Güncelleme Tarihi:
6. sınıf Sosyal Bilgiler konusu olarak işlenen Hak, Sorumluluk ve Özgürlükler dersinde sahip olduğumuz tüm haklar ve sorumluluklar tek tek aktarılmaktadır.
Hak, Sorumluluk ve Özgürlükler
Sahip olduğumuz hak, sorumluluk ve özgürlükleri bilmek için öncelikle bu sözcüklerin ne anlama geldiğini ve neler ile sınırlı olduğunu bilmek gerekir. O halde;
Hak: İnsanların belirli sınırlar ve kurallar çerçevesinde bir işi yapma ile ilgili olan tüm yetkisine denir.
Özgürlük: Belirli sınırlar ile diğer insanlarının özgürlüklerini kısıtlamadan kişinin dilediği işi yapabilmesine denir.
Sorumluluk: Kişilerinin yaptığı tüm eylemler sonucunda yapılan eylemleri sonuçları ile beraber değerlendirerek sonuca katlanmasıdır.
Bireyler yaşadıkları duruma ve olaya karşı kendilerine tanımlanan tüm hak, özgürlük ve sorumlulukları kullanmakla yükümlüdür.
Bu bağlamda her bireyin sahip olduğu haklar şunlardır;
1) Yaşam Hakkı: Bir insanın en temel insani hakkıdır. Kişiye verilen diğer hakların kullanılması ise doğrudan bu hakkın kişilerde bulunmasına bağlıdır.
2) Kişinin Dokunulmazlığı Hakkı: Yasalarla beraber kişinin dokunulmazlığı hakkında anayasamızda pek çok kanun yer almaktadır.
3) Sağlık Hakkı: Her insan sağlıkla ilgili bir sıkıntı yaşadığında tedavi edilme hakkına sahiptir.
4) Eğitim Görme ve Öğrenim Hakkı: Her kişinin eğitim ve öğretim alma hakkı bulunur.
5) Konut dokunulmazlığı Hakkı
6) Toplantı düzenleme hakkı
7) Çalışma Hakkı: Kişilerin yaşamlarını devam ettirmesi için çalışma hakları bulunur. Çalışma hakları ile beraber işçi olarak da farklı hakları bulunur.
8) Haberleşme özgürlüğü
9) Özel yaşamın gizliliği
10) Yerleşme ve seyahat özgürlüğü
11) Seçme ve Seçilme Hakkı: hem bir hak hem de bir vatandaşlık görevi olarak karşımıza çıkar.
12) Tüketici Hakları: Tüketicilerin aldıkları ve tükettikleri ürünlere karşı kullanabilecekleri haklardır. Tüketici hakları ile ilgili pek çok içerik mevcuttur. Özellikle Tüketici hakları, özel bir yasayla güvence altına alınmıştır.
Size verilen Tüketici hakları eğer ihlal edilirse, bu durumu;
– Öncelikle Belediyelere
– Tüketici Hakları Merkezine
– İl ya da İlçe Hakem Heyetine
– Tüketici Hakları Merkezine ya da derneklerine iletebilirsiniz.
13) Dilekçe Hakkı: Resmi kurumlara iletmek istediğiniz tüm istek ve şikayetleriniz için dilekçe hakkını kullanabilirsiniz.
14) Bilgi Edinme Hakkı: Bu hak ise bir kişinin herhangi bir konu hakkında bilgi edinmeyi sağlaması hakkıdır. Bu hak genellikle bir kamu kuruluşundan istenilen konu ile alakalı bilgi edinme hakkını içerir.
13) Dilekçe Hakkı: Resmi kurumlara iletmek istediğiniz tüm istek ve şikayetleriniz için dilekçe hakkını kullanabilirsiniz.
14) Bilgi Edinme Hakkı: Bu hak ise bir kişinin herhangi bir konu hakkında bilgi edinmeyi sağlaması hakkıdır. Bu hak genellikle bir kamu kuruluşundan istenilen konu ile alakalı bilgi edinme hakkını içerir.
15) Din ve vicdan özgürlüğü hakkı
16) Düşünceyi ifade etme özgürlüğü ve hakkı
Bir vatandaş olarak da bazı haklarımızı yani sorumluluklarımız vardır. Bu sorumluluklar bir hak olarak da geçebilmektedir. Ama asıl olarak bir vatandaşlık görevi şeklinde karşımıza çıkar.
Vatandaş olarak yapmamız gereken bazı sorumluluklar şunlardır;
- Vergi vermek
- Yasala uymak
- Askere gitmek
- Oy kullanmak.
Bunların her biri bir sorumluluk olduğu gibi aslında uyulması gereken kural niteliğindedir. Bu sebeple uyulmaması halinde de kişi olarak bazı yükümlülükler bulunmaktadır. Bir vatandaş olarak hem haklarımızı bilmeli hem de gerekli tüm sorumluluklarımızı yerine getirmeliyiz.