Güncelleme Tarihi:
Ana düşünce ve ana duygu metinler içerisinde çok önemlidir. Bunları anlayabilmek için öncelikle elimizde bulunan metni çok dikkatli bir şekilde okumalıyız. Böylece herhangi bir sorun yaşamadan aradaki farkı bulabilir ve ana duygu ile ana fikri çözebiliriz.
Ana Fikir ve Ana Duygu
Ana fikir ve ana duygu birbirinden farklı anlamlara sahip ifadelerdir. Bunlar değişik metinlerde ya da şiirlerde karşımıza çıkmaktadır. Farklı anlamları ve özelliklere sahip olduklarından dolayı, şimdi ana fikir ve ana duyguyu ayrı ayrı ele alarak tanımlamalar yapalım ve inceleyelim.
Ana Fikir
Aynı zamanda ana düşünce olarak da bilinen ana fikir, yazarın bir metin içerisinde okuyucuya aktarmak istediği mesajdır. Yani okumuş olduğumuz bir hikaye içerisinde yazar bize bir şey anlatmak ister. Yazarın bir mesajı vardır ve biz hikayenin tamamını okuyarak bu mesajı, yani ana fikrini anlarız. Ana fikri bulabilmek için okuduğumuz metne bazı sorular sormamız gerekiyor.
- Yazar bu parçayı ne için yazmıştır?
- Yazarın okuyucuya iletmek istediği mesaj nedir?
- Yazar burada ne anlatmak istemiştir?
Yukarıdaki soruları yöneltmek sureti ile okuduğunuz metin içerisindeki ana fikri bulabiliriz. Ayrıca bir metin içerisinde ana fikir başında ya da sonunda verilir. Yani ilk cümlelerinde ya da son cümlelerde verilmektedir. Çünkü bazı metinlerde önce ana fikir verilir ve sonra açıklama yapılır. Aynı zamanda bazı hikayelerde ise önce açıklama yapılır ve daha sonra ana fikir verilir. Okuduğumuz metin içerisinde ana fikri anlatan cümleler bulabilmek için bazı ifadelere bakarak bunu bulabiliriz.
- Bundan ötürü
- Bu nedenle
- Oysa ki
- Öyle ki
Bu ve benzeri ifadeleri gördüğümüz zaman bir metnin ana fikrini burada olduğunu anlayabiliriz.
Not: Bir parça içerisinde bütünü kapsamlı biçimde anlatan cümleler ana fikir olarak bilinmektedir. Böylece bütün bir hikaye içerisinde bize ne anlatılmak isteniyor kolayca kavrayabiliriz.
Ayrıca bir parçada olmayan konular ana fikir içerisinde de olmaz. Metin içerisindeki bazı noktalarda bulunan durumlar da yine ana fikir olamaz.
Ana Duygu
Bir duygu ya da bir düşünceyi hissettirmek, bunu dile getirmek amaçlı ortaya konan düşünceler ana duygu olarak bilinir. Daha çok şiirler üzerinde anlatılan duygusal durumlar olarak da ifade etmek mümkün. Ana duygu herhangi bir metin veya şiir içerisinde aktarırken bazı hedefler ön plana çıkar.
- Duygu çevresinde okuru yoğunlaştırmak
- Söylenenleri okulun yüreğinde canlandırmak
- Okuyucunun iç dünyasında anlatılmak isteneni belirgin hale getirmek
Herhangi bir duyguyu temel alarak okuyucuda anlatılmak isteneni en iyi şekilde hissettirmek amaçlı olarak ele alınan ifade ana duygudur.
Özellikle yumuşak bir şekilde şiirde bir duygu en etkin biçimde ifade ederek aktarır. Sıcak ve samimi bir düşünce yapısı olarak da öne çıkan ana duygu, şiir içerisinde okuyucunun yüreğinde fethettiği yumuşaklıktır.
Yani burada hem ana fikri hem de ana duyguyu ele aldığımız zaman arada şu şekilde bir fark oluşur;
- Ana fikir herhangi bir metin içerisinde ne anlatılmak istediğini ifade eden yapıdır.
- Fakat ana duygu ise bir şiir veya metin içerisinde okuyucuya ulaştırılmak istenen duygudur. Bu duygular genelde bir cümle ya da hatta bir kelime üzerinden de aktarılabilir.
Şimdi yukarıdaki tanımlamaları dikkatli bir şekilde okuyarak ana duygu ile ana fikir arasındaki farkı anlayabilirsiniz.