2022-2023 Eğitim öğretim yılı sonuna yaklaşırken…

Ancak 6 Şubat 2023 tarihinde başlayan ikinci dönem için süreç benzer biçimde gerçekleşemedi. Aynı tarihte Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesi merkezli yaşanan ve “Asrın Felaketi” olarak tanımlanan depremler nedeniyle ülke genelinde eğitim ve öğretim hizmetlerine belli bir süre ara verilmek zorunda kalındı. Depremin etkileri sonucu eğitim hizmetlerinin tekrar sağlanması için bazı illerimizde 27 Mart’a kadar neredeyse iki aya yaklaşan bir gecikme yaşandı.

Ülkece tüm toplumuzun yara aldığı bu süreçten öğrencilerimiz ve eğitimcilerimiz de ağır şekilde etkilendi. Bu zor dönemde MEB tarafından sisteme sokulan acil yardımlar, destek ve psikolojik hizmetler vasıtasıyla sürecin hem öğrenci hem de öğretmen boyutunda yaraların sarılması sağlanmaya çalışıldı. Bu bölgelerimiz yakın tarihlerde yapılan öğretmen atamalarında öncelikli olarak kontenjan oluşturularak yeni dönem hazırlıklarına katkı sağlanırken zarar gören eğitim alt yapısı için yatırımlar sağlanmaya başlandı. Bu süreçte öğrenim gördüğü eğitim kademesinin eğitim hedeflerinden geri kalan öğrencilerimiz için bölgeye takviye eğitim materyalleri ulaştırılırken diğer bölgelerdeki akranlarından geri kalmamaları adına takviye ve tamamlayıcı eğitimler planlanarak uygulandı. Zor bir süreç ve zor şartlar altında eğitim öğretim yılı sonuna gelirken özellikle ulusal sınavlarımız arasında önemli yer tutan LGS (Liselere Geçiş Sistemi kapsamındaki merkezi sınav) ve YKS (Yükseköğretim Kurumları Sınavı) kapıya dayanmış ayrıca karne sürecine de sayılı günler kaldı.

LGS BEKLENTİLERİ YÜKSELDİ
8. Sınıfta öğrenim gören öğrenciler için hem LGS hem de dönem sonu baskısı LGS, öğrencilerimizin eğitim sistemimiz içerisinde iyi bir akademik ya da mesleki gelişim sağlaması açısından öğrenim görecekleri liselere yerleştirilmesi konusunda hem öğrenciler hem de veliler bakımından giderek önemli görülmeye başlandı. İyi bir lisenin ve bu okuldaki iyi bir eğitimin kaliteli bir yükseköğretime geçişte son derece önemli bir nokta olarak algılanması LGS için giderek artan önemin kaynağı haline geldi. Özellikle zorunlu eğitimin son kademesi olan lise öğreniminde iyi bir okula devam etmek isteyen öğrenciler LGS ile ilgili beklentilerini ve akademik hazırlıklarını yüksek tutmaya başladılar.

AİLE BASKISI OLUMSUZ ETKİLEYEBİLİR
Ülkemizde bu yıl 8’inci sınıfta öğrenim gören 1 milyon 250 bin civarındaki öğrencimiz 4 Haziran’da yapılan LGS ile hayalini kurdukları liselere yerleşmek için ter döktüler. Ancak şubat ayından günümüze kadar ki olumsuz süreçler nedeniyle LGS’de 8’inci sınıf ikinci dönem müfredatlarından oluşan konulara ilişkin sorular yer almaması yönünde MEB tarafından karar alındı. Bu durum ilgili dönem açısından sınava ilişkin kayıpların olduğu bölgelerdeki öğrenciler açısından oldukça önemli bir iyileştirmeyi getirdi. Ancak sınav kaygısı ve stresi bu sürecin kendi doğasından olan bir durum olduğu için öğrenci başarısına her zaman belli düzeyde etki edebilir bir duru. Bu durum öğrenciler için hem sınav kaygısı hem de yıl sonu baskısını meydana getiriyor. Ailelerin özellikle bu dönemde öğrenci üzerinde istemeden kuracağı baskı öğrencinin başarılı olabileceği bir süreci gerçekleştirememesine neden olabilir.

