TC Savarona İzmir’e yakışır

Atatürk’ün yatı Savarona’ya devletin talip olduğu ve müze yapmak istediği yönündeki haberlerin ardından İzmir, bundan üç yıl önce gündeme getirdiği teklifi yeniden devreye koydu. Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu’nun, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik’e bir mektup yazarak bu talebi resmi yollardan da ileteceği öğrenildi. Savarona’nın İzmir Körfezi’ne demirlemesi ve müze olarak halka açılması teklifini sunacakları söyleyen Kocaoğlu, “Neden İzmir” detaylarının ise mektupta genişçe anlatılacağını ifade etti.

Başkan Kocaoğlu, ulusal bir televizyon programında da (Haberaktif) değindiği konu hakkında “İzmir üç yıl kadar önce yatın İzmir’e gelmesi, Pasaport’ta demirlenmesi, ziyaretlere açılması ve belli amaçlarla devlet protokolünde kullanılması talebi olmuştu. Sayın Başbakan ve Kültür Bakanı konuyu ele almış. Onların alması, çalıştırması ve devletin işletmesi çok daha doğru ve daha yakışan. Bizim talebimiz şu; ilk önce biz istemiştik bu yatı. Başbakan ve Kültür Bakanı bu yatı aldıktan sonra konaklama olarak İzmir’e konulursa... Zaman zaman İstanbul’a da Antalya’ya da gidecektir, üst düzey devlet konukları içinde kullanılacaktır. Ama İzmir’de bir müze ve ağırlama ihtiyacının İzmir’den hareketle yapılırsa memnun kalırız, minnettar kalırız. Bu konudaki talebimizi Sayın Başbakan’a ve Kültür Bakanı’na bir mektupla ileteceğiz. İzmir Atatürk’ün kenti. Atatürk İzmir’den evli. Annesi Karşıyaka’da yaşadı ve vefat etti. Kabri orada. İzmir milli mücadelenin kenti. Ülkenin kurtuluşu da kuruluşu da burada gerçekleşti. Türkiye Cumhuriyeti’nde herkes Atatürk’ü çok seviyor ama biz daha başka türlü seviyoruz. Atatürk’ün yatının İzmir’e yakışacağına inanıyoruz. Belediye olarak elimizden kelen katkıyı koyarız. Ama işletilmesi, parasının verilmesi tamamen Turizm Bakanlığı ve Başbakan’ın konusu. Ama bize düşen bir görev varsa çam sakızı çoban armağanı elimizden gelen katkıyı koyarız” diye konuştu.

Üç yıl önce gündeme gelmişti
Savarona’nın İzmir’de müze olarak halka açılması düşüncesi bundan üç yıl önce kentte sık sık gündeme getirilmişti. O dönem Ege Bölgesi Sanayi Odası Meclis Üyesi olan işadamı Sayıl Dinçsoy, heyecan yaratan bir fikir ortaya atmıştı. “Bu yatı İzmirliler alsın. Pasaport’la Konak Pier arasındaki rıhtıma bağlayıp müze yapalım, halkın ziyaretine açalım. Aynı zamanda üst düzey misafirler için prestij ağırlama mekan olsun. Üstelik paha biçilmez ihtişamıyla turizme de katkı sağlasın” demişti. İzmirlilerin bir kampanyayla yatın getirilişine dahil edileceği bile konuşulmuştu. TOBB Yönetim Kurulu Üyesi ve Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar da o dönem, Savarona’nın işletme hakkının alınmasıyla ilgili TOBB adına yatta incelemelerde bulunmuş, bir rapor hazırlayarak yönetime sunmuştu. O zamanki düşüncelerini şimdi de tekrarladıklarını kaydeden Yorgancılar, iş adamı Kahraman Sadıkoğlu’nun 49 yıllığına işletme hakkını aldığı ancak yüksek işletme masrafı nedeniyle kalan yaklaşık 30 yıllık süreyi devretmek istediği yat konusunda o günlerde TOBB’un bir çalışma yürüttüğünü söyleyerek, “Sahibi eski halinin resimlerini göstermişti, nereden nereye gelmiş. Korkunç bir para harcamış. Bu yata yapılan masrafın dışında yıllık masrafı çok daha yüksek. Elektrik yok, jeneratörler var. Sürekli mazot harcıyor. Rakamlar çok yüksek. Ancak Savarona Türkiye’nin sembollerinden biridir. Bu yata sahip çıkılması konusunda herkesin destek olması lazım. Yatın nasıl değerlendirileceğinin iyi tespit edilmesi lazım. Mutlaka iyi bir şekilde değerlendirilmesi gerekiyor. BU yatın yakışacağı tek güzel bir yer var. İzmir Pasaport’ta müze haline getirilmesi en doğrusudur. Başından beri zaten istiyorduk. Devletle yatın sahibi Kahraman Bey anlaştıktan sonra İzmir devreye girer. Savarona’nın demirleyeceği en doğru yer, manevi olarak bakınca da İzmir.

