2. Sınıf Matematik Uzamsal İlişkiler konu anlatımı

Yön belirten ifadeler ve yer belirten ifadeler farklıdır. Biz bu ifadeleri kullanarak çevremizdeki bazı yerleri kolayca anlatabiliriz. Şimdi bu ifadeleri tek tek inceleyelim ve nasıl kullandığımıza bakalım. Aynı zamanda yön değiştirme hareketlerini inceleyelim ve nasıl yapmamız gerektiğini öğrenelim.

 Uzamsal İlişkiler

 Yer ve yön ifadeleri bir nesnenin ya da bir varlığın yerini anlatırken kullandığımız en önemli ifadelerdir. Şimdi öncelikle yer belirten ifadeler ile yön belirten ifadelerin neler olduğuna bakalım.

 Yer belirten ifadeler: Sağ, sol, ön, arka, ileri, geri, karşı…

 Yön belirten ifadeler: Sağında, solunda, önünde, arkasında, altında, üstünde, içinde, başında, arasında, sonda…

 Not: Bir nesne ya da varlığın yön ve yerini tarif ederken, mutlaka başka bir nesneyi ele alarak bunu gerçekleştiririz. Şimdi bu konuda bir örnek yapalım ve daha iyi anlamaya çalışalım.

 Örnek:

 Ali pencere tarafında arka sırada oturuyor.

 Gökçe öğretmen masasının karşısındaki sırada oturuyor.

 Yukarıda gördüğümüz gibi altı çizili nesneleri ele aldık ve buna göre herhangi bir varlığın ya da nesnenin yerini ve yönünü tarif ettik.

 Yer Değiştirme Hareketleri

 3 farklı yer değiştirme hareketi bulunmaktadır.

 - Doğrusal hareketler

 - Yön değiştiren hareketler

 - Dönme hareketi

 Şimdi bu yer değiştirme hareketlerini tek tek ele alalım ve neler olduklarını inceleyelim.

 Doğrusal hareketler: Bir doğru boyunca gerçekleşen yerleştirme hareket doğrusal hareket olarak bilinmektedir. Mesela düz bir yolda ileri doğru gidersek ya da geri doğru gidersek bu doğrusal hareket anlamına gelir.

 Yön değiştiren hareket: Bir doğru boyunca hareket ederken eğer yön değiştiriliyor ise o zaman buna yön değiştirme hareketi denir. Mesela bir arabanın düz bir yolda giderken sağa ya da sola dönmesi yön değiştirme hareketi olur.

 Dönme hareketi: Bazı hareketler sürekli olarak gerçekleşir. Mesela bir çember yapacak şekilde bir nesneye ya da varlığın sürekli olarak yer değiştirme hareketi yapması dönme hareketi olarak bilinmektedir. Bu konuda iki farklı dönme hareketi bulunmaktadır. Onlardan biri saat yönünde dönme hareketidir. Bir diğeri ise saatin tersi yönünde dönme hareketidir.

 - Saat yönünde dönme hareketi yelkovanın yaptığı hareket gibi soldan sağa doğru dönmek anlamına gelir.

 - Saatin tersi yönünde yapılan dönme hareketi ise, bu defa yelkovanın tersine sağdan sola doğru yaşanan dönme hareketidir.

 Not: Dönme hareketi çeyrek, yarım tam dönüş ya da üç çeyrek gibi pek çok değişik dönme hareketi üzerinden yapılabilmektedir.

 Yer ve yön ifadeleri bizim için çok önemlidir. Günlük hayatımızda mutlaka bu ifadeleri kullanırız. Özellikle bir yeri tarif ederken mutlaka yer ve yön ifadeleri ne kullanmamız gerekmektedir. O yüzden bunları iyi anlayabilmemiz için defterimize yazarak tekrar etmemiz gerekir.

 Böylece yer ve yön ifadelerini iyi bir şekilde anlarken, aynı zamanda yer değiştirme hareketlerini de anlama şansını elde edebiliriz. Çünkü gün içerisinde bizde yer değiştirme hareketleri yapmaktayız. Mesela Okul koridorunda düz bir şekilde ilerlerken doğrusal yer değiştirme hareketi yaparız. Aynı zamanda okul koridorunda sağa ya da sola döneriz ve bu da yön değiştirme hareketi olur. Oyun oynarken ise arkadaşımızın etrafında dönebiliriz. Ve bu da dönme hareketi olmaktadır.

 Şimdi yer ve yön ifadeleri konusunda tüm ilgili ifadeleri defterimize yazalım ve tekrar ederek anlamaya çalışalım.