AİLELER NELERE DİKKAT ETMELİ?
- Sınav döneminde çocuğunuzun motivasyonunu yüksek tutmak için önemli bir adım, ona destek olmak. Ayrıca ona güven vermek ve başarabileceğine inandığınızı hissettirmek, onun kendine olan güvenini katkı sağlar. Çocuğunuza güven vermek, ona başarıyı yakalama konusunda bir motivasyon kaynağı haline gelebilir. Onun potansiyelini ve yeteneklerini takdir ettiğinizi göstererek, onun kendini değerli hissetmesini sağlayabilirsiniz. Ona, sınavlarda başarılı olabileceğine inandığınızı dile getirmek, onun özgüvenini güçlendirir.

- İyi bir ebeveyn olarak başarının sadece sonuçlara odaklanmakla değil, çocuğunuzun çabalarını takdir etmekle de ilgili olduğunu unutmayın! Onun çabalarını ve ilerlemesini fark ederek bu süreci takdir ettiğinizi ona gösterin. Bu, çocuğunuzun daha fazla motive olmasına ve sınavlara olan inancını artırmasına yardımcı olur.

- Çocuğunuz üzerinde aşırı baskı ve stres yaratmak hem akademik hem de sınav dönemlerinde motivasyonun düşmesine ve başarısının olumsuz biçimde etkilemesine neden olabilir. Bu nedenle, çocuğunuza gerçekçi beklentiler koyarak planlı biçimde hareket etmeniz gerekir.

GERÇEKÇİ BEKLENTİLERİNİZ OLSUN
-Aşırı baskı, çocuğunuzun başarısızlık korkusuyla beraber stres seviyesini artırabilir. Bunun sonucunda, çocuğunuzun motivasyonu düşebilir ve gerçek performansı olumsuz etkilenebilir. Bu yüzden, çocuğunuzun hem sınav öncesi hem de sonraki süreçte üzerinde aşırı bir baskı kurmak yerine, destekleyici ve teşvik edici bir tutum sergilemek daha faydalı olur.

- Gerçekçi beklentiler koymak, çocuğunuzun kapasitesine uygun hedefler belirlemenizi sağlar. Her çocuğun yetenekleri ve çalışma temposu farklıdır, bu yüzden çocuğunuza kişisel hedefler belirlemek önemlidir. Bu hedefler, gerçekçi ve ulaşılabilir olmalı. Bu nedenle önemli sınav süreçlerine hazırlıkta öğrencinizin başarabileceği hedeflere yoğunlaşmamız gerekir.

- Çocuğunuzun eğitim sürecine ilgi göstermek ve düzenli iletişim halinde olmak, onun başarılı bir şekilde ilerlemesini desteklemenin önemli bir parçası. Bu şekilde, çocuğunuzun okul çalışmaları, ödevler ve sınavlar hakkında bilgi sahibi olabilir ve onun gelişimini doğru biçimde takip edebilirsiniz. Bununla birlikte onun okul kitaplarını inceleyin, ödevlerine yardımcı olun ve sınavlar hakkında bilgi sahibi olun. Okul çalışmalarıyla ilgili olarak çocuğunuzun derslerini ve öğrenme sürecini anlamak için zaman ayırınız. Böylece, çocuğunuzun eğitim sürecine aktif bir şekilde dahil olur ve onun için önemli olduğunu hissettirirsiniz.

SOSYAL ETKİNLİKLERE YÖNELİN
Sınav döneminde sadece akademik başarıya odaklanmak, çocuğunuzun diğer önemli alanları ihmal etmesine ve dengesiz bir yaşam tarzı oluşturmasına neden olabilir. Bu nedenle, çocuğunuzun sosyal etkinliklere, hobilerine ve dinlenmeye zaman ayırmasını teşvik etmek son derece önemlidir. Sosyal etkinlikler, çocuğunuzun sosyal becerilerini geliştirmesine, farklı insanlarla etkileşim kurmasına ve çeşitli deneyimler yaşamasına yardımcı olur. Arkadaşlarıyla vakit geçirmek, kulüplere katılmak, spor yapmak veya gönüllü çalışmalara katılmak gibi sosyal etkinliklere katılmak, çocuğunuzun kendini ifade etmesini ve özgüvenini artırmasını sağlar. Bu aktiviteler çocuğunuz üzerinde biriken stres ve sınav kaygısının azaltılmasında önemli rol oynadığından çocuğunuz sosyal yaşamdan soyutlamayınız!

