Güncelleme Tarihi:
Matematikte sıklıkla karşınıza çıkan sayıları, matematik dışında günlük konuşmalarınızda ve yazılarınızda da kullanmak zorunda kalabiliyorsunuz. Bu sayıları nerede yazı nerede rakam olarak kullanacağınızı bu dersimizde öğreneceksiniz.
Sayıların Yazımı ve Romen Rakamları
Matematikte rakam olarak karşınıza çıkan sayıların, matematik dışında cümle içinde farklı kullanımları bulunuyor.
1) Cümlelerin, metinlerin içinde yer alan sayılar, yazıyla yazılır. Örnek;
- Amcam, üç ay sonra Adana’ya gelecek.
- Haftanın beşinci günü Cuma’dır.
- Dün akşam yüz soru çözdüm.
- Kardeşim ikinci sınıfta okuyor.
2) Para, ölçüler, saatler ve istatistiksel verilerle ilgili cümlelerde sayılar rakamla gösterilir. Örnek;
- Film saat 19.00’da başlayacak.
- İlk ders zili saat 08.00’de çalıyor.
- Bize de pazardan 2 kg domates alır mısın?
- Bu yılki şirket karımız %20 arttı.
Burada bir istisnayı hatırlatalım. Saat ve dakikaları cümle içinde isterseniz yazıyla da kullanabilirsiniz.
- Atatürk saat dokuzu beş geçe öldü.
- Mesaimiz saat on yedi otuzda bitiyor.
3) Birden fazla basamaklı sayı kullanıyorsanız, sayıları oluşturan sözcükleri ayrı yazıyorsunuz. Örnek;
- Bu yıl yirmi dokuz yaşına girdim.
- Bu mahallede otuz beş yıldır oturuyoruz.
- Bir yıl, üç yüz altmış beş gündür.
4) Çek, senet vb. gibi belgelerde para miktarı hem rakamla hem de yazıyla yazılır. Fakat daha sonra rakama ekleme yapılmasını önlemek adına sayı yazıyla yazılırken araya boşluk bırakılmaz. Örnek;
- 1500= Binbeşyüz
- 36300= otuzaltıbinüçyüz
5) Dört ve üzeri basamaklı sayıları yazarken yüzler basamağını ayırmak için araya nokta koyabilirsiniz. Örnek;
- 2650 = 2.650 = İki bin altı yüz elli
- 12785 = 12.785 = On iki bin yedi yüz seksen beş
6) Cümle içinde dört ve üzeri sayıları kullanırken “bin, milyon, milyar” gibi ifadeleri yazıyla gösterebilirsiniz. Örnek;
- 2 milyon 350 bin ağaç
- 2 milyar 420 milyon 200 bin TL
- Türkiye’nin nüfusu 83 milyon oldu.
7) Matematikte kesirli sayıları virgülle ayırıyorsunuz. Örnek;
- 5,2 = beş virgül iki ya da beş tam onda iki
- 12, 25 = on iki virgül yirmi beş veya on iki tam yüzde yirmi beş
8) Sıra bildiren sayıları hem rakamla hem de yazıyla gösterebilirsiniz. Örnek;
Birinci = 1. = 1’inci
Onuncu = 10. = 10’uncu
Burada dikkat edeceğiniz husus hangisini kullanacağınıza karar vermenizdir. “1.” yazdıktan sonra “1.’inci” yazamazsınız.
9) Türkçede paylaştırmayı ifade eden üleştirme sayılar yazıyla gösterilir. Rakamla yazmaya kalkarsanız anlam bozukluğuna yol açarsınız. Örnek;
- Öğretmen hepimize 2’er şeker dağıttı (Yanlış)
- Öğretmen hepimize ikişer şeker dağıttı. (Doğru)
10) Tarihi olaylarda, yüzyılları belirtirken, hükümdarların isimlerinde, tarihlerin yazılışında, kitapların ve dergilerin ciltlerinde ya da maddeleri sıralarken Romen rakamlarını kullanabilirsiniz.
- II. Viyana Kongresi
- XX. Yüzyıl
- IV. Murat
- XII. Cilt
Romen Rakamları
Romen rakamları sayılarla değil, çizgilerle ifade ediliyor. Özel işaretler kullanılarak Romen rakamlarını yazabiliyorsunuz. Bir işareti en fazla üç defa yan yana kullanabiliyorsunuz. Romen rakamları şunlardır;
1= I 10 = X
2= II 50 = L
3= III 100 = C
4= IV 500 = D
5= V 1000 = M