Kente katkısı büyük olur
Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet İşler de Savarona’nın İzmir körfezine demirleyip müze olarak halka açılmasının turizmcileri de mutlu edeceğini söyledi. İşler, “Şu anda elbette bizimki sadece bir talep olur. Ancak devletten bu talep olumlu geri dönüş alırsa İzmir ve Ege turizmine katkısı büyük olur. Bir ülkenin tarihi ile özdeşleşmiş kişileri, o ülkeye mal olmuş liderleriyle ilgili eşyalar, mekanlar her zaman bir pazarlama yöntemi olmuştur. Savarona da çok önemli bir yat. Bu kadar önemli bir yatın 8 bin 500 yıllık tarihi olan, medeniyetlerin buluştuğu İzmir’de, körfezde müze olarak değerlendirilmesi bir o kadar anlamlı olur. Özellikle de EXPO 2020 adaylık sürecinde de yat müze olarak hem kente enerji hem de motivasyon katar. İzmir’e yapılması planlanan diğer müzeler tamamlanana kadar bu yat müze kentteki önemli bir eksiği doldurur. Özellikle kruvaziyerle gelen turistlere gururla göstereceğimiz bir mekan olur. Bakanlık İzmir turizmini desteklemek için böyle bir projeye destek verirse çok mutlu oluruz. Pazarlayabileceğimiz önemli bir ürüne sahip oluruz” dedi.

Adını Afrika’da yaşayan bir kuğudan aldı
Amerikalı William Francis Gibbs tarafından tasarlanan ve 1931 yılında Emily Roebling için 4 milyon dolara inşa edilen Savarona, 7 yıl boyunca Atlantik Okyanusu ve Akdeniz sularında yüzdükten sonra 1938’de Türk hükümeti tarafından satın alındı ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’e tahsis edildi. Adını Afrika’da yaşayan bir tür kuğudan alan Savarona, 1979 yılında büyük bir yangın atlattıktan sonra hurdaya çekildi. Yatı 1989 yılında deniz ticaretiyle uğraşan Kahraman Sadıkoğlu, Japon Kajima firmasıyla işbirliğine giderek, yap - işlet - devret modeliyle 49 yıllığına kiraladı. Restore edildikten sonra 1995 - 1999 yılları arasında Kajima tarafından işletilen yatta, Japon firmanın yüzde 50’lik payını iki yıl önce satın alan Sadıkoğlu, 2038 yılı sonuna kadar Savarona’nın işletme hakkını elde etti. Yatta kabine toplantıları yapan Atatürk, Türkiye’ye gelen dünya liderlerini de burada ağırladı. Atatürk’ün vefatından sonra Savarona, Türkiye Denizcilik İşletmelerine devredildi. 1989’da Kahraman Sadıkoğlu tarafından işletme hakkı 49 yıllığına kiralanan yat, restorasyon çalışmalarının ardından aynı zamanda müze gemi olarak özel müşterilerine hizmet vermeye başladı.