1980’lerin terazisi taşımıyor

Çetinsaya şunları söyledi:

“Türkiye’de 55 bin öğretim elemanı, 25 bin öğretim üyesi ve 300 bin araştırmacıya ihtiyaç var. Bunlar için de bizim doktora eğitimine çok özel bir önem vermemiz gerekiyor. Şu anda her yıl 4 bin, 4 bin 500 doktora mezunu veriyoruz. Bunu önce 10 bin, sonra da düzenli olarak 15 bine çıkarmalıyız. İngiltere’de her yıl 17 bin, Almanya’da 25 bin doktora mezunu veriliyor.

TASLAK 12 MAYIS’TA

12 Mayıs’ta Erzurum’daki Üniversitelerarası Kurul Toplantısı’nda yeni yasa taslağını kamuoyuyla paylaşacağız. Çalışma tam 2 yılı aldı. İstatistiki kaynaklarımız eksikti, güvenilir değildi. Bilgi yönetim sistemini yeniden inşa ettik. Şimdi istatistikler tamam. Üniversitelerin performans sistemi ve sıralaması da hazırlanmak üzere. Kısacası sistemin tomografisini hazırladık.

SİSTEM İŞLEMİYOR

Yükseköğretimin yeniden yapılandırılması konusunda toplumun her kesiminde büyük konsensüs var. 1980’lerin başında oluşturulan terazinin bugünkü sıkleti çekmesi mümkün değil. 80’li yılların Türkiye’sinin koşullarında oluşturulan terazinin bugünkü yükseköğretimin ağırlığını taşıması, bu sistemin işlemesi mümkün değil. Çabalarımız sistemi, çağdaş Türkiye ve dünyanın dinamiklerine uygun şekilde dönüştürmek.
Yükseköğretimde 5 milyon 450 bin öğrenci var. Bunların yüzde 32’si ön lisans, yüzde 62’si lisans, yüzde 6’sı yüksek lisans programlarında. Genel olarak yüzde 47’si açıköğretimde.
İkinci öğretimin tüm öğrenciler içindeki payı yüzde 12, sadece yüz yüze eğitim için düşünüldüğünde yüzde 25 payı var. Sistemin yarısı açıköğretimde, yüzde 30 ön lisans, geri kalanı ikinci öğretimde. Vakıf üniversitelerinde 351, vakıf meslek yüksekokullarında da 10 bin öğrenci okuyor. Çağ nüfusumuzun artışı 2050’lere kadar devam edecek, yükseköğretim talebi de artacak. Açıköğretim sistemini dünya ortalamalarına çekmeliyiz. Yüzde 15-20 aralığında olmalıyız, yüz yüze öğretimin payını yükseltmeliyiz.

21 ÖGRENCİ DÜŞÜYOR

Öğretim elemanı başına düşen öğrenci sayısı 48, öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısı 21. OECD ortalaması 16. Giderek sistem içinde örgün öğretim payını, meslek yüksekokullarında öğretim elemanlarının niteliğini arttıracaksak, yeni doktoralı öğretim üyesine ihtiyaç var.

ÜÇ HEDEFİMİZ VAR

Üç hedefimiz var. Biri niceliksel büyümeye devam ederek, niteliksel büyümeye önem vermek. İkincisi nitelikli öğretim üyesi yetiştirmek ve üçüncüsü de uluslararasılaşma.”

Yapısal reform gerekli

Rifat Sarıcaoğlu (Vakıf Üniversiteleri Birliği Başkanı) Yükseköğretimde yapısal reforma ihtiyaç var. Kasım 1981’den bu yana çeşitli nedenlerle en az bir kez olmak üzere 27 kez 4547 sayılı yasa değişti. İşlevselliğini yitiren kanunla yürümeye çalışıyoruz. Artık Galatasaray gibi özerk çalışan üniversiteler olmalı. Çeşitlilik adına özel ve uluslararası nitelikte üniversitelerin de olması gerekiyor.