Tariş İslami finansmana karşı çıktı

SANAYİ ve Ticaret Bakanlığı, Tariş’e bağlı birlikleri, Mart 2009’da İslam Kalkınma Bankası’nın bir kuruluşu olan İslami Ticari Finansman Kuruluşu’ndan (ITFC) sağlanan kredi konusunda bilgilendirdi. Konuyla ilgili soru önergesi veren chp izmir Milletvekili Abdurrezzak Erten’e yanıt veren Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker ise, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın bu konuda sadece bilgilendirmede bulunduğunu, herhangi bir yaptırımın sözkonusu olmadığını belirtti. Birlik başkanları da herhangi bir dayatma olmadığını, ancak ITFC dışında başka bir finansman kaynağı için Bakanlıktan bilgilendirme yapılmadığını söyledi.

Önemli bir alternatif

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, 7 Mart 2009 tarihinde aralarında Tariş Üzüm, İncir, Zeytin ve Zeytinyağı Birliklerinin de bulunduğu sekiz birliğe, İslami Kalkınma Bankası finansman modelinden yararlanılabileceği yönünde bir bilgilendirme yazısı gönderdi. Sözkonusu metinde, ITFC’nin kredi koşullarına yer verilirken, “ITFC’nin değişik ülkelerdeki tarımsal üretici örgütlerine yönelik olarak uyguladığı finansman programı önemli bir alternatif olarak görülmektedir” denildi. Bakanlıktan bu yazı gelmeden önce, bu kurumla görüşme yapan anca kredi kullanamayan Tariş Pamuk Birliği’nin yanı sıra, diğer birlikler de ITFC’den kredi almadı.

İLTİMASA İHTİYACIMIZ YOK

Konuyla ilgili bir değerlendirme yapan Tariş İncir Birliği Başkanı Hasan Hüseyin Karazor, “Finansman ihtiyacının ITCF’den karşılanmısına yönelik bir yazı elimize ulaştı, ancak bu olanağı kullanmak istemedik. Bizim iltimaslara ihtiyacımız yok. Bakanlığın Birlikler için ciddi biçimde elini taşın altına koyması lazım. Devlet kooperatif bilincini yok etmeseydi bugün bizim kurumlarımız pek çok Avrupa ülkesinden ileri seviyede olurdu” dedi. Devletin küçük kaynaklarla piyasayı regüle etme imkanının bulunduğuna işaret eden Karazor, birliklerin de kendi içinde özeleştiri yapması gerektiğini kaydetti. Karazor ayrıca, ITCF dışında başka bir banka için Bakanlıktan bir bilgilendirme yapılmadığını belirtti.

TABELA DEĞİL ŞARTLAR ÖNEMLİ

Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği Başkanı Cahit Çetin de, kendilerine söz konusu yazının geçen mart ayında ulaştığını aktardı. Konuyla ilgili öngörüşme yaptıklarını dile getiren Çetin, “Birliğimizin finans uzmanları konuyu değerlendirdi. Biz gerek görmedik. Çünkü bankalar ile ticari ilişkilere girmemeyi tercih ediyoruz. Kurumun ismi önemli değil, İslami Kalkınma Bankası veya başka bir banka olabilir. Bu sorun değil, kredi alacaksak en uygun şartları ararız” diye konuştu. Çetin, söz konusu yazıda sadece bilgilendirme yapıldığını, herhangi bir dayatmanın bulunmadığını da sözlerine ekledi. Tariş Üzüm Birliği Başkanı Ali Rıza Türker ise, “Böyle bir yazı bize de ulaştı, ancak gerek duymadığımız için önerilen finansman olanaklarını kullanmadık” diye konuştu. Tariş Pamuk ve Yağlı Tohumlar Birliği’nin yazının geldiği dönemde başkanlığını yürüten Basri Özçoban da, “ITFC ile uygun finansman koşulları için görüşme başlatmıştık. Kredi kullanmak istedik, ancak bu mümkün olmadı” diye konuştu.

YÜZDE 28 FAİZLE KREDİ

Tariş’le ilgili soru önergesi veren chp izmir Milletvekili Abdurrezzak Erten, “İslam Kalkınma Bankası vasıtasıyla Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’na bağlı Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri yüzde 5 faizle kredi kullanabiliyorken, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’na bağlı Tarım Satış Kooperatifleri ve Birlikleri yüzde 28 faizle kredi kullanabilmektedir. Bunun yanında, çiftçinin menfaatlerini gözeten tarım kredi bankası olarak bilinen Ziraat Bankası Hazine desteği ile yüzde 7-13 oranında değişen faizle kredi kullandırabiliyorken, birliklere kredi kullandırmama tercihinde bulunduğu ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nca İslam Kalkınma Bankası finansman modelinin üretici birliklerine Ziraat finansman modeli yerine önerildiği yolunda eleştirilere tabi tutulmaktadır. İslami Kalkınma Bankası, Ziraat Bankası’nın kuruluş işlevine alternatif olarak mı algılanmaktadır?” diye sordu.