Güncelleme Tarihi:
Yaşamımızı devam ettirebilmemiz adına kan oldukça önemlidir. Tüm canlılar için hayat sıvısı olma özelliğini taşımaktadır. Vücudumuz için bu kadar önemli olan bir sıvıyı öğrenmekte bu sebeple çok gereklidir.
Kanın Yapısı ve Görevleri
Kan vücudumuzda bulunan, sıvı ve aynı zamanda akışkan bir özelliği olan dokudur. Kan vücudumuzda damarlar içerisinde dolaşmaktadır. Bunun yanında rengi de kırmızıdır. Vücutta gerçekleşen büyük ve küçük dolaşım sayesinde kan vücutta tüm doku ve organlara ulaştırılmaktadır.
Sağlıklı bir insanda yaklaşık 5 litre kan mevcuttur. Kanda %45 kan hücreleri %55 civarında ise kan plazmaları bulunmaktadır.
Kanın sıvı kısmı plazma ismi ile adlandırılmaktadır. Plazma bölümünün yaklaşık olarak %90 ile 92'lik kısmı sudan oluşmuştur. Kalan kısım ise protein, yağ, vitamin, karbonhidrat, mineral, karbondioksit, oksijen, hormon, atık maddeler ile antikorlardan oluşmaktadır.
Kanda üç farklı kan hücresi vardır. Bunlar şöyledir;
Akyuvar
Alyuvar
Kan pulcukları
Kan hücreleri kırmızı kemik iliklerinde üretilir daha sonra da kana karışırlar. Farklı görevleri olması sebebi ile yapılarında da farklılıklar vardır.
Kanın Görevleri Nelerdir?
Kanın pek çok görevi vardır. Vücudumuz için hayati önem taşıması sebebi ile de oldukça önemlidir. Kanın görevlerini şu şekilde sıralayabiliriz;
Kan besinlerin taşınmasında önemli bir yere sahiptir.
Bunun yanında oksijen ile karbondioksit taşınmasını da sağlamaktadır.
İnsanın vücut sıcaklığının sabit kalmasını da sağlarlar.
Herhangi bir yaralanma durumunda pıhtılaşma olmasını sağlarlar. Böylece fazla kan kaybının da önüne geçerler.
Vücuda hastalık yapıcı bir mikrop girdiği zaman ona karşı bir savunma mekanizması oluştururlar ve mikrobu etkisiz hale getirirler.
İç salgı bezlerinin üretmiş olduğu hormonları gerekli olan organlara götürülmesinde rol oynarlar.
Vücut direncini artırırlar. Böylece vücut hastalıklara karşı daha iyi bir şekilde savunma yapar.
Alyuvarlar
Kanda en fazla alyuvar hücreleri bulunmaktadır. Renkleri kırmızıdır. Kanın kırmızı olmasının sebebi de alyuvarlardır. Alyuvar hücrelerinin yapısında oldukça fazla hemoglobin molekülü yer alır. Hemoglobin, içerisinde demir atomu bulunduran bir moleküldür. Alyuvarlar kırmızı kan hücreleri ismi ile de anılır. Görevi ise gaz taşımaktır.
Alyuvar karbondioksit ile oksijenin taşınmasını sağlarlar. Akciğerlerden vücuda oksijen gazının taşınmasında görev alırlar. Vücuttan da karbondioksit gazlarını akciğere taşırlar. Alyuvarların vücutta ilk üretildiği zaman da diğer hücreler gibi bir çekirdeği ile organelleri bulunur. Ancak olgunlaştığı zaman çekirdek ile organelleri yok olur. Alyuvar hücrelerinin çekirdeklerini kaybetmesinin sebebi ise daha fazla hemoglobin ile oksijen taşınmasına olanak sağlamaktır.
Akyuvarlar
Kanda en az bulunan hücrelerdir. Bunun yanında hacimleri de oldukça azdır. Renkleri beyaza çok yakındır. Bu sebeple beyaz kan hücreleri ismi ile anılırlar. Normal bir hücre gibi yapılarında çekirdek ile organel bulundurmaktadırlar. Şekil değiştirme özellikleri vardır. Bunun yanında damarlardan çıkabilir ve hücre aralarına girebilir.
Akyuvarların görevi vücut savunmasını sağlamaktır. Bunun içinde vücuda bir mikrop girdiği zaman bu mikrobu yutup yok olmasını sağlamaktadır. Bazen de mikropları yok eden antikor isimli savaşçılar üretirler.
Kan Pulcukları
Kan pulcukları kemik iliğinde bazı hücrelerin parçalanması sonucunda meydana gelirler. Oldukça küçük kan hücreleridir. Kan pulcuklarında çekirdek ya da organel yoktur.
Kan pulcuklarının herhangi bir rengi yoktur. Kan yapısında çok fazla bu hücreden bulunmaktadır. Bu hücrelerin yapısında lifli proteinler de bulunmaktadır. Bu proteinler sayesinde herhangi bir kanama durumunda kanın pıhtılaşması sağlanır.