Mustafa SARIİPEK/ MARMARİS(Muğla), (DHA)
Oluşturulma Tarihi: Şubat 08, 2016 11:04
MUĞLA’nın Ortaca İlçesi’nde deniz kaplumbağası Caretta Caretta’ları ile dünyaca ünlü İztuzu Plajı’nı Dalyan kanalıyla açık denize bağlayan dalyan ağzındaki kumlar, akıntı nedeniyle sürekli yer değiştiriyor. Bu doğa olayıyla ilgili araştırmalar yapan Akdeniz Kıyı Vakfı Başkanı Prof.Dr. Erdal Özhan "Değişim meteorolojik koşullar ile mevsimsel değişime bağlı olarak gerçekleşiyor. Bölgeyi bilmeyen tekne sahiplerinin çok dikkatli olması gerekir" dedi.
İztuzu Plajı’na Dalyan Kanalı’ndan yolcu getiren teknelerin iskelesi, 2002 yılında görülen kuraklık ve bu doğa olayı nedeniyle denizin getirdiği kumların boğazın önüne kapatması nedeniyle karada kaldı. Kış aylarında denizden su girişi azaldığı için mevcut iskelenin bulunduğu yerde sular 25 metre kadar çekildi. Bunun üzerine yeni bir iskele yapılmasına ihtiyaç duyuldu. 3 yıl sonra mevcut iskeleninin yanına kaymakamlık tarafından şu an halen kullanılmakta olan ahşap iskele yapıldı. Türkiye’nin denize açılan tek gölü olan Köyceğiz’in, Dalyan Kanalı’yla yla buluştuğu noktadaki kum hareketliliği nedeniyle yaşanan doğa olayı görenlerin ilgisini çekerken, bilim adamları tarafından da inceleme konusu oluyor.
Akdeniz Kıyı Vakfı Başkanı Prof.Dr. Erdal Özhan, 1 yıl önce metrelerce uzunluktaki kumsalın birkaç saat içinde denizle kaplanıp başka bölümde yeni bir karanın oluşmasıyla ilgili incelemeler yaptı. Prof.Dr. Özhan bölgede 3 yıl boyunca yıllık ve mevsimsel değişiklikleri incelediğini anlatırken şöyle dedi:
"Değişkenlik; meteorolojik koşulların mevsimsel ve yıldan yıla değişmesine bağlı gerçekleşiyor. Mevsimsel olarak baktığımız zaman Akdeniz Bölgesinde Mayıs- Ekim ayları arasında yağmur yağmadığından Köyceğiz Gölü’nün seviyesi düşer. Gölden denize olan akıntı tamamen biter. O dönemde egemen olan kuvvet, denizden gelen dalgalar ve gelgitlerdir. Bu nedenle kum boğaza doğru itilerek denize doğru uzanan bir dil oluşturur. Kışın da yağışlar nedeniyle Köyceğiz Gölü kabarıp akıntı oluşturduğunda denize açılan boğaz derinleşerek kumu denize doğru atar. Kara sürekli yer değiştirir."
"EKOSİSTEM İÇİN SORUN YOK" Prof.Dr. Özhan, İztuzu Kumsalı’nın boğaz ağzındaki kumsal topoğrafyasında görülen mevsimsel ve yıldan yıla değişimlerin doğal süreçler sonucunda oluştuğunun altını çizip, şunları söyledi:
"Bu nedenle doğal denge açısından sıkıntılı bir durum olduğunu söylemek doğru olmaz. Doğal sistemler bu tür kısa süreli değişimlere kendilerini uyarlama becerilerine sahiptir. Canlılar açısından baktığımız zaman ekosistemler doğal nedenlerle oluşan bu tür kısa süreli değişimlerle başa çıkabilecek becerilere sahiptir. Bu nedenle ciddi bir sorun değil."
"TEK SORUN TEKNE GEÇİŞLERİ" Bu doğa olayında tek sıkıntının tekne geçişleri olduğunu belirten Prof.Dr. Özhan, özellikle Nisan ve Mayıs aylarında Köyceğiz Gölü’nden boşalan boğazdaki kumun,
kumsal ile Delikada arasındaki alana yayılması sonucu sığlaşma oluştuğunu anlattı. Prof.Dr. Özhan, şöyle dedi:
"Her yıl giderek büyüyen ve daha derin su kesimine gerek duyan tekneler bu bölgeye giriş ve çıkışlarda ister istemez kuma oturuyor. Tekne trafiğinin yoğun olduğu bu tür nehir ağızlarındaki kum birikmeleri kıyı yapılarıyla kontrol altına alınır. Ancak İztuzu Kumsalı gibi çok değerli ve özel olan bir yerde bu tür kıyı yapılarını uygulamak doğru olmadığından sürekli yer değiştiren karaya kaptanların çok dikkat etmesi gerekir."