2. Sınıf Hayat Bilgisi Doğa Olayları konu anlatımı
Güncelleme Tarihi:
Doğa belirli bir düzen içinde bulunuyor. Bu düzen içinde doğanın kendinden kaynaklanan bazı olaylar oluşuyor. Rüzgar, yağmur, dolu, kar gibi olaylar bunlara örnektir. Bunlar doğanın kendi düzeni içinde gelişiyor. Siz ise bu olaylar karşısında sadece önlem alarak korunabiliyorsunuz.
Doğa olaylarının başrolünde Güneş bulunuyor. Yeryüzünde deniz, göl ve nehir gibi su kaynaklarını biliyorsunuz. Güneş’in etkisiyle buharlaşan su damlasının yolculuğu da böyle başlıyor.
Güneş’in ne kadar yakıcı ve sıcak olduğunu biliyorsunuz. Güneş’in etkisiyle su damlacıkları buharlaşıyorlar. Buharlaşan su damlası gökyüzüne doğru yükseliyor. Gökyüzü yeryüzü gibi sıcak olmadığı için su buharı burada değişerek bulutları oluşturuyor. Gökyüzünde gördüğünüz bulutları işte bu su damlacıkları oluşturuyor.
Bulutlar, aynı bardağın dolup taşması gibi, birikerek fazla su damlasını taşıyamıyor. Böylece de su damlaları soğuğun da etkisiyle yağmur olarak yeryüzüne geri iniyorlar. Mevsim Kış’sa hava daha da soğuk olacağı için, Gökyüzü derin dondurucu gibi olacaktır. Su damlaları bulutlardan aşağı inerken soğuk havada donarak oynamayı çok sevdiğiniz kar haline geliyorlar.
Bazen bu su damlacıkları bir araya gelerek aşırı donup, buz halini alıyorlar. Buna da dolu deniliyor. Dolular, güvercin yumurtası büyüklüğünde beyaz taşa benziyorlar. Bazı dolular küçük olup, sadece yere düşerken sesini duyuyorsunuz. Fakat bazı dolular ceviz büyüklüğünde olabildiğinden çarptıkları yerlere zarar verebiliyorlar. Bu nedenle dolu yağarken kendinizi korumaya dikkat etmelisiniz.
Bazı durumlarda da su damlaları yeryüzüne yağmur, kar veya dolu olarak inmiyorlar. Dağların zirvelerinde gördüğünüz beyaz bulutlara sis deniliyor. Su buharlarından oluşan bulutlar hava akımı nedeniyle yeryüzüne iniyor. Her tarafın dumana bürünmüş hali gibi göründüğü bu duruma sis deniliyor. Sis yoğun olduğunda trafikte veya yürürken çok dikkatli olmalısınız.
Hava Olayları
Doğada gerçekleşen, yağmur, kar, dolu, sis ve rüzgâr gibi olaylara hava olayları deniliyor. Bunlar doğanın düzeninde olduğu kaçınılmazlar. Siz sadece bunların ne olduğunu, etkilerini ve korunma yollarını bilmeniz önemlidir.
Yağmur; Bulutlardaki su buharlarının, yeryüzüne su damlacıkları olarak tekrar düşmesine deniliyor. Yağmurun bütün canlılar için ne kadar önemli olduğunu biliyorsunuz. Yağmur yağmazsa, barajlar su dolmaz, çiftçinin ektiği ürünler yetişmez ve kurur. Su olmadığı zaman da bütün canlılar sıkıntı yaşar.
Kar; Bulutlarda artan su damlacıkları yeryüzüne düşerken soğuk hava tabakasında kristalleşip, kar halini alıyorlar. Kışın dışarı çıktığınızda yeryüzünün beyaz bir örtü ile kaplandığını görüyorsunuz.
Dolu; Bulutların içindeki su buharları, sıcak ve kuru havanın gelmesiyle aniden donarak doluyu oluşturuyorlar. Böylece yeryüzüne yağmur veya kar olarak değil de minik bir buz kütlesi olarak düşüyorlar.
Sis; Hava akımı nedeniyle bazı bulutlar daha aşağılara inerler. Burada hava daha sıcak olduğu için bulut içindeki su buharları kristalleşip, sisi oluşturuyorlar. Sis bulunduğu ortamı kapladığı için bazen attığınız adımı bile göremiyorsunuz.
Rüzgâr; Öncelikli olarak şunu bilmelisiniz. Gökyüzü, yeryüzüne oranla daima daha soğuktur. Bu nedenle sıcak hava yukarı doğru çıktığında soğuk havayla karşılaşıyor. Bu durumda sıcak hava ile soğuk hava yer değiştirerek rüzgâr dediğimiz hava akımını oluşturuyor. Hava akımının şiddetine göre rüzgârda farklı güçlerde esiyor.
Örneğin hafif esip, saçlarınızı hareket ettirdiğinde buna yel deniliyor. Fakat çok güçlü esip, çatıları bile söktüğünde de buna fırtına deniliyor.
Doğal Afetler
Bazı doğa olayları, bütün canlıları ve yeryüzünü olumsuz olarak etkileyip, büyük hasarlar verebiliyorlar. Hatta can ve mal kaybına bile neden olabiliyorlar. Böyle doğa olaylarına doğal afet deniliyor. Bu doğal afetlerin en büyüğü depremdir. Depremi önleyemezsiniz fakat önlemini alabilirsiniz.
Depremden sonra sel de büyük zararlara yol açabiliyor. Aşırı yağan yağmur sonucunda, seller oluşuyor. Bunun sonucunda da hem can hem de mal kayıpları yaşanabiliyor.