Güncelleme Tarihi:
Dilimize yerleşmiş yabancı sözcüklerin Türkçede en az bir karşılığı bulunur. Dili sadeleştirmek ve yabancı kelimelerden arındırmak için cümle içerisinde Türkçe kelimeler kullanılmalıdır.
4. Sınıf Yabancı Sözcüklerin Yerine Türkçelerini Kullanma - Konu Anlatımı
1- Abes- Absürt / Saçma - Manasız
Örnek 1 - Abes bir biçimde konuştu. / Abes: Yabancı
Örnek 2- Saçma bir biçimde konuştu. / Saçma: Türkçe
Örnek 3- Romandaki karakter oldukça absürt davranıyor.
Örnek 4- Romandaki karakter oldukça manasız davranıyor.
Bu cümlede de absürt kelimesi yerine Türkçe olan manasız - anlamsız kelimeleri kullanılabilir.
2- E- Mail / E- Posta
Örnek 1- E-maillerini kontrol etmeyi unutma. / E-mail. İngilizce kelime.
Örnek 2- E-postalarını kontrol etmeyi unutma. / E-mail kelimesinin Türkçeleştirilmiş hali.
3- Agresif / Sinirli - Asabi
Örnek 1- Agresif biri olduğu için herkes ondan çekiniyor.
Örnek 2- Sinirli - Asabi biri olduğu için herkes ondan çekiniyor.
4- Laptop - Dizüstü Bilgisayar
Özellikle elektronik ürünlerin ve aygıtların isimlerinin birçoğu İngilizcedir. İngilizce kelimelerin yerine Türkçelerini kullanmaya özen gösterilmelidir.
Örnek 1- Aldığım laptop iki günde bozuldu. / İngilizce kelime kullanımı
Örnek 2- Aldığım dizüstü bilgisayar iki günde bozuldu. / Türkçe kelime kullanımı
5- Bilboard - Duyuru Tahtası
Örnek 1- Bilboarddaki çantaların fiyatları çok yüksek. / Yanlış kelime kullanımı.
Örnek 2- Duyuru tahtasındaki çantaların fiyatları çok yüksek. / Doğru kelime kullanımı
6- Bariz - Açık
Örnek 1- Yaptığı hatalar bariz bir şekilde ortada. / Bariz: Yabancı.
Örnek 2- Yaptığı hatalar açık bir şekilde / açıkça ortada. / Açık - Açıkça: Türkçe
Bazı cümlelerde bariz kelimesinin yerine açık sözcüğü ikileme olarak da kullanılabilir.
Örnek: Ali'nin yaptığı hataları açık açık gösterdi.
7- Cihaz - Aygıt
Örnek: Elektronik Cihaz yerine Elektronik Aygıt
8- Ekstra - Fazla / Daha Fazla
Örnek 1- Sınavı kazanmak için ekstra çalışmam gerek. / Yanlış kullanım.
Örnek 2- Sınavı kazanmak için daha fazla çalışmam gerek. / Doğru kullanım.
Not: Bazı cümlelerde Ekstra kelimesi 'x' ile yazılmaktadır. Türkçede 'x' harfi olmadığı için kelimenin bu şekilde kullanılması da yanlıştır.
9- Final - Son
Örnek -1- Ayşe final sınavlarına hazırlanıyor.
Örnek 2- Ayşe son sınavlarına hazırlanıyor.
10- Gala - Ön Gösterim
Örnek 1- Filmin galasına yüzden fazla insan geldi.
Örnek 2- Filmin ön gösterimine yüzden fazla insan geldi.
11- Hard Disc - Ana Bellek
Örnek 1- Bilgisayarın hard disci bozuldu. / Hem 'hard' hem de 'disc' sözcükleri yabancıdır. İkisi bir arada ve tek tek kullanılmamalıdır.
Örnek 2- Bilgisayarın ana belleği bozuldu. / Hard Disc kelimesinin Türkçe karşılığı ana bellektir. Bu şekilde kullanılmalıdır.
12- Jenerasyon - Kuşak / Nesil
Kuşak ve nesil kelimeleri eş anlamlı olduğu için jenerasyon kelimesinin yerine kullanılabilir.
Örnek 1- Bizim jenerasyon bilgisayar oyunlarına meraklı.
Örnek 2- Bizim kuşak / nesil bilgisayar oyunlarına meraklı.
13- Şov - Gösteri
Örnek 1- Davete şov dünyasından önemli isimler katıldı.
Örnek 2- Davete gösteri dünyasından önemli isimler katıldı.
Not: Şov kelimesi bazı cümleler ''Show'' biçiminde yazılmaktadır. Türkçede ''w'' kelimesi yoktur. Kelimeyi bu şekilde kullanmak da yanlıştır.
Yabancı kelimelerin yerine kullanılabilecek Türkçe sözcükler:
Computer / Bilgisayar
Kartvizit / Tanıtma - Bilgilendirme Kartı
Modern / Yenilikçi
Menü / Yemek Listesi
Deforme olmuş / Biçimi bozulmuş
Nickname / Takma İsim
Subjektif / Öznel
Objektif / Nesnel