Spekülasyona izin vermeyiz

Dünya gıda piyasalarında paniğe yol açan ABD kaynaklı, “Kuraklık nedeniyle mısır ve soya fasulyesi fiyatları arttı. Tahıl fiyatları da artabilir” haberlerini soğukkanlılıkla karşılayan Egeli üreticiler, bölgede yağışların yeterli olduğunu söyledi. Üreticiler ayrıca, tahılın çiftçiden aracıya geçtiği bir dönemde kuraklığın gündeme gelmesinin anlamlı olduğuna işaret etti.
Konuyla ilgili DHA’ya değerlendirmelerde bulunan Konak Ziraat Odası Başkanı Sedat Köse, sadece ABD’nin değil Avrupa, Rusya, Güney Afrika’daki rekoltelerin de incelenerek buna göre yorum yapılması gerektiğini dile getirdi. Tahıl grubunun stratejik tarım ürünleri olduğunu ve bu konuya ilişkin yorumları değerlendirirken hassas olmak gerektiğini belirten Köse, “Ülkemiz açısından bakarsak son yıllarda yağışlarda sıkıntı söz konusu değil. Rekoltelerde de sert düşüşler yok. Bizim ihracat yerine iç piyasada ürün değerlendirilmesine ve tedbire ağırlık vermemiz gerekiyor” dedi.
Spekülatörlere yarar
Öte yandan, dünya genelindeki fiyat artışının ülke içinde kaygılara yol açmasının normal olduğunu kaydeden Sedat Köse, “Ancak, sanıldığı gibi fiyatların yükselmesinden alınteri döken üretici kazanmayacaktır. Çünkü şu anda ürün, çiftçinin elinden çıkmış durumda. Tüccarın, aracının elinde. Dolayısıyla bu, spekülatörlerin karını yükseltir. Ürün satıldı, kuraklık söylentisi çıktı. Bu haberin çıkışı o açıdan çok manidar” diye konuştu. Lisanslı depoculuğun üreticiye tam olarak anlatılmadığını ve yararlanma imkanının sağlanmadığını da vurgulayan Köse, “Öyle olsaydı üretici bu gibi durumlarda daha avantajlı olabilirdi” değerlendirmesinde bulundu.

ÜRETİCİ HİÇ KAZANMADI
Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Ferdan Çiftçi de gıda fiyatlarındaki hiçbir artışın üreticiye faydasının dokunmadığını, uluslararası tekellerin oyununa dönüşmüş fiyat belirleme işlerinin tüketiciye de zarar verdiğini ifade etti. ABD gibi ülkelerin gıda rakamları konusunda şeffaf olmadığını, bu yüzden de belli verilere göre değerlendirme yapamadığını dile getiren Çiftçi, “Türkiye’de önümüzdeki yıl kuraklık olacak diye bir veri yok. Bu, spekülasyona dönük olabilir. Sonuçta küreselleşme koşullarında üretici her halükarda asla kazanmıyor. Bu oyunda kaybeden hep üretici oluyor. Son bir haftadır sahada dolaşıyorum. Ege’de zararın çoğu aşırı yağışlardan. Kuraklık söylentileri yapanlar bunu nasıl açıklayacaklar? Mısır üretimi düşüyor deniyor ama ülkemizde bölgesel olarak arttığını görüyoruz. Şeytanın avukatlığını yapmak gerekirse daha ileri vadede GDO üretimini meşrulaştırmak için bunun yapıldığını tahmin ediyorum” dedi.

BU YIL YAĞIŞLAR YETERLİ
Olaya farklı bir açıdan bakan İzmir Ticaret Borsası Başkan Yardımcısı Barış Kocagöz, Türkiye’deki tarım alanlarının yüzde 90’ında sulu tarım yapıldığını, bunun da barajlardaki rezervlerle sürdürüldüğünü söyledi. Kocagöz, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu kış yağışlar yeterli. Buğday hasadı da yeni bitti. Şu anda stoklarla ilgili bir sıkıntı yok. Mısır da zaten sulanabilen arazilerde yapılıyor. Pamuk da aynı. O haberlerde bahsedilen çoğu yer ABD’de doğanın kendi imkanlarıyla suladığı ürün yetiştirmesi yapılan yerler.”

GIDA TEKELLERİNİN OYUNU
Çiftçi Sendikası Başkanı Abdullah Aysu ise küresel iklim değişikliğinin bazen aşırı sıcaklara bazen de aşırı yağışlara yol açtığına dikkat çekerek, “Yanlış çevre politikaları yüzünden bunlar olacaktır. Ancak hatırlarsak daha önceki gıda krizi üretim yetmediği için değil, başka nedenlerle yaşandı. Çünkü 1 milyar insanın açlık çektiği dünyada tahıl, soya ve mısır stoku yüzde 110’lar civarında. Yani ihtiyaçtan fazlası var. Ancak temel gıda maddelerinin Dünya Ticaret Örgütü eliyle borsalarda ticarete konu edilmesi sonucu sayısı 10’u geçmeyen gıda tekelleri, istediği zaman spekülasyon yaratarak fiyatları yükseltmeye başladı. Gıdada istikrar için önce temel gıda maddeleri borsalardan çıkarılmalı” diye konuştu.