6. Sınıf Fen Bilgisi Sıvıların Yoğunlukları konu anlatımı

Maddelerin hacimleri ve kütleleri bulunmaktadır. Yani her maddenin kütlesi ve hacmi bulunmak zorundadır. Bu doğrultuda kütle ve hacim üzerinden maddenin yoğunlukları bulunabilmektedir. O yüzden sıvıların yoğunluğu bulabilmek için yine kütle ve hacim den faydalanırız.

 Sıvıların Yoğunlukları

 Öncelikle kütle ve hacim nedir bunları tanımlayalım ve öğrenelim.

 Kütle: Maddenin miktarına kütle denir. Kütle gram ya da kilogram üzerinden ifade edilir. Aynı zamanda kütle, ‘m’ sembolü üzerinden gösterilir.

 Hacim: Bir maddenin uzayda kapladığı alana hacim denir. Genelde mililitre ya da santimetreküp, desimetreküp ve metreküp cinsinden hesaplanır. Ayrıca hacim, ‘V’ ifadesi ile gösterilmektedir.

 Yoğunluk: Bir maddenin birim hacimdeki kütlesine ise yoğunluk denir.

 Bu açıdan bir cismin yoğunluğunu hesaplayabilmek için şu formül kullanılır;

 Yoğunluk = Kütle/Hacim

 Bu şekilde katı ve sıvı ile beraber gaz halindeki maddelerin yoğunluklarını kolay şekilde hesaplamak mümkün. Tabii yoğunluk hesaplaması yapılırken cisimlerin kütlesi ve hacmini bulmak adına farklı yollar gerçekleştirilir. Biz buradan katı veya gaz yerine şu an sıvı cisimlerin yoğunluklarını inceleyeceğiz ve bunu öğrenmeye çalışacağız

 Her maddenin belli bir kütlesi bulunmaktadır. Bu doğrultuda sıvı bir cismin yoğunluğu kütlesi ve hacmine bağlı olarak değişkenlik gösterir. Bu doğrultuda sıvı bir madde soğudukça tanecikler arasındaki mesafe azalır ve taneciklerin hızı da azalmış olur. Böylece hacmi küçülür ve yoğunluğu artar. Sıvı maddelerde hacim azaldıkça yoğunluk artış gösterir. Peki, bu ne demek? Yani silindirin hacmi azaldıkça ağırlığı da artmış olur. Çünkü bu doğrultuda sıvı cismin kütlesinde herhangi bir değişiklik olmaz. Ancak hacmi küçüldüğü için yoğunluğu artar.

 Sıvılar arasındaki yoğunluk farkına anlayabilmek için iki sıvıyı birbirine karıştırmak yeterlidir. Hangi sıvının yoğunluğu fazla ise o sıvı kap içerisinde dibe çöker. Yani dibe çöken sıvının tanecikleri arasındaki mesafe ve hızları da azalmıştır.

 Cisimlerin Su Yüzeyinde Yüzme Şartı

 Eğer bir cisim suda yüzebiliyor ise o zaman o cismin yoğunluğu suyun yoğunluğundan azdır. Bu konuda birçok farklı cisim örnek vermek mümkündür.

 - Tahta

 - Köpük

 - Yağ

 - Buz

 Bu gibi maddelerin yoğunlukları suyun yoğunluğundan daha azdır. O yüzden suyun üzerinde yüzerler ve batmazlar.

 Su Yoğunluğunun Diğer Maddelere Göre Farkı ve Canlılar İçin Önemi

 Suyun yoğunluğu diğer sıvı maddelere göre farklıdır. Normal sıvı maddelerde hacim azaldıkça yoğunluk artış gösterir. Çünkü tanecikler arası mesafe azalmıştır ve hızları da aynı şekilde azalır. Ancak suda tam tersi olur. Yani su katı hale geçerken hacmi azalmak yerine artar. Bu bağlamda suyun tanecikler arasındaki mesafesi artar ve aynı şekilde hızları da artmış olur.

 O yüzden su yüzeyinde buz dağları yüzme şansı elde eder. Bu da suyun altında yaşayan birçok canlıya geniş bir yaşam alanı bırakır. Aynı zamanda suyun bu özelliği sayesinde, donma yaşandığı zaman su yüzeyi kapanır ve suyun altındaki ısı korunmuş olur. Bu da canlıların daha rahat ve sağlıklı bir şekilde yaşamasına imkan verir. Yani buzun yoğunluğu suyun yoğunluğundan daha azdır.

 Sıvıların yoğunluğu ile beraber suyun yoğunluğu arasındaki durumu inceleyerek konuyu daha iyi bir biçimde anlayabilirsiniz. Mutlaka tekrar ederek sıvıların yoğunluğu ve arasındaki ilişkiyi, nasıl hesaplanacağını öğrenmelisiniz.