"Türkiye ekonomisini vatandaş sırtlıyor "

Türkiye, 2015 yılında kartla alışverişlerin toplamına 526 milyar lira harcadı. Bankalararası Kart Merkezi’nin verilerine göre, kartlarla yapılan ödemeler yüzde 15 büyüdü ve 171 milyon adet kart sayısına ulaşıldı. Türkiye bu rakamlarla Avrupa liginde birinci sıraya yükseldi. Kredi kartı sayısı 58.2 milyon ve banka kartı sayısı da 112.4 milyona çıktı.

İzmir Ekonomi Üniversitesi Öğretim Görevlisi, Garanti ve Yapı Kredi bankalarının Eski Genel Müdürü Halit Soydan, vatandaşın ekonominin yükünü sırtladığını, yurt içi tasarruf oranlarının arttırılarak sağlıklı bir büyümeye geçilmesi gerektiğini söyledi.

KREDİ KARTI SAYISINDA AVRUPA REKORU

Türkiye’nin kredi kartı sayısında Avrupa’da rekor kırdığını, kartlı ödemelerin hane halkı harcamaları içindeki payının son 5 yılda yüzde 28’den yüzde 39’a çıktığını aktaran Soydan, kredi kartı kullanım verilerinin ’büyüme bileşeni’ olarak sistemik sorun olduğunu, bu konunun ’Finansal İstikrar Komitesi’ni ilgilendirdiğini kaydetti. Kredi kartı kullanımının hane halkı harcamalarının en önemli öğesi sayıldığını belirten Soydan şöyle dedi:

"Bu öğe büyüme verisinin temel rakamıdır, başka bir deyişle ekonomik hareketliliğin en önemli unsuru hane halkı harcamalarıdır. İhracata dayalı büyüme modelinin ihracat açısından son yıllardaki durumunu dikkate alırsak, hane halkının büyümeye katkısı net bir biçimde ortaya çıkar. Peki, bu böylece sürdürülebilir mi? Enflasyon ile savaşım açısından bu dengeler duyarlı dengeler değil mi? Hiç kuşkusuz öyle. Hem protesto olan senetlerdeki artış ve hem de karşılıksız çıkan çekler sorunu Merkez Bankası ve hepimizin sorunudur."

KAZANILANDAN FAZLA HARCAMA EĞİLİMİ

Kazanılandan fazla harca eğilimi olduğunu söyleyen Soydan, cari açığın 2011 yılında yüzde 10’a kadar çıktığını, dünyanın kabul ettiği oranın ise yüzde 3.5 olduğunu ifade etti. Soydan "Mart ayı sonunda açıklanacak olan 2015 büyüme rakamının yüzde 3 üzerinde beklenmesinin temel dayanağı ’nihai yurt içi talep’ olarak görünüyor. Yani vatandaş yine ekonominin yükünü sırtlamış, götürüyor" diye konuştu. Yüzde 13- 14 oranlarında kalan yurt içi tasarrufları arttırmak, büyümeyi sağlıklı ve sürdürülebilir bir kaynak bileşimine taşımanın zorunlu olduğunu vurgulayan Soydan, "El kesesinden büyüme olmaz. Olursa Nasreddin Hoca’nın kar helvasına benzer" dedi.