ŞEHİR, belde, semt, mezra ve mekan isimlerinin eğer yüzyıla dayanan bir geçmişi varsa, mutlaka bir tarihi gerçek veya güzellik bu bünye içinde saklanmıştır. Yani, "Mavişehir" in hiçbir tarihi içeriği yoktur, ama "Bostanlı" kelimesi, daha eski zamanlarda "Papaz" denilen Karşıyaka'nın ucundaki bu nefis toprak parçasının zamanında bostanlarla kaplı olduğunu fısıldar.Ulusal ve yerel kültürümüzü geliştirmek için, şehir, belde, semt, mezra ve mekan isimlerimizin manasını ortaya koymalıyız. Aydın, Manisa, Muğla, Balıkesir, Uşak veya herhangi bir Ege köşesi için bu çalışmalar mutlaka yapılmalıdır.İzmir üzerine ehil olmayan ve yıpranmış sözde araştırmacıların yaptığı çalışmaların tuzağına düşmeyelim. Doğru, namuslu ve emekçi olana sahip çıkalım. İzmir üzerine Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nin yayınladığı ve İzmir çocuğu Önder Şenyapılı'nın kaleme aldığı "Ne Demek İzmir, Buca; Niye Buca!?" isimli kitap, şehrin girdisini çıktısını, tarihi isimlerinin ne anlama geldiğini pek güzel belgeliyor.(Edinme: Yakın Kitabevi, Kıbrıs Şehitleri. Yayınevi ile İletişim: 0.312.210.38.70, odtuyayincilik@ odtuyayincilik.com.tr) SEMT İSİMLERİİzmir'in semt isimlerini yazalım..
Æ İkiçeşmelik: Tarihi iki çeşme, üst üste burada bir duvar üzerinde yer alır.
Æ Mezarlıkbaşı: Yüz elli yıl önce burada Müslüman mezarlığı olduğu için böyle anılırdı. İkiçeşmelik Caddesi açılıp, güzergah genişletilirken, mezarlık kaldırıldı, gömüsü olan kemiklerini toplayıp Kokluca'ya götürdü.Æ
Tