Tarihe kopyalı koruma

Tüm önlemlere rağmen antik tiyatrodaki freskleri kötü niyetli kişilerin saldırısından kurtaramayan Aydın Sultanhisar’daki Nysa Kazı Heyeti, çareyi fresklerin kopyasını yapıp, asıllarını müzede saklamakta buldu. Heyetin çaresizliği kazılara 1998’den bu yana maddi destek sağlayan Yaşar Kültür ve Eğitim Vakfı’nın inceleme gezisi sırasında ortaya çıktı. Kazının bilimsel danışmanlığını yapan Ankara Üniversitesi Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Serdar Hakan Öztaner, antik fresklerin yerine kopyalarını sergileyeceklerini söyledi. Öztaner, “Kazı alanımız çok büyük. Bir iki bekçi ile korumak mümkün değil. Ayrıca, ödenek azlığı nedeniyle de fazla bir şey yapamıyoruz. Nysa, antik dönemin en büyük tiyatrolarından birine sahip. Tiyatronun podyumunda bulunan çok sayıdaki freski ne yapsak koruyamadık. İlk önce telle çevirdik, açtılar; kalın demir kafeslere koyduk, kırdılar. Başa çıkamayınca çareyi orijinallerin yerine kopyalarını koymakta bulduk.” Asıllar müzeye gidecek Fresklerin kopyalanması için hazırladıkları projenin Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca onaylandığını, çalışmaların hızla sürdüğünü anlatan Öztamer, “Bu yöntem tarihi buluntuların yerlerinde sergilenemediği durumlarda kullanılabiliyor. Aslında en güzeli tarihi eserlerin yerinde sergilenmesi ancak freskleri koruyamadık. Bu çalışma bitince asıllarını Aydın Müzesi’nde, kopyalarını da tiyatroda sergileyeceğiz” dedi.

DÖNEMİN EN ÖNEMLİLERİNDEN

KARİA bölgesinin en önemli eğitim ve kültür merkezlerinden biri olan, M.Ö. 3. Yüzyıl’da Aydın Sultanhisar’daki Cevizli Dağı’nın eteklerinde kurulan Nysa Antik Kenti’nin dönemin eğitim ve kültür merkezi olduğunu, antik dönemin ünlü coğrafyacısı Strobon’un burada eğitim gördüğünü anlatan Yrd. Doç. Dr. Öztaner, şunları kaydetti: “Nysa özellikle Roma döneminde eğitim ve kültür açısından oldukça ilerlemiş. Kentin en öne çıkan özelliklerinden biri derin bir vadinin iki yanında kurulması ve iki yakanın üç büyük köprü ile birbirine bağlanmış olması. Muhteşem bir altyapıya sahip olan kent, Efes’teki Celcius’tan sonra Anadolu’nun en iyi korunmuş kütüphanesine, gymnasiuma, hamamlara, tiyatroya, çarşı bazilikasına, agoraya ve meclis binasına sahip. Bütün bunlar kentin Roma dönemindeki görkemini ve önemini günümüze yansıtıyor.”

DESTEK SÜRECEK

NYSA kazılarına 16 yıldır maddi destek sağlayan Yaşar Kültür ve Eğitim Vakfı İdare Heyeti Başkan Yardımcısı Feyhan Yaşar, Yaşar Holding Yönetim Kurulu Başkanı İdil Yiğitbaşı ve Yaşar Holding İdare Heyeti üyeleri, kazılar hakkında bilgi almak amacıyla antik kente gezi düzenledi. Vakfın kuruluşundan bu yana Ege’deki çeşitli kazılara destek sağladığını, Nysa kazılarına da 1998’den bu yana ellerinden geldiği kadar destek verdiklerini söyleyen Feyhan Yaşar, “Kültür ve Turizm Bakanlığı öncülüğünde tarihimizin gün ışığına çıkarılması çalışmalarına kurumların destek vermesinin çok önemli olduğuna ve bu katkının sürdürülebilir olması gerektiğine inanıyorum. Uzun yıllardır verdiğimiz destekle el ve güçbirliğiyle gelinen bu nokta hepimizi heyecanlandırıyor. Çalışmalara olan katkımız artarak sürecek” dedi.