5. Sınıf Fen Bilimleri Ay'ın Hareketleri Ve Evreleri konu anlatımı

Ay tıpkı dünya gibi farklı hareketler üzerinden uzayda yaşamına devam eder. Aynı zamanda dünyadan baktığımız zaman farklı evrelerini bazı sebeplerden dolayı görebiliriz. Böylece ay sürekli değişik görünümler sağlar ve biz de bunlara ayın evreleri deriz. Şimdi bu evreler ile beraber Ay’ın nasıl hareket ettiği konusunda bilgiler alalım.

 Ay'ın Hareketleri ve Evreleri

 Ay'ın farklı hareketleri ve evreleri bulunmaktadır. Öncelikle Ay’ın nasıl hareketleri olduğunu ve Dünya’mıza benzeyen kısımlarını inceleyelim.

 - Ay tıpkı dünya gibi hareket halindedir.

 - Ay’ın üç çeşit hareketi bulunur.

 - Ay kendi ekseni etrafında, Dünyanın etrafında ve Güneş'in etrafında döner.

 - Ay kendi ekseni etrafında ve dünyanın etrafında dönüşünü 27 gün ve 8 saat içinde tamamlar.

 - Ay evreleri yaklaşık olarak 29 günde tamamlanır ve buna 1 ay denir.

 - Ay, Dünya etrafında bir defa döndüğü zaman, aynı şekilde kendi etrafında da bir kez dönmüş olur.

 - Dünyadan baktığımız zaman Ay’ın hep aynı tarafı görünür. Bunun temel nedeni ise kendi ekseni etrafında ve dünyanın etrafında dönme hızının aynı olmasıdır. Bu sebepten hep aynı yüzü görünür.

 - Ay’ın Dünya'dan görünmeyen kısmına Ay’ın karanlık yüzü denir.

 - Ay'ın Güneş etrafındaki dönüş süresi ile Dünya ile eşzamanlı olarak 365 gün 6 saattir.

 - Ay, Dünya ve Güneş'in etrafında batıdan doğuya doğru döner. Bu durum saatin tersi yönünde ya da sağdan sola doğru şeklinde ifade edilir.

 Ay Neden Değişik Şekillerde Görünür?

 Dünya yüzeyinden baktığımız zaman ay değişik şekillerde görünebilmektedir. Belli başlı bazı sebepleri vardır.

 - Ay ışık kaynağı olmadığı içindir.

 - Eğer ayın kendi ışık kaynağı olsaydı tıpkı güneş gibi aynı şekilde görebilirdik.

 - Ay Güneş'ten aldığı ışığı aynı şekilde dünya yansıtır.

 - Dünya yüzeyinden bakıldığı zaman farklı zamanlarda değişik şekillerde görünür.

 Ayın Evreleri Nelerdir?

 Ayın kendi ışık kaynağı olmadığı için güneşten aldığı ışığı bize yansıtır. Bu sebepten dolayı Dünya’dan baktığımız zaman ay farklı şekillerde görünür. Ayın her gece farklı şekillerde görünmesine ayın evreleri denir. Ay’ın 4 ana ve 4 ara evresi olmak üzere toplamda 8 tane evresi bulunmaktadır. Özellikle ayın bu 4 ana evresi 1 hafta boyunca sürer. Şimdi ayın evrelerini ele alalım ve tek tek inceleyelim.

 1.Yeni Ay: Ay, Güneş ile Dünya Arasına girdiği zaman yeni ay oluşmaktadır. Ancak bu zaman içerisinde Ay’ın karanlık tarafı dünyaya baktığı için Ay'ı göremeyiz.

 2.Hilal: Eğer ay Güneş'in doğusunda ise o zaman hilal şeklinde görülür. Böyle zamanlarda dünyadan baktığımız zaman ay ters, ‘C’ şeklinde görünür.

 3.İlk Dördün: 1 hafta sonra ayın sağ kısmından aydınlandığı evredir. Bu durumda ay, ‘D’ şeklinde bir görünüme sahip olur.

 4.Şişkin Ay: Ay’ın ilk dördün evresi ile Dolunay evresi arasındaki görünümünü denir.

 5.Dolunay: 1 hafta sonra Dünya, Güneş ile Ay'ın ile ayın ortasına gelmiştir. Bu durumda ayın parlak kısmı Dünya’ya doğru bakar bir şekil almıştır.

 6.Şişkin ay: Dolunay ile son dördün arasındaki evre olarak şişkin ay bilinir.

 7.Son dördün: 1 hafta sonra ayın sol tarafının aydınlandığı evredir.

 8.Hilal: Ay, Güneş'in doğusunda olduğunda gerçekleşen evredir. Dünya'dan bakıldığı zaman, ‘C’ harfi şeklinde görülür.