Ortaokullularla yapılan araştırma: Çoğu 10-11 yaşında cep telefonu sahibi oluyor

Ortaokul öğrencilerinin yarıdan fazlası cep telefonu sahibi. 8-9 yaşında cep telefonu olma oranı yüzde 18’leri buluyor. Erkek çocukların telefon bağımlılığı kızlara oranla daha yüksek.

Bunlar, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü’nde Prof. Dr. Hafize Keser danışmanlığında yapılan ‘Ortaokul Öğrencilerinin Problemli Cep Telefonu Kullanımlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi’ başlıklı yüksek lisans tezinden çıkan sonuçlardan sadece birkaçı. Bilişim Teknolojileri Eğitimcileri Derneği Başkanı ve Çankaya Maltepe Ortaokulu’nda bilişim teknolojileri öğretmeni olarak çalışan Burcu Yılmaz tarafından yapılan araştırmaya, Ankara’da 5, 6, 7 ve 8’inci sınıfta okuyan 2 bin 2 ortaokul öğrencisi katıldı. Araştırmada cebi olan 1.387 öğrencinin problemli telefon kullanımları, bağımlılık, aşırı kullanım, ihmal, kontrol edememe ve ihlal alt boyutlarıyla ele alındı. Akademik çalışmadan özetle şu veriler ortaya çıktı:

YARISINDAN FAZLASININ İNTERNET PAKETİ VAR
- Ortaokul öğrencilerinin yüzde 69.3’ü cep telefonu sahibi.
- Çocukların yüzde 59.4’ünün internet paketi var. Yüzde 92’si telefonundan internete bağlanıyor.
- Yüzde 55.5’inin 10-11 yaşlarında ilk kez cep telefonu oldu.
- 8-9 yaşında cebe sahip olma oranı ise yüzde18’leri buldu. Bu yaş hızla düşüyor.
- Özellikle 8’inci sınıf öğrencileri günün 4 saatten fazlasını onun başında geçiriyor.
- Problemli cep telefonu kullanımı (bağımlılık, aşırı kullanım ve ihmal, kontrol edememe ve ihlal) erkeklerde daha fazla.
- Sınıf düzeyi arttıkça problemli kullanımı da yükseliyor.

VELİLER CEP TELEFONU KULLANIMINDA YETERSİZ
- Öğrencilerin sadece yüzde 26. 7’si velilerinin cep telefonu kullanım bilgisinin kendilerinden daha fazla olduğunu düşünüyor.
- Anne-babasının bilgisinin kendisinden daha az olduğunu düşünenler telefonu daha problemli kullanıyor.
- Kısıtlama ve yasaklama gibi davranışsal önlemler yetersiz kalıyor. Bu çabalar telefonu çocukların zihninden çıkaramıyor. 

ALTERNATİF ÇÖZÜMLER
Araştırmada çözüme yönelik bazı öneriler de yer alıyor. Derslerde teknoloji molası vermek, cep telefonu kullanımına ilişkin okulda/ailede kurallar koymak, teknolojik aletlerin olmadığı sosyal alanları yaygınlaştırmak bunlardan bazıları. Yetişkinlerin rol model olarak olumlu davranışlar sergilemeleri, risk ve zararlara karşı eğitimin etkili olması, planlama yapılırken veli ve öğretmenlerin de bilgi-teknoloji okur yazarlığı konusunda kendilerini geliştirmeleri gerekiyor. Okullarda okutulan bilişim teknolojileri ve yazılım, medya okur yazarlığı, bilgisayar bilimleri gibi dersler önemli. Çocuklar sadece tüketici değil oyun, program, uygulama geliştirerek üretici konumuna da gelmeli. Teknoloji yarışmaları, şenlikler daha sık düzenlenmeli.