kızgınlık, öfke, kıskançlık, mutluluk ve şaşkınlık gibi duyguların ifade edilmesi için ünlemler kullanılır. Ünlemler, cümlenin başında, ortasında ya da sonunda yer alabilir.
Eyvah:
Örnek: Eyvah, anahtarı evde unutmuşum! (Telaş ve panik duygusu)
Örnek -2- Eyvah! Anahtarı evde unutmuşum. / Her iki cümle de noktalama açısından yanlış değildir. Eyvah kelimesi anlamlı bir sözcük olduğu için tek başına cümle oluşturabilir.
Ünlemlere diğer örnekler:
Ah, yine yaptı yapacağını! (Şaşkınlık)
Off, sınavım çok kötü geçti! (Üzülme)
Hah, şimdi gözüme girdin işte! (Beğeni)
Hey, orada mısın! (Seslenme)
Hay aksi, uyuyakalmışım. (Pişmanlık ve üzüntü)