Güncelleme Tarihi:
Öğrencilerin problemleri uygulamalı yollar ile çözmelerine yardımcı olmak için matematik en etkili çözümdür. Matematik eğitimi ile kişilerin zihinsel olarak ortaya çıktıklarında toplama ve çıkarma problemlerini çözmeleri istenir. Bir sınav kağıdında karşılaşılan ya da gerçek hayatta karşılan bir sorunun öğretilen stratejilerin hatırlanması ile çözülmesi beklenir.
Çıkarma İşlemiyle Problem Çözelim
Çıkarma işlemi, bir sayıyı diğerinden alırken geriye ne kaldığını bulmamıza yardımcı olmak için kullandığımız önemli bir araçtır. Örnek verilirse; Ayşe’nin 20 Türk lirası varsa ve yeni bir pantolona 12 Türk lirası harcıyorsa Ayşe’nin ne kadar parası kaldığını bulmak için çıkarma işlemi kullanılır. Bu problemi çözümlemek için iki sayı dikey olarak yazılır. Büyük sayı küçük sayının üzerine gelecek şekilde yerleştirilir.
Ondalık birimlerin aynı hizada olması önemlidir. Birler aynı sütunda ve onlar aynı sütunda yer almalıdır. Ayrıca çıkarma problemleri yazılırken, çıkarma işaretini sayıların sol tarafına yerleştirilir. Sayılar doğru bir şekilde sıralanarak her üst sütundaki en üst sayıdan en alttaki sayı çıkarılır. Bu sayede Ayşe’nin kalan parası için 8 Türk lirası cevabı elde edilir.
Adım Adım Çıkarma İşlemi
Çıkarma pek çok farklı adıma ayrılarak daha kolay hale getirilebilir.
Adım 1: Problemi Oluşturmak
Çıkarma problemini dikey olarak kurmak için büyük sayı üste ve küçük sayı alta yazılır. Bu sayıların her zaman basamak değerlerine göre sıralandığından emin olunur. Birler, onlar, yüzler basamakları birbirleri ile uyumludur. Örnek verilirse; 4953 sayısından 2185 sayısı çıkarılırsa 4953 sayısı üste ve 2185 sayısı alta yazılır. 4 rakamı ile 2 rakamı, 9 rakamı ile 1 rakamı, 5 rakamı ile 8 rakamı ve 3 rakamı ile 5 rakamı alt alta denk gelir.
Adım 2: Gerekli Olduğunda Ödünç Alma Yapılır
Bazen, her sütun boyunca en üstteki sayıdan en alttaki sayıyı çıkararak buradan bir sonuca ulaşılır. Ancak bu sorunu çözmeden önce, bazen devreye giren üçüncü bir adım bilinmelidir. Ödünç alma, bir sayıdan çıkarma işlemi yapılabilmesi için o sayıyı büyütmeyi sağlar. Bu sayede büyük sayının içinde olan ama basamağı küçük sayıdan kendisinden daha büyük bir sayı çıkarılabilir.
Adım 3: Verilen Problemi Matematiksel Olarak İfade Etmek
En önemli adımlardan bir tanesi ise okunan problemin öğrenci tarafından anlaşılabilmesidir. Bu adım, okunulan soruda ne istenildiği ve soru içerisinde öğrenciye sağlanan, problemin çözümünde kullanılabilecek bilgilerin ne olduğunun anlaşılmasıdır.
“Mehmet elinde bulunan 120 bilyeden 30 tanesini kaybetmiştir. Buna göre Mehmet’in elinde kaç bilyesi kalmıştır?” gibi bir soru ile karşılaşıldığında elde olan bilgiler hızlıca not edilir. Örneğin, toplam 120 bilye vardır. Bu bilyelerden 30 tanesi kaybolmuştur. Soruda istenen kalan bilyelerin kaç tane olduğudur gibi. Sonuca ulaşmak için toplam bilye sayısından kaybolan bilye sayısı çıkarılır. Yani “120-30=?” işlemi yanıtlanacaktır.
Bu sayede problemin anlaşılması daha kolay hale gelir. Aynı zamanda problemin matematiksel olarak nasıl ifade edileceğine de daha kolay karar verilir.
Örnek Çıkarma İşlemi Problemleri
Günlük 240 sayfa kitap okuyan Hakan, 95 sayfayı sabah okumuştur. Buna göre gün bitmeden okuması gereken kaç sayfası kalmıştır?
Bir köydeki hayvanların 90 tanesi inek, 125 tanesi koyundur. Geriye kalanlar ise keçidir. Köyde toplamda 309 hayvan olduğuna göre kaç tane keçi vardır?