100 yaşlı gemi kaynak bekliyor
Güncelleme Tarihi:
YÜK gemilerinin yenilenmesi için başlatılan “Koster Yenileme Projesi”, finansman engeline takıldı. Yaşı 30’u geçen 100 yük gemisinin yeniden inşası için geçtiğimiz yıl üç bakanlığın katılımıyla kurulan şirket, henüz kaynak bulamadı.
Filonun yenilenmesi projesinde kaynak umudu ise Japonlar oldu. Yük taşıma gemilerinden oluşan ve Türkiye’nin deniz taşımacılık sektörünün temelini oluşturan Koster Filosu, halen beklediği desteğe kavuşamadı. Yaşı 30’un üzerinde olan yaklaşık 100 geminin, seyir güvenliği açısından risk yarattığı belirtilirken, ekonomik rekabet açısından da yeniden inşa edilmesi gerekiyor.
Koster Filosu için ilk destek, Ulaştırma Bakanlığı’nın 15 Nisan 2015 tarihinde yayımladığı yönetmelikle hedeflenmişti. Hurda teşviki getiren yönetmelik kapsamında sektörün, yaşlı gemileri yeniden inşa etmesi için özendirilmesi amaçlanmıştı. Teşvikler, sektör tarafından yeterli bulunmayınca hiçbir gemi yenilenemedi.
ÜÇ BAKANLIKTAN ŞİRKET
Talepler üzerine geçen yıl harekete geçen Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ulaştırma ve Ekonomi bakanlıklarının da dahil olduğu “Koster Yenileme Projesi”ni hayata geçirmek için Koster Denizcilik Anonim Şirketi kuruldu. Deniz Ticaret Odası’nın da dahil olduğu proje kapsamında kurulan şirketin oluşturacağı finansman modeliyle ilk etapta 20 geminin, beş yıl içerisinde de 100 geminin yeniden inşa edilmesi hedeflenmişti. Yerli finansman bulunamayınca yabancı yatırımcılardan da teklif alınmaya başlandı. Projeyle ilgili şirket tarafından hazırlanan rapor doğrultusunda Türkiye’de görüşme talep eden Japonya Gemi Sanayici ve Tedarikçileri Derneğinin Londra temsilciliğinden bir heyet, 28 Ağustos’ta İstanbul’a geldi. Deniz Ticaret Odası’nda yapılan görüşmede “finansman modeli” değerlendirildi. Görüşmeyle ilgili bilgi veren Deniz Ticaret Odası Meclis Başkanı Salih Zeki Çakır, şunları söyledi: “Japon Eximbank aracılığıyla sağlanacak proje finansmanı konusunda şartları değerlendirdik. Projeye olumlu yaklaştılar, değerlendirip bize bir teklif sunmak üzere ayrıldılar. Japonya’dan finansman sağlanırsa 10 yıllık bir geri ödemesi olacak ama karşılığında Japon yan sanayinin kullanılmasını talep ediyorlar.
ORTALAMA YAŞI 26
Taşıma kapasitesi azami 12 bin dwt (deadweight ton–geminin yük kapasitesini belirten tonaj cinsi) olan kuru ve/veya dökme yük taşıyan gemilere “Koster” deniliyor ve bu gemiler, Türkiye’nin yakın yol deniz taşımacılığının temelini teşkil ediyor. Deniz taşımacılık filosunda 12 bin dwtona kadar 800 civarında gemi bulunuyor. Toplam kapasitesi 3.6 milyon dwt civarında olan filonun ortalama yaşı ise 26.