Güncelleme Tarihi:
Bazı duyguları belirtmek için şiir yazarız ya da bazı hikayeler anlatırız. Bunların ana fikirleri vardır ve bu ana fikirler bize değişik duygular çağrıştırır. Böylece hissettiğimiz duygulardan yola çıkarak bize şiir veya yazının ne anlatmak istediğini daha iyi anlarız.
Ana Fikir ve Ana Duygu
Öncelikle ana duygu nedir bunu öğrenelim.
Ana duygu: Okuduğumuz ya da dinlediğimiz bir şiir veya yazı için, bize verilmek istenen temel duygu ve düşüncelerin bizde hissettirdiği duygu ana duygu olarak bilinmektedir.
Ana fikir: Şiir ya da yazıların bizde hissettiği duygular ile beraber, anlatılmak istenen durum ana fikir olarak bilinir.
Şiir: Duygularımızı zenginleştiren ve okuyana ya da dinleyene zevk veren yazılara şiir denmektedir. Şiirlerdeki her satır dize anlamına gelir. Aynı zamanda mısra olarak da bilinir. Şiirleri yazan kişilere ise şair veya ozan denir.
Şiirler özellikle bize farklı duygular hissettiren en önemli yazın türleri arasında yer almaktadır. Küçükten büyüğe her yaş için birbirinden değişik şiirler bulunur. Bu şiirlerin bize hissettirdiği duygular ile beraber ana duygusunu ve ana fikrini daha iyi biçimde idrak ederiz.
Özellikle şiir çeşitleri bizlere birçok farklı duyguyu hissettirebilmektedirler. Şimdi bu konuda bazı şiirleri ele alalım ve ana duygusu ile ana fikirlerini inceleyelim.
Örnek:
Orman memleketin süsü,
Hem ufağı hem irisi
Her dalında bir kuş sesi,
Ormandaki varlığa bak.
Yukarıda okumuş olduğumuz dörtlük içerisindeki şiirde bize ne anlatıyor? Bize bahar sevincini anlatmaktadır. Baharın geldiğini ve kuşların öttüğünü, ormandaki ağaçların yeşillendiğini ve sıcak havaların geldiğini anlatır.
Örnek:
Güneş yine can verir
Sulara, topraklara.
Yer, gök sevinç içinde.
Kavuşurlar bahara.
Peki yukarıdaki dizelerde bize ne anlatılıyor? Bu sefer kar yağmasından duyulan sevinç bize anlatılmaktadır.
Bu şekilde sadece şiir değil aynı zamanda birçok farklı yazı üzerinden de ana fikir ve ana duyguları anlayabiliriz.
Örnek: Ali'nin odası güzeldi ama pek hoş görünmüyordu. Çünkü Ali odasını düzenli tutmuyordu ve çok dağınıktı. Birgün Ali bir sepet kirazı odasındaki bir koltuğa bıraktı. Daha sonra annesi ile beraber dışarı çıktı ve birkaç saat sonra geri geldi. Ali çok yorulmuştu. O yüzden hemen kendi odasına gitti ve koltuğa oturdu. Ancak oturması ile beraber kalkması biri oldu. Çünkü oraya bir sepet kiraz koymuştu ve üzerine oturmuştu. Ali'nin elbiseleri ve koltuk kirlendi.
Yukarıda okuduğumuz metnin ana fikri ne olabilir?
Yukarıdaki metni dikkatli şekilde okuduğumuz zaman Ali'nin düzenli biri olmadığını anlıyoruz. Bu yüzden biraz düşüncesiz davranıyor ve düzensiz olduğu için kirazları koltuğa koyduğunu unutuyor. Ancak eğer düzenli biri olsaydı eğer, o zaman bu sorunu yaşamaz ve kirazları koltuğa koymazdı. Yani buradan çıkaracağımız ana fikir ve ana duygu her zaman düzenli ve tertipli biri olmamız gerektiğidir.
Bu şekilde siz de farklı örnekler yapabilir ve o örnekler üzerinden konunun ana duygusunu ve ana fikrini anlamaya çalışabilirsiniz. Yazdığımız birçok yazı ve şiirin mutlaka ana duygusu ve ana fikri olur. Böylece farklı örnekler üzerinden pratik yaparak konuyu daha iyi anlayabiliriz. Bunu hem kendi yazdığımız yazılar üzerinden hem de kitaplardan bulduğumuz yazılardan örnekler alarak gerçekleştirebiliriz.