Güncelleme Tarihi:
Ondalık gösterimler paydaları üzerinden ele alınır ve farklı basamaklar eşliğinde çözümlenir. Bu gerçekleşirken özellikle birler ve onlar ile yüzler basamağı biçiminde paydalar eşliğinde çözüm yapılır. Şimdi bunu nasıl yapacağız ve çözüm nasıl gerçekleştireceğiz inceleyelim.
Ondalık Gösterimleri Çözümleme
Paydası 10, 100 ya da 1000 olan kesirleri ondalık kesir denmektedir. Ondalık kesirler çevrilmek suretiyle ondalık gösterim şeklinde ele alınır ve okunur. Şimdi bu konuda örnekler yapalım ve hem çevirme işlemini gerçekleştirelim hem de okunmasına bakalım.
Örnek:
3/10 = 0,3 Sıfır tam onda dört
78/100 = 0,78 Sıfır tam yüzde yetmiş sekiz
356/100 = 3, 56 Üç tam yüzde elli altı
Gördüğümüz gibi bu şekilde ondalık kesirleri ondalık gösterim üzerinden ele alabiliriz. Aynı zamanda yanında yazıldığı gibi bu şekilde okuyabiliriz.
Şimdi ondalık gösterimlerin çözümlenmesini ele alalım ve bunun nasıl yapıldığını inceleyelim. Bir örnek yaparak kesir üzerinden çözümleme işlemi yapalım.
Örnek:
15, 81
Yukarıdaki ondalık kesri çözümleyelim.
(1 x 10) + (5 x 1) + (8 x 1/10) + (1 x 1/100) = 15, 81
(1 x 10) + (5 x 1) + (8 x 0,1) + (1 x 0,01) = 15, 81
Yukarıda gördüğümüz gibi her iki şekilde de ondalık kesre çözümlenebilir ve yazabiliriz. Burada virgülün sol tarafında 5 rakamı birler basamağını temsil eder. Yine sol taraftaki 1 rakamı onlar basamağını temsil eder. Virgülün sağ tarafındaki 8 rakamı ise onda bir kısmı temsil eder. Aynı şekilde virgülün sağ tarafındaki 1 rakamı ise yüzde bir kısmı temsil eder. Bu sebepten dolayı yukarıdaki gibi matematik işlemini yazdık ve çözümleme gerçekleştirdik.
Siz de bu şekilde farklı ondalık gösterimleri ele alabilir ve çözümleme yapabilirsiniz. Burada hem virgülün sağ tarafında hem de sol tarafında olan basamak sayılarını ve gösterimleri unutmamalısınız.
Şimdi ondalık gösterim ele alalım ve çözümleme gerçekleştirelim.
Örnek: 4, 67
Bu tam sayılı kesri ondalık gösterim üzerinden yapalım ve çözümleyelim. Burada 4 tam üzerinden 100 parçaya bölünmüş ve 67 kısmı taranmış ifadesi öne çıkmaktadır.
4, 67 = 4 + 67/100
Bu şekilde ifade edebilir ve anlatabiliriz.
Örnek: 1,86 ondalık gösterimi ele alalım ve çözümleme gerçekleştirelim.
1 ,86 = (1 x 1) + (8 x 1/10) + (6 x 1/100) ya da
1,86 = (1 x 1) + (8 x 0,1) + (6 x 0,01)
Her iki şekilde de işlemi ele alabilir ve ortak biçimde yazabiliriz. Bu sayede herhangi bir ondalık gösterimin çözümlemesini yapabilir ve açabiliriz. Mutlaka virgülün sol kısmında veya sağ kısmında kalan basamak sayılarına dikkat etmeliyiz. Böylece birler ve onlar ile yüzler ya da binler basamağı üzerinden ondalık gösterim şeklinde yazımı yapılabilir.
Not: Şunu hiç unutmamalıyız ki, virgülün sol tarafındaki kısım tam kısım olarak yazılır. Virgülün sağ tarafındaki kısım ise ondalık şeklinde ele alınır.
Şimdi siz de farklı örnekler ele alabilir ve defterinize değişik ondalık gösterimlerin çözümlenmesini yapabilirsiniz. Ama ilk olarak yukarıdaki örnekleri ve tanımlamaları dikkatli bir şekilde okuyun. Daha sonra başka örnekler üzerinden çözümlemeyi yine örneklere bakarak yavaş yavaş yapın. Bu sayede pratik yaparak konuyu daha iyi bir şekilde anlayabilirsiniz. Anlamadığınız bir yer olursa aile büyüklerinize ya da öğretmenlerinize sorabilirsiniz.