5. Sınıf Fen Bilimleri Biyoçeşitlilik konu anlatımı

Bir bölgede yaşayan her bir canlı biyoçeşitliliğini oluşturuyor. Her canlının da ekosistem içinde belirli bir rolü vardır. Yaşadığınız bölgedeki iklim, su, sıcaklık ve ışık gibi faktörler biyoçeşitliliği etkileyen cansız faktörlerdir. İnsanlar da biyoçeşitliliği direk etkileyen canlı faktörlerdir.

 Biyoçeşitlilik

 Bir bölgede bulunan mantar, mikroskobik canlı, bitki ve hayvanlar o bölgenin biyolojik zenginliklerini oluşturuyorlar. Bu canlılar ihtiyaç duydukları besinleri yaşadıkları ortamdan karşılıyorlar. Doğal ortamda yaşayan ve ihtiyaçlarını bu ortamdan karşılayan hayvanların yaşamına doğal yaşam denir.

 Biyoçeşitliliğin, doğal yaşama etkisi büyüktür. Bir bölgede yaşayan canlıların çeşit ve sayıca zenginliğine biyoçeşitlilik denir. Kısaca, bir bölgede yaşayan bütün canlı türleri o bölgenin biyolojik çeşitliliğini oluşturuyor.

 İklim, sıcaklık, ışık, su gibi cansız faktörler biyoçeşitliliği önemli derecede etkilerler. Bu faktörlerin elverişli olduğu bölgelerde biyoçeşitlilik artar. Örneğin ormanlık alanlarda biyoçeşitlilik daha fazladır. Çünkü burada iklim, sıcaklık ve su imkanı daha fazladır. Kutuplarda ise biyoçeşitlilik daha azdır. Çünkü buradaki iklim birçok canlının yaşaması için uygun değildir.

 Canlıların beslenme, barınma gibi yaşam faaliyetlerini en iyi şekilde gerçekleştirdikleri yaşam alanlarına habitat denir. Bu yaşam alanlarındaki canlı ile cansız çevrenin karşılıklı ilişkileri sonucu ortaya çıkan sisteme ise ekosistem adı veriliyor. Biyolojik çeşitlilik bakımından zengin bir ekosistem tarım, sanayi, turizm ve sağlık alanlarında büyük avantajlar sağlıyor.

 Biyoçeşitliliği Etkileyen Faktörler

1. İklim; Bitkiler ve hayvanlar her iklimde yaşayamazlar. İklimin soğuk, sıcak ve ılıman yapıya sahip olması bölgedeki canlı çeşitliliğini etkiliyor.
2. Doğal afetler; Bölgenin deprem, çığ ve sele müsait olması canlı çeşitliliğini etkiliyor.
3. Coğrafi konum; Bölgenin dünya üzerindeki konumu da canlı çeşitliliğini etkileyebiliyor.
4. Toprağın yapısı; Toprakta yer alan minerallerin zenginliği ile toprağın verimliliği canlı çeşitliliği üzerinde rol oynayabiliyor.
5. Yeryüzü şekilleri; Bölgenin, dağlık, ova, vadi gibi coğrafik özelliklerinin olması canlı çeşitliliğini etkiliyor.
6. İnsanlar; Dünya nüfusunun hızla artması ve buna bağlı olarak tüketimin de artması, madencilik ve tarımsal faaliyetler, şehirleşme ve aşırı enerji kullanımı biyoçeşitliliğin yok olmasına neden oluyor.

 Aşırı avlanma, çevre kirliliği, meraların tahrip edilmesi de biyoçeşitliliğin yok olmasına yol açan faktörlerdir.

 Ülkemizde Biyoçeşitlilik

 Ülkemizin üç tarafının denizlerle çevrili olması, farklı yüzey şekillerine sahip olması ve dört mevsimin de yaşanabilir olması zengin bir biyoçeşitlilik sağlıyor. Ayrıca ülkemizin hem Avrupa’da hem de Asya’da toprağının olması, farklı iklimlerin görülmesiyle biyoçeşitlilik bakımından dünyada sayılı ülkeler arasındadır. Biyoçeşitlilik zenginliğine örnek verecek olursak ülkemizde;

 *161 çeşit memeli hayvan,

 * 466 çeşit kuş,

 * 141 çeşit sürüngen,

 * 22 çeşit kurbağa ,

 * 70.000 çeşit omurgasız hayvan,

 * 480 çeşit deniz balığı,

 * 236 çeşit tatlı su balığı,

 * 13 bine yakın bitki çeşidi bulunuyor.

 Van kedisi, Ankara kedisi, Kangal köpeği, Türk tazısı, Denizli horozu, Ankara tavşanı, Kazdağı köknarı, Sığla ağacı, Datça hurması, kral eğreltisi, Ankara keçisi gibi bazı canlı türleri sadece ülkemizde yaşıyorlar. Kelaynak, Akdeniz foku, Caretta Caretta, Ceylan, Sülün, Alageyik, Bozayı gibi canlıların da nesilleri tükenme tehlikesi altındadır.

 Biyoçeşitliliğin Önemi

 1-Ekosistemin işleyişini kolaylaştırır. Ekosistem dengede kalır.

 2-Doğal zenginliktir.

 3-Fazla olması tarım ve sanayi alanında katkı sağlar.

 4-Doğa turizmine katkı sağlar.

 5-İnsan sağlığını olumlu destekler.

 Biyoçeşitliliğin Azalmasının Sonuçları

 *Canlı çeşitliliğinin yok olmasına, .

 *Çevre kirliliğine,

 *İklim değişikliklerine,

 *Eko sistemlerin bozulmasına neden olabilir.