Güncelleme Tarihi:
Her cümlede yer alması zorunlu olan tek noktalama işareti, noktadır. Nokta, cümlenin bittiğini belirtir. Diğer noktalama işaretleri ise cümlenin türüne ve ögelerin dizilişine göre kullanılır.
Noktalama İşaretleri 1 ve 2
1- Nokta (.)
Her cümlenin sonuna nokta konur.
- Koray, bugün yola çıktı.
- Annemi çok özledim.
Tarih bildiren sayıları birbirinden ayırmak için kullanılır.
- 12.04.2012
Saat bildiren rakamlarda kullanılır.
-14.00
Sayıların sonuna konduğunda sıra bildirir.
- Yarışmada 1. (birinci) oldum.
2- Virgül (,)
Cümlenin içerisinde yer alan sıfat ve zarfları ayırmak için kullanılır.
- Kahvaltıda peynir, zeytin, domates ve yumurta yedim.
- Ben çalışkan, alçak gönüllü ve dürüst insanları severim.
Virgülün görevlerinden biri, sıralı cümleleri birbirinden ayırmaktır.
-Yazın bol bol yüzdüm, kitap okudum ve dinlendim.
-Sakla samanı, gelir zamanı.
Hitap cümlelerinde ünlem yerine virgül kullanılabilir.
-Arkadaşlar, bir saniye bakar mısınız?
-Saygıdeğer konuklar, hepiniz hoş geldiniz.
Aktarılan cümleler tırnak içine alınmak yerine virgülle ayrılabilir.
- Bu kadar da olmaz, dedi.
- Ona yarın görüşeceğiz, dedim.
3- Noktalı virgül (;)
Sıralı cümlelerdeki eş sözcükleri birbirinden ayırmak için kullanılır.
- Annem sana etek ve çanta; bana gömlek ve gözlük almış.
''Ama'' ve ''Fakat'' gibi kelimelerin öncesinde kullanılabilir.
- Sana söyledim; fakat dinlemedin.
4- Soru İşareti: (?)
Soru bildiren cümlelerin sonuna konur.
- Necati Bey, hala gelmedi mi?
- Ödevlerini yaptın mı?
Net olmayan tarihlerin yanında parantez içine alınarak kullanılır.
- Doğum tarihi bazı kaynaklarda 1214 (?) olarak geçiyor.
5- Ünlem İşareti: (!)
Hayret, kızgınlık, şaşırma ve mutluluk gibi duyguları belirtmek ve vurgulamak için kullanılır.
- Bunu yaptığına inanamıyorum!
- Yine mi sen!
Duygu bildiren söz ve söz gruplarının yanına da ünlem işareti konur.
- Maalesef!
- Hay aksi!
- Ne yazık ki!
Cümle içerisinde hitap sözlerinden sonra kullanılır.
- Çocuklar! Biraz sessiz olur musunuz?
6- Üç nokta (...)
Tamamlanmamış (eksiltili) cümlelerin sonuna üç nokta konur.
- Onunla bir konuşabilsem...
- Nasıl istersen...
Yüklemi olmayan cümlelerde kullanılır.
- Orası artık neresiyse...
7- İki Nokta (:)
Alıntılanan sözden önce iki nokta konur.
Bize şöyle dedi: Çalışmaya devam edin.
Cümle içerisinde sıralanan örneklerden önce kullanılır.
- Almanız gerekenler: Defter, sulu boya ve resim çantası.
Öykü ve masallardaki diyaloglarda kullanılır.
Kurt: Ormanda ne yapıyorsun?
Kırmızı Başlıklı Kız: Anneanneme yemek götürüyorum.
İki nokta, matematikte bölme işareti olarak kullanılmaktadır.
- 34.2
8- Yay Ayraç ( )
Cümle içerisinde tarih belirtirken yay ayraç kullanılır.
- Türkiye, 2. Dünya Savaşına (1939 - 1945) katılmadı.
Bazı kelimelerin eş anlamlısını yazmak için yay ayraç kullanılır.
- Bence o munis (sevimli) biri.
9- Eğik Çizgi: (/)
Adres yazarken il ve ilçe isimlerinin arasına eğik çizgi konur.
- TEKİRDAĞ / Çorlu
Gün, ay ve yılları birbirinden ayırmak için kullanılır.
- 01 / 14 / 1988
10- Kesme İşareti (')
Özel isimlere getirilen bildirme ve durum ekleri kesme işaretiyle ayrılır.
- Mehmet'e verdiğim kitabı hala geri alamadım.
- Haftaya Bursa'ya gideceğiz.
11- Tırnak İşareti ('')
Alıntı yapılan cümleler tırnak işaretiyle aktarılır.
- Babam ''al bu parayı, yanında bulunsun'' dedi.
Cümlelerde vurgulanmak istenen kelime tırnak işaretiyle gösterilir.
- Bu işte yetenek değil ''disiplin'' önemli.