Güncelleme Tarihi:
Gün içerisinde pek çok farklı yerde kısaltmalara şahit oluruz. Hem kitaplarımızda hem de dışarıda gezerken bazı yerlerde harflerin yan yana yazıldığını görürüz. İşte bunlar bazı kelimelerin kısaltılmış halidir. Şimdi bunların neler olduğunu ve hangi kelimelerin kısaltılması gerektiğini öğreneceğiz.
Kısaltmaların Yazımı
Kısaltmalar hayatımızın çok önemli parçalarından biridir. Etrafımızda görürüz ve kitaplarımızda görürken aynı zamanda defterlerimize yazarız. Şimdi öncelikle kısaltma nedir bunu öğrenelim.
Kısaltma: Terim ya da özel ad ve herhangi bir sözcüğün içermiş olduğu harf ya da harfleri kullanarak yapılan ifadeler kısaltma olarak bilinmektedir.
Örnekler: Şimdi bu kısaltmalara bazı örnekler vererek konuyu daha iyi anlamaya çalışalım.
TC = Türkiye Cumhuriyeti
THY = Türk Hava Yolları
MEB = Milli Eğitim Bakanlığı
TDK = Türk Dil Kurumu
Yukarıda görmüş olduğunuz kurumlar ve bu kurumların kısaltılmış hali en çok bilinen kısaltmalardır. Böyle daha birçok farklı unvan ya da bazı kelimeler ile beraber birtakım kurumların kısaltmaları yapılır.
Ölçülerin kısaltılmış hali: Ölçülerde aynı şekilde içinde bulundurduğu harfler kullanılarak kısaltılır. Şimdi bu kısaltılmış olan bazı ölçüleri örnek verelim.
M = Metre
Cm = Santimetre
Kg = Kilogram
Mm = Milimetre
Gr = Gram
Bu şekilde daha birçok farklı ölçüleri ele alabilir ve kısaltılmış hali ile değişik yerlerde kullanabiliriz.
Mahalle ve sokak ile unvan kısaltılmış hali: Mahalle ya da sokak ve meslek unvanları kısa atılırken İlk harfi büyük yazılır. Ancak daha sonraki harfler küçük harfle yazılır. Şimdi bu konuda bazı örnekler verelim.
Cad. = Cadde
Sok. = Sokak
Dr. = Doktor
Prof. = Profesör
Not: Kısaltılmış olarak yazılan kelimeler için unutmamamız gereken bazı hususlar mevcuttur. Bu hususlar arasında en önemlisi kısaltmaların sonuna ek getirildiği zaman kısaltmanın son harfini okunuşuna göre ekler yazılır.
- Kg’dan
- Cm’yi
- TBMM’de
Bu şekilde daha birçok farklı özel ad ya da terim ve kelime kısaltılır. Böylece kapılara asılabilir ya da herhangi bir yere eklenebilir. Şimdi bu konuda belli başlı bazı örnekler vererek daha çok kısaltma öğrenmeye çalışalım.
SA = Saat
Km. = Kilometre
Apt. = Apartman
Ecz. = Eczane
Hst. = Hastane
Mad. = Madde
TRT = Türkiye Radyo Televizyon Kurumu
Yukarıda verdiğimiz bu kelimelerin kısaltılmış hali gündelik yaşamda çok kullandığımız örnekler arasında yer almaktadır. Adres yazarken ya da televizyon seyrederken de dışarı çıktığımız zaman çok fazla değerlendiririz. Gerekli gördüğümüz yerlerde bu şekilde kelimeleri kısaltabilir ve sonuna nokta koyarak tamamlayabiliriz. Tabii bu konuda daha birçok değişik kısaltma kullanmaktadır.
Doç. = Doçent
Dk. = Dakika
As. = Asistan
İst. = İstanbul
ODTÜ = Orta Doğu Teknik Üniversitesi
İTÜ = İstanbul Teknik Üniversitesi
DEÜ = Dokuz Eylül Üniversitesi
İSÜ = İstanbul Üniversitesi
Bu şekilde birçok farklı üniversiteyi kısaltılmış hali yazabilir ya da diğer kelimelerin kısa halini değişik yerlerde kullanabiliriz. Yapılan kısaltmalar bizim hayatımızı kolaylaştırmaktadır. Böylece kelime uzunluğundan kurtularak kısa şekilde Bazı yerlerde kullanabiliriz. Özellikle arka arkaya cümleler yazarken ya da bazı unvanları dile getirirken, kısaltılmış kelimeler bize daha büyük kolaylıklar sağlamaktadır.
Siz de çevrenizde duyduğunuz kısaltmaları defterinize yazabilir ve konuyu daha iyi şekilde tanımaya çalışabilirsiniz. Türkçemize daha birçok değişik özel ad ya da terim ve sözcüklerin kısaltılmış hali bulunmaktadır. Bu kısaltılmış sözcüklerin bazılarında mutlaka ezberlememiz ve unutmamamız gerekmektedir.