3. Sınıf Matematik Kısa Yoldan Çarpma İşlemi konu anlatımı

Çarpma işlemlerini kısa yoldan değerlendirerek daha kolay şekilde yapabiliriz. Örneğin karşımıza 2 basamaklı ya da 3 basamaklı sayılar çıktığı zaman, daha kolay yoldan işlem gerçekleştirmemiz mümkün. Özellikle şimdi herhangi bir sayıyı 10 ile ya da 100 ile çarptığımız zaman kısa yolu nasıl kullanılır bunu öğrenelim.

 Kısa Yoldan Çarpma İşlemi

 Kısa yoldan çarpma işlemi gerçekleştirmek adına basit bir yöntemi kullanabiliriz. Tabii bunu yaparken mutlaka 10 ya da 100 ile 1000 rakamları üzerinden farklı rakamların çarpımı yapılmalıdır. Yani içerisinde 0 rakamı bulunan sayılar ile çarpım yaparak, kısa yoldan işlem gerçekleştirmemiz mümkün. Şimdi bu konuda bazı örnekler yapalım de kısa yol çarpma işleminin nasıl gerçekleştiğini inceleyelim.

 Örnek: 35 sayısı ile 10 sayısını çarparsak kaç çıkar?

 35

 10

 00

 35

 350

 Yukarıda gördüğümüz gibi bir çarpma işlemi yaparken sayıları sırasıyla birbirine çarparız ve tamamlarız. Görmüş olduğunuz bu yol normal çarpma işlemidir. Ancak yukarıdaki sıfırları yazmak yerine, daha kolay şekilde çarpma işlemi gerçekleştirebiliriz. Şimdi buna bakalım ve kısa yoldan nasıl çarpma işlemi yapılacak öğrenelim.

 35

 10

 350

 Burada 1 ile 35'i çarpmak suretiyle hemen alt tarafa yazabiliriz. Daha sonra ise 10 rakamının yanındaki 0 sayısını 35 rakamının yanına yazabiliriz. Böylece 0 ile çarpma yapmadan sadece 0 rakamına10’un yanında bulunan 0 rakamını eklememiz yeterlidir. Böylece şu şekilde bir işlem gerçekleştirmiş olduk;

 35 x 10 = 350

 Yukarıdaki örnekte gördüğümüz gibi 35 ile 10'u çarparken, öncelikle bir ile 35'i çarptık. Daha sonra yanına 10 rakamının yanındaki 0'ı aldık ve ekledik. Bu sayede kısa ve basit yoldan çarpma işlemini tamamlamış olduk.

 Not: Herhangi bir doğal sayıyı 10 rakamı ile kısa yoldan çarpabilmek için, sayının yanına bir tane sıfır eklememiz yeterlidir. Şimdi birkaç basit örnek daha yapalım ve konuyu anlamaya çalışalım.

 87 44 57

 10 10 10

 87 44 57

 Yukarıdaki işlemleri incelediğimiz zaman siyah ile işaretlediğimiz sıfır rakamına bakabiliriz. Burada 87 ve 44 ile beraber 57 rakamlarını 10 ile çarparken, sonucun yanına 10 ekleyerek işlemi tamamladık.

 Şimdi de 100 ile çarparken nasıl yapacağımıza bakalım. Bunun için bir doğal sayıyı 10 ile çarparken nasıl yapıyorsak 100 ile çarparken de bunu gerçekleştireceğiz. Yani bu defa bir tane sıfır yazmak yerine iki tane sıfır yazacağız.

 46

 100

 00

 00

 46

 4600

 Şimdi yukarıdaki örneğe incelediğimiz zaman bu işlemin uzun yoldan çarpma hale olduğunu anlayabiliriz. Ancak bunu yapmadan çok daha kolay şekilde kısa yoldan 100 ile çarpma işlemini gerçekleştirebilirsiniz.

 46

 100

 4600

 Burada 1 ile 46’yı öncelikle çarptık. Daha sonra 46 sayısını aşağı yazdık. Hemen yanına ise 100 rakamının yanındaki iki tane sıfırı aldık ve ekledik. Böylece kolay yoldan 46 doğal sayısını 100 sayısı ile çarpmış olduk.

 74 43

 100 100

 7400 4300

 Yukarıda gördüğünüz gibi iki tane rakam daha aldık ve 100 ile çarparak kısa yoldan işlem yaptık. Siyah ile çizdiğimiz 0 rakamlarını gördüğümüz zaman, bunun 100 rakamının sıfırları olduğunu anlarız.

 Not: Herhangi bir doğal sayıyı 100 rakamı ile kısa yoldan çarpabilmek için, sayının yanına iki tane sıfır eklememiz yeterlidir.