Oluşturulma Tarihi: Ağustos 26, 2007 23:31
Bu haftaki yazımızı, okurlarımızdan gelen kimi soruların yanıtlarına ayırdık.
İş kazası geliri bağlanmış kişinin ölümü halinde hak sahipleri bu geliri alır mı?SORU:Babam bir şirkette şoför olarak çalışırken kaza yaptı ve artık yürüyüp konuşamıyor. Mahkemeye gidildi, karar verilince SSK iş kazası sebebiyle maaş bağladı. Babamın kısa bir süre sigortası yattı. Çalışmadığı için sigortası yok. Acaba babama bir şey olursa anneme babamın maaşı bağlanır mı?
Salim DEMİRCİCEVAP:Geçen haftaki yazımızı bu konuya ayırmıştık. Okurumuzun babasının uğradığı iş kazası sonrasında meslekte kazanma gücünün yüzde kaçını kaybettiği önemli. Zaten yüzde 10 ve üzerinde kayıp var ise Kurum "sürekli iş göremezlik geliri" bağlar. Kurumca verilen maaş cüzdanının da bu oran yazılıdır. Oradan bakılabilir.Eğer sigortalı uğradığı iş kazası neticesinde meslekte kazanma gücünü yüzde 50’nin üzerinde kaybetmiş ise sonradan öldüğünde, ölümün iş kazasına bağlı olup olmadığına da bakılmaksızın geride kalan hak sahiplerine iş kazası ölüm geliri bağlanır. Ancak, bu oran yüzde 10 ila yüzde 50 arasında ise yani yüzde 50’nin altında ise sigortalı sonradan öldüğünde geride kalan eşe ve çocuklara gelir bağlanamaz.
İş kazası geliri alan emekli aylığı da alabilirSORU:1998 tarihinde geçirmiş olduğum iş kazası nedeniyle 2000 tarihinde yüzde 11’den emekli oldum. Ancak aylığım çok düşük olduğu için şu anda sigortalı bir işte çalışmaktayım. Toplam 1800 günüm var. Dilekçe verip, günlerime göre para alabilir miyim? Aylığım yükselir mi? Şu anda 67.00 YTL aylık almaktayım. Acaba ne olur.
Özgür GÜLENÇCEVAP:Okurumuz uğradığı kaza sonrası SSK'dan sürekli iş göremezlik geliri almaya başlamış. Meslekte kazanma gücündeki kayıp oranı düşük olunca bağlanan gelir de düşük olmuş. Çalışmaya devam etmek suretiyle gün sayısını 1800’e kadar çıkarmış. Şu halde okurumuz açısından herhangi bir sorun bulunmamakta. Hem iş kazası gelirini alıp hem de çalışabilir. Çalıştığı için iş kazası gelirinin kesilmesi de söz konusu değildir. Bu şekilde çalışmaya devam edilerek emeklilik için gereken gün sayısına ulaşır ve, sigortalılık süresi ile yaş şartlarını da tamamlayarak emekli aylığı da alabilir. Böylece okurumuz ileride hem "iş kazası geliri" hem de "emekli aylığını" birlikte alabilir. Ancak böyle bir durumda, emekli aylığı yüksek ise onun tamamını, düşük olan iş kazası gelirinin de yarısını almaya devam eder.
Emekli aylığı bağlanması için kesin dönüş şartSORU:Ben İtalya’da yıllarca çalıştım ve emekli oldum. Bodrum’da tatil yapıyorum. Türkiye’de borçlanma yapıp buradan da emekli aylığı alabilir miyim? Kesin dönüş yapmam şart mı?
T. KARAGÖZCEVAP:Hemen söyleyelim; yurt dışında çalışmak suretiyle o ülke kanunlarına göre emekli aylığı bağlanmış olması, koşulları var ise Türkiye’de de emekli aylığı bağlanmasına engel değildir. Yani, yurt dışındaki çalışma sürelerinizi ülkemizde SGK'ye günlüğü 3,5 Amerikan doları üzerinden borçlanmanız mümkün.Borçlanma tutarının ödenmesinden sonra, size emekli aylığı bağlanabilmesi için ise Türkiye’ye kesin dönüş yapmış olmanız gerekmektedir. Bu ise hiç yurt dışında bulunmamak ya da hep Türkiye’de yaşamak anlamına gelmemektedir. Bu noktada yaşanan karmaşaya SGK yönetimi geçtiğimiz ay son vermiş bulunmaktadır.Buna göre; emekli olmanıza rağmen yurt dışında çalışmıyorsanız, hastalık ya da işsizlik sigortasından ödenek almıyorsanız ve son olarak ikamete dayalı herhangi bir sosyal yardım almıyorsanız artık kesin dönüş yaptığınız kabul edilecektir.