Güncelleme Tarihi:
Zıt anlamlı sözcükler günlük hayatımızda çok kullandığımız kelimelerdir. Bu kelimeleri tek başına da kullanırız aynı zamanda cümle içerisinde de kullanırız. Anlam açısından birbirinin tersi olan bu sözcükler, Türkçede oldukça fazladır. Gelin şimdi bu sözcüklerin neler olduğuna bakalım ve öğrenelim.
3. Sınıf Türkçe Zıt Anlamlı Sözcükler Konu Anlatımı
Anlamları birbirinin tam tersi olan sözcüklere zıt anlamlı sözcükler denir. Başka bir ifade ile karşıt anlamlı sözcükler olarak da söyleyebiliriz. Mesela en basit şekilde iki tane örnek verelim.
1 ) Siyah = Beyaz
2 ) Kısa = Uzun
Görmüş olduğumuz gibi ilk kelimelerde siyah ve beyaz var. Bu iki kelime birbirinin zıt anlamlısıdır. Aynı şekilde uzun ve kısa kelimeleri de zıt anlamlı sözcüklerdir. Anlam açısından birbirinin karşıtı olan durumları ifade ediyorlar.
Bu sözcükleri hem okunuş hem de yazılış açısından farklı iken, aynı zamanda anlamları da farklılık gösterir. Herhangi bir kelimenin zıt anlamlısını ifade etmek istediğimiz zaman onun karşı kelimesini kullanırız. Şimdi siyah ve beyaz zıt anlamlı kelimeleri ele alıp bir cümle kuralım.
‘’Bugün beyaz bir elbise giydim.’’
‘’Bugün siyah bir elbise giydim.’’
Her iki cümle de aynı anlamı gösterirken, siyah ve beyaz kelimeleri elbisenin farklı renklerini ifade etmektedir. Peki, şimdi bunu uzun ve kısa kelimeler üzerinden ele aldığımız zaman bakalım ne olacak.
‘’Ahmet'in pantolonu ona kısa geldi.’’
‘’Ahmet'in pantolonu ona uzun geldi.’’
İlk cümlede Ahmet'in pantolonu ona kısa gelirken, ikinci cümlede ise ona uzun gelmektedir. Yani cümlenin birinde pantolon kısa iken diğerinde ise uzun olduğu anlatılır. Buradan da görüyoruz ki kısa ve uzun kelimeleri zıt anlamları ifade ediyor.
Şimdi bu konuda ele alacağımız diğer zıt anlamlı sözcüklere bakalım.
Sözcük = Zıt anlamlısı
Kirli = Temiz
Yaşlı = Genç
Aşağı = Yukarı
Şişman = Zayıf
Aç = Tok
Ağır = Hafif
Ucuz = Pahalı
Büyük = Küçük
Boş = Dolu
İnce = Kalın
Geniş = Dar
Görmüş olduğunuz gibi bu konuda birçok farklı zıt anlamlı kelimeleri kullanmak mümkün. Türkçede daha birçok değişik zıt anlamlı kelimeler bulunmaktadır. Bu kelimeler günlük hayatımızı kolaylaştırır ve aynı zamanda kelimeleri karşılaştırma imkanı sağlar. Gelin şimdi bu zıt anlamlı kelimeler ile farklı cümleler kuralım.
‘’Giysilerin bugün çok kirli görünüyor.’’
‘’Giysilerin bugün çok temiz görünüyor.’’
Cümlede giysilerin çok kirli olduğu anlaşılıyor. İkinci cümlede ise çok temiz olduğu söylenmektedir. Peki, burada ne oldu? Cümle içerisinde giysiyi ele aldık ve birinci cümlede kirli olduğunu söyledik diğer cümlede ise temiz olduğunu söyledik. Şimdi sırasıyla bu konuda farklı cümleleri ele alalım.
‘’Bu adam çok yaşlı görünüyor.’’
‘’Bu adam çok genç görünüyor.’
‘’Ben hızlıca aşağı indim.’’
‘’Ben hızlıca yukarı çıktım.’’
‘’Şişman kadın bugün bize geldi.’’
‘’Genç kadın bugün bize geldi.’’
Bu şekilde siz de zıt anlamlı kelimeleri ele alabilir ve farklı cümleler içerisinde kullanabilirsiniz. Böylece anlamları çok daha iyi idrak edebilir ve nasıl kullanılması gerektiğini öğrenebilirsiniz. Şimdi bunları bir de ayrıca kelime grubu olarak bakalım ve değerlendirelim.
Aç kedi = Tok kedi
Ağır eşya = Hafif eşya
Pahalı bilgisayar = Ucuz bilgisayar
Küçük defter = Büyük defter
Siz de böyle karşılıklı zıt anlamlı kelimeleri kullanabilir ve daha iyi şekilde anlayabilirsiniz. Hem kelime grubu olarak değerlendirebilir hem de cümle içerisinde kullanabilirsiniz. Önemli olan konuyu iyi anlamanız ve zıt anlamlı kelimeleri öğrenmenizdir.