Güncelleme Tarihi:
Virgül ile ayrıldıktan sonra ondalık gösterimler farklı rakamlar üzerinden gösterilebilmektedir. Yani en az bir olmak üzere birden fazla basamaklı sayıları ondalık düzeyinde ele almak mümkün. Şimdi ondalık gösterim kavramını ele alalım ve örnekler üzerinden inceleyelim.
Ondalık Gösterim Kavramı
Genel olarak ondalık sayı şeklinde bilinse dahi aslında gerçek ismi bu değildir. Yani bu sayılar için ondalık sayı yerine ondalık gösterim demek doğru olur. Şimdi ondalık gösterim sayısını ele alalım ve tanımını yapalım.
Ondalık gösterim: Sayıların tam veya 1 tamdan daha küçük rakamları için, virgül koymak suretiyle yapılan gösterime ondalık gösterim denmektedir. Bu konuda bazı örnekler ele alalım ve ondalık gösterim nasıl yapılıyor inceleyelim.
Örnekler:
3,5
0,12
5,2
4, 35
Gördüğümüz gibi bu şekilde virgül koyduktan sonra farklı basamaklar ile ondalık gösterimi ele almak mümkün.
Not: Virgülün sol tarafında kalan kısım tam gösterim olarak bilinir. Aynı zamanda virgülün sağ kısmında kalan bölümü ise ondalık gösterim şeklinde ifade edilmektedir.
Tam olmayan sayıları daha kolay ve daha pratik şekilde gösterebilmek için, ondalık gösterimler kullanılmaktadır. Mesela kesir gösterimi de tam olmayan sayılar ele alınarak ondalık gösterim şeklinde kullanılabilir. Günlük yaşamda yaygın kullanılan ondalık gösterim, böylece hem okul hayatımız hem de gündelik yaşantımızı için büyük bir öneme sahiptir.
Şimdi kesir üzerinden ondalık gösterimi nasıl yapılıyor birkaç örnekle inceleyelim.
Örnek: 1/2 Kesrini ele alalım ve nasıl gösteriliyor bakalım.
1/2 = 0,5
Gördüğümüz gibi 1/2 kesrini 0,5 şeklinde anlatabiliriz. Her ikisi de aynı değeri gösterir ve yarım olarak bilinir. Bu durum kesir içerisindeki payın paydaya bölünmesi üzerinden ortaya çıkmaktadır. Yani 1 sayısı 2 sayısına bölündüğü zaman 0,5 sayısı ortaya çıkar.
Ondalık gösterimde virgülün hem sol tarafı hem de sağ tarafı farklı basamak sayıları eşliğinde ele alınabilir. Bunlar birler, onlar, yüzler ya da binler ve on binler dahi olabilir.
Örnek:
15/100 = 0,15
1/10 = 0,1
1/1000 = 0,001
Gördüğümüz gibi aşağıda kaç tane sıfır sayısı var ise virgülün sağ tarafında o kadar rakam bulunmaktadır. Bunu payda üzerinden ele alarak bu şekilde kesirleri ondalık gösterim üzerinden ele alabiliriz.
Ondalık Gösterimlerin Okunuşları
Ondalık gösterimler okunuşları açısından rakamlarına ve virgülden sonraki basamaklara göre değişkenlik gösterir. Şimdi bu konuda bazı örnekler alalım ve nasıl okunduklarına bakalım.
Not: Ondalık gösterimleri okuma yaparken virgülün sol tarafındaki rakamlar tam olarak bilindiği için, normal doğal sayı şeklinde okunur. Ancak virgülün sağ tarafındaki ler ise ondalık şeklinde bilindiği için, buna göre ele alınarak okunur.
Örnekler:
4,5 = Üç tam onda beş
2,05 = Üç tam yüzde beş
256, 05 = İki yüz elli tam yüzde beş
0, 18 = Sıfır tam yüzde on sekiz
Gördüğümüz gibi bu şekilde daha birçok farklı örnek ele alabilir ve ondalık gösterimleri okuyabiliriz. Şimdi de rakam üzerinden okuma yapalım.
56, 345
Burada virgülün sol tarafında kalan 6 rakamı birler basamağı olur. Aynı zamanda yine sol taraftaki 5 rakamı onlar basamağı olur. Bu bölüm tam kısımdaki okumalardır.
Virgülün sağ tarafında kalan 3 rakamı birler basamağıdır. Virgülün sağ tarafında kalan 4 rakamı onlar basamağıdır. Yine virgülün sağ tarafında kalan 5 rakamı yüzler basamağıdır.