ÖĞRENCİNİN HOBİLERİ OLSUN
Dinlenmeye zaman ayırmak, çocuğunuzun bedensel ve zihinsel sağlığını korumasına yardımcı olur. Sınav dönemi yoğun geçebilir ve çocuğunuzun dinlenmeye ihtiyacı olabilir. Yeterli uyku almasını sağlamak, stresi azaltmak ve enerji seviyesini yükseltmek için önemli. Ayrıca, boş zamanlarında dinlenme aktivitelerine zaman ayırması, sınavlara daha iyi odaklanmasını ve daha verimli çalışmasını sağlar.

Çocuğunuzun dersler dışında hobilere zaman ayırmasını sağlayın. Hobiler, çocuğunuzun ilgi duyduğu alanlarda kendini geliştirmesine ve yaratıcılığını ortaya koymasına olanak tanır. Müzik, resim, yazma, spor veya herhangi bir diğer hobiyi keşfetmeleri, çocuğunuzun stresi azaltmasına ve zihinsel olarak rahatlamasına yardımcı olur. Ayrıca, hobiler sayesinde çocuğunuzun kendine bir zaman ayırması özsaygısının gelişmesine ve kendini tanıması da aracılık yapar.

ŞİMDİ KARNE ZAMANI
Karne sürecini değerlendirmek, çocuğunuzun akademik gelişimini anlamak, başarılarını takdir etmek ve gelişim alanlarını belirlemek için önemli. Ancak karnedeki notların sadece öğrencinize ait olmadığını unutmayınız! Orada her dersin karşısında yer alan notlar öğrencinizin, sizin, ilgili öğretmenin ve okul sisteminin eğitim hedeflerini gerçekleştirmedeki başarısı hakkında bilgiler sunar. Bir bakıma karneyi ayna gibi düşündüğünüzde kime çevirirseniz ilgili paydaşlar hakkında size bir görüntü yansıtır.

Çocuğunuzun karne notlarını değerlendirirken objektif olmaya çalışın. Notlar, çocuğunuzun akademik performansını yansıtırken, sadece tek bir ölçüt değil. Diğer faktörleri de dikkate alarak genel bir değerlendirme yapmaya çalışın. Çocuğunuzun aldığı iyi notları ve başarıları takdir etmeye özen gösterin. Ona, çabalarının ve çalışmalarının sonuç verdiğini hissettirerek doğru yolda olduğunu gösterin.

ÇOCUĞUNUZUN SİZE İHTİYAÇ DUYABİLECEĞİNİ UNUTMAYIN
Karne, çocuğunuzun gelişim alanlarını da belirlemenizi sağlar. Düşük notlar veya zayıf performans gösterilen alanlar, çocuğunuzun desteklenmesi gereken noktaları işaret edebilir. Bu alanlarda ek çalışma veya özel dersler gibi destekleyici önlemler almayı düşünebilirsiniz. Karne değerlendirmesi, çocuğunuzla gelecek hedeflerini belirlemeniz için bir fırsat olabilir. İyi notlar aldığı konularda daha da ilerlemesini teşvik edin ve zayıf olduğu alanlarda özel hedefler belirleyin. Bu hedeflere ulaşmak için bir plan yapın ve çocuğunuzun bu süreçte size ihtiyaç duyabileceğini unutmayın!

