Güncelleme Tarihi:
Uzmanlar yaz tatilini öğrenciler için; dinlenme, eğlenme ve zorunluluklardan uzak, zamanı özgürce kullanma dönemi olarak tanımlıyor. Ancak, anne-babalar ve öğretmenlere göre ise bu aylar, öğrencilerin derslerdeki eksiklerini tamamlamaları ve yeni döneme hazırlanmaları açısından iyi bir fırsat olarak görülebiliyor. Bazı veliler çocukları için oldukça planlı ve yoğun bir yaz programı yaparak, onların sürekli fiziksel olarak aktif ve zihinsel olarak da meşgul olmasını sağlamaya çalışabiliyorlar. “Çocuklar için yaz aylarının, arkadaşlarla oyun oynama, anı yaşama, rahatlama ve hayal kurma gibi okul açıkken yeterince karşılanamayan ihtiyaçların giderilmesi gibi bir işlevi var” diyen ODTÜ Eğitim Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oya Yerin Güneri, ailelerin tatil planını çocuklarla birlikte yapmasının önemine dikkat çekerek şunları söylüyor:
“Tatil dönemi ayrıca, çocukların sahip oldukları serbest zamanı düzenleme ve kendini oyalama becerilerini öğrenmeleri açısından dadeğerli. Bu nedenle ailelerin, çocuklarının yaz dönemini nasıl geçirmek istediklerine yönelik fikirlerini dikkate almaları; onların akademik, sosyal, duygusal ve fiziksel alanlarda gelişimlerini destekleyen aynı zamanda da serbest zamana yer veren verimli bir yaz planını, çocuklarıyla birlikte yapmaları önem taşıyor.”
Prof. Dr. Oya Yerin Güneri’nin aileler ve çocuklar için beş adımda verimli tatil planı önerileri şöyle:
1- Geçmiş akademik yılın ve karnenin değerlendirilmesi: Bu değerlendirme çocuğa akademik performansı hakkında düşünme ve öz değerlendirme yapma olanağı tanır. Çocuğa, karnesindeki notlarla ilgili ne düşündüğü, daha başarılı olduğu derslere nasıl çalıştığı, bu derslerden ne gibi önemli bilgiler edindiği sorulabilir. Hangi derslerde zorlandığı, bu derslerdeki başarı durumunun düşük olmasının nedenlerinin neler olduğu ve buralardaki eksiklerini kapatmak için yazın neler yapabileceği konularında da çocuğun fikri alınabilir. Aileler ayrıca olumlu yönlerden başlayarak çocuğun performansına ilişkin görüşlerini, geri bildirimlerini ve önerilerini aktarabilirler.
2- Yaz planının ana hatlarını belirlemek: Bu planı yaparken, ailenin çocuğun tatil döneminde neler yapmak istediği hakkında görüşünü alması önemli. Tatilde yapılabilecek çeşitli etkinlikler çocukla birlikte listelenebilir. Bu etkinliklerin ne zaman yapılabileceği belirlenebilir. Böylece çocukla birlikte genel ve uygulanabilir bir plan oluşturulabilir.
3- Ödevleri zamana yaymak: Çocuğun okulun verdiği ödevleri, diğer öğrenmeyi zenginleştirici etkinlikleri (kitap okumak, farklı konularda bilgi edinmek vb.) yaz döneminde hangi günlerde ve günün hangi saatlerinde yapmayı tercih edeceğine ilişkin fikri alınabilir. Okullar kapandıktan sonra, çocuklara kısa bir süre dinlenmeleri için olanak tanımak, ardından ödevlerini bir plan dahilinde zamana yayarak tamamlamalarını sağlamak faydalı olabilir. Böylece çocuklar yaz tatilinin bitimine ödev bırakmadan, hafif bir tempoda ders çalışma disiplinini sürdürerek, geçen yılın bilgilerini koruma ve yeni öğrenmelerle zenginleşme fırsatı elde edebilirler.
3- Ekran başında geçirilecek zamanı belirlemek: Ekran başında (telefon, Ipad, bilgisayar, televizyon) geçirilen zamanı kısıtlamak da yaz planı için önemli. Ailelerin, çocuklarıyla birlikte günün hangi saatlerinde ve ne kadar süreyle ekran önünde zaman geçirileceği konusunda bir karara varmaları ve bu kararın tutarlı bir biçimde uygulanmasını sağlamaları faydalı olacaktır.
4- Çocukla vakit geçirmek: Yaz dönemi, anne-babalar için çocuklarıyla keyifli zaman geçirmek, eğlenmek, aralarındaki duygusal bağları geliştirmek ve onları farklı konularda bilgilendirerek öğrenmelerini sağlamak için önemli bir fırsat. Bu dönemdeki paylaşımlar, yakınlaşmalar çocukların gelişimlerini ve ruh sağlıklarını olumlu etkilediği gibi onların bir sonraki akademik yıla daha iyi hazırlanmasına yardımcı olacaktır.
5- Tatil planını yazıya dökmek: Çocuğun tüm yaz tatilinin genel bir planını görmesini sağlamak amacıyla yaz dönemi planı genel hatlarıyla yazılı hale getirebilir. Önemli tarihler (ödevlerin ne zaman tamamlanacağı, ne zaman seyahate çıkılacağı vb.) takvim üzerinde işaretlenebilir. Yaz planı çocuğun istekleri temel alınarak, işbirliği içinde yapıldığı için de, çocuğun bu plana uyması daha kolay olacaktır. Yaz sonunda ise, çocukla birlikte yaz döneminin nasıl geçirildiği, yapılan planın ne ölçüde gerçekleştirildiği hakkında sözlü bir değerlendirme yapılabilir. Ailenin, çocukla yaptığı yaz planı, bu planın yürütülmesinde takip edilen süreç, çocuklara hedef oluşturma, kendini ve zamanını yönetme gibi becerileri kazanma konusunda değerli deneyimler kazandıracaktır.