6. Sınıf Türkçe Amaç - Sonuç Cümleleri konu anlatımı
Güncelleme Tarihi:
Amaç cümleleri ''Ne İçin?'' - ''Hangi Maksatla?'' ya da ''Ne Diye'' sorularına cevap veren cümlelerdir. Bir ya da birden fazla kişinin belli bir amaç doğrultusunda gerçekleştirdiği / gerçekleştireceği eylemleri anlatır.6. sınıfta okuyan öğrenciler için Amaç - Sonuç Cümlelerini örneklerle anlattık.
Amaç cümlelerinde ''diye'' - ''üzere'' ''amacıyla'' kelimeleri sıklıkla kullanılır. İki yan cümlecikten oluşan cümleler ise ''çünkü'' bağlacıyla birbirinden ayrılır.
Amaç - Sonuç Cümleleri
1- ''Diye'' Edatıyla Kurulan Amaç - Sonuç Cümleleri:
1.A. - Annem soğuk havalarda üşümeyeyim diye bana eldiven ördü.
Amaç: Üşümemek
Sonuç: Eldiven Örmek
1.B. - Ayça beni affetsin diye ona şiir yazdım.
Amaç: Affedilmek
Sonuç: Şiir yazmak
1.C. - Biz daha rahat konuşalım diye ablam odadan çıktı.
Amaç: Daha rahat konuşulması.
Sonuç: Ablanın odadan çıkması.
1.D. - Daha fazla küs kalmayalım diye ondan özür diledim.
Amaç: Daha fazla küs kalmamak.
Sonuç: Özür dilemek.
Not: ''Diye'' edatının kullanıldığı bazı cümleler neden cümlesidir.
Örnekler:
1.A. - Ona bağırdım diye bana küstü.
Neden: Bağırmak:
Sonuç: Küsmek
1.B. - Sözü dinlemiyor diye toplantı salonunu terk etti.
Neden: Sözünün dinlenmemesi.
Sonuç: Toplantı salonunu terk etmek.
1.C. Bana kızarsın diye korktum.
Neden: Kendisine kızılması.
Sonuç: Korkmak.
2- ''İçin'' Edatıyla Kurulan Amaç - Sonuç Cümleleri:
1.A. - Babam kavga edenleri ayırmak için ayağa kalktı.
Amaç: Kavga eden insanları ayırmak.
Sonuç: Ayağa kalkmak.
1.B. - Kilo vermek için her gün 1 saat yürüyüş yapıyorum.
Amaç: Kilo vermek
Sonuç: Günde 1 saat yürüyüş yapmak.
1.C. - Notlarımı yükseltmek için daha çok ders çalışıyorum.
Amaç: Notlarını yükseltmek.
Sonuç: Daha fazla ders çalışmak.
1.D. - Vali şehri güzelleştirmek içi kolları sıvadı.
Amaç: Şehri güzelleştirmek.
Sonuç: Kolları sıvamak / çalışmaya başlamak.
1.E. - Onu görebilmek için 6 saat yol gittim.
Amaç: Cümledeki gizli özneyi görmek.
Sonuç: 6 saat boyunca yol gitmek.
Not: ''İçin'' edatının yer aldığı her cümle amaç cümlesi değildir. Bazı cümlelerde nedeni belirtmek ya da açıklamak amacıyla da ''için'' edatı kullanılır.
Örnek Cümleler:
1.A. - Babam uyuduğu için müziğin sesini kıstık.
Neden: Babanın Uyuması.
Sonuç: Müziğin sesini kısmak.
1.B. - Ağabeyim kız arkadaşını terk ettiği için pişman oldu.
Neden: Kız arkadaşından ayrılmak.
Sonuç: Pişman olmak
1.C. - Daha yüksek bir not beklediği için hayal kırıklığına uğradı.
Neden: Daha yüksek bir not beklemek.
Sonuç: Hayal kırıklığına uğramak.
1.D. - Havalar birden soğuduğu için grip oldum.
Neden: Havaların aniden soğuması.
Sonuç: Grip olmak.
1.E. - Aslı cüzdanını kaybettiği için ağladı.
Neden: Cüzdanın kaybedilmesi.
Sonuç: Ağlamak.
Not: Sonuç olarak bir cümle eylemin oluş / yapılış sebebini bildiriyorsa neden, hangi maksatla yapıldığını bildiriyorsa amaç cümlesidir.
3- ''Üzere'' Bağlacıyla Kurulan Amaç Cümleleri:
1.A. - Basketbol sahasına gitmek üzere evden çıktık.
Amaç: Basketbol sahasına gitmek.
Sonuç: Evden çıkmak.
1.B. - Anneme hediye almak üzere mağazaya girdim.
Amaç: Hediye almak.
Sonuç: Mağazaya girmek.
1.C.- Babam meseleyi çözmek üzere komşularla konuştu.
Amaç: Meseleyi çözmek
Sonuç: Komşularla konuşmak.
Not: ''Üzere'' kelimesinin yerine ''için'' konulabiliyor ise o cümle, amaç cümlesidir.
Örnek:
Salih ile yüz yüze görüşmek üzere Kadıköy'e gidiyorum.
Salih ile yüz yüze görmek için Kadıköy'e gidiyorum.
Not: ''Üzere'' kelimesi bazı cümlelerde edat olarak kullanılır.
Örnek Cümleler:
1.A. - Haftaya görüşmek üzere, hoşça kalın.
1.B. - Geri getirmek üzere (şartıyla) gitarımı alabilirsin.
1.C. - İlk ışıklar belirdi, güneş doğmak üzere.