Karne sürecinde, çocuğunuzla olumlu bir iletişim kurmak sürecin en temel noktasını teşkil eder. Olumlu dil kullanın ve sorunları anlayabilmek için onu dinleyin! Onu eleştirmek veya üzerinde aşırı baskı yapmak yerine, onun çabalarını takdir edin ve ona güvendiğinizi hissettirin. Başarıların yanı sıra, çocuğunuzun kişisel gelişimi, karakteri ve gösterdiği çabalar gibi diğer niteliklerini de göz önüne alarak bazı durumları başarabilmesi adına ona zaman tanıyın. Ona, gelecek dönemde başarılı olması için gereken desteği vereceğinizi ve yanında olduğunuzu hissettirin. Ona ders çalışma planları yapmasında yardımcı olun ve gerektiğinde öğretmenlerle iletişim kurarak çocuğunuzun akademik gelişimine destek olmaktan geri kalmayın!

YAZ TATİLİNDE NELER YAPMALI?
Karne tatili, çocuğunuzun stresini azaltması, dinlenmesi ve keyifli vakit geçirmesi için önemli bir fırsat. Çocuğunuzun ders ve sınav dönemi yoğun geçmiş olabilir. Bu nedenle çocuğunuzun dinlenmeye ihtiyacı vardır. Karne tatilinde çocuğunuza yeterli düzeyde uyku imkânı sağlayın ve ona rahatlaması için boş zamanlar yaratın! Dinlenmek, enerji toplamasını sağlar ve yeni döneme hazırlanması için önemli.

Çocuğunuzun ilgi duyduğu etkinliklere katılmasını teşvik edin. Sinemaya gitmek, müze gezisi yapmak, parkta vakit geçirmek veya arkadaşlarıyla buluşmak gibi etkinlikler, çocuğunuzun sosyal ilişkilerini güçlendirir ve zevk aldığı aktivitelerle vakit geçirmesini sağlar. Müzik, spor, resim, yazma veya herhangi bir diğer hobisini keşfetmesini veya geliştirmesini teşvik edin. Bu, çocuğunuzun yaratıcılığını ortaya çıkarmasına ve kendini ifade etmesine yardımcı olacağından gelecekteki akademik süreçlere de olumlu katkılar sağlar.

YENİ DÖNEM PLANLARI YAPIN
Karne tatili, ailece keyifli zaman geçirmek için harika bir fırsata dönüştürülmeli. Birlikte piknik yapabilir, film izleyebilir, oyunlar oynayabilir veya dışarıda aktivitelere katılabilirsiniz. Bu zamanları ailenin bir araya geldiği, bağları güçlendirdiği ve birlikte anılar oluşturduğu değerli zamanlar olarak değerlendirin. Bununla birlikte doğa ile etkileşim, çocuğunuzun ruh hali ve zihinsel sağlığı için iyidir. Çocuğun doğayı, canlıları ve yaşadığı ekosistemi fark etmesine fırsatlar tanıyın. Çünkü bilimsel bilginin en fazla karşılığı doğada yatar.

Yeni dönemdeki hedeflerini belirlemek, öğrenme planları yapmak ve ihtiyaç duyduğu materyalleri temin etmek için birlikte bir plan yapabilirsiniz. Bu, çocuğunuzun yeni döneme motivasyonla başlamasına yardımcı olur. Yeni bir eğitim serüvenin başlayacağının verdiği heyecanı ve mutluluğu birlikte yaşayın. Unutmayın “bir çocuğun değeri, onun umutları ve potansiyeliyle ölçülür.”. Onun umutlarını artırmak ve var olan potansiyelini gerçekleştirmekte eğitimciler kadar aileler de sorumludur!

DOÇ. DR. YAVUZ BOLAT KİMDİR?
Lisans, yüksek lisans ve doktora öğrenimini Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsünde yapan Yavuz Bolat, Eğitim Programları ve Öğretimi alanında doktora öğrenimini tamamlamıştır. 2016 yılında yardımcı doçent kadrosunu atanan Bolat, 2019 yılında doçent unvanını aldı. İlgi alanları ve çalışma konuları arasında eğitim programı okuryazarlığı, sosyal değerler eğitimi, yaşam becerileri, mesleki ve teknik eğitim, eğitim teknolojisi ve sosyal medya eğitimi, öğretim ortamları tasarımı ve okul dışı öğrenme gibi öğretmen yetiştirme alanı temelli konular yer al-maktadır. 2016 yılından itibaren Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Bölümü Eğitim Programları ve Öğretimi Anabilim Dalında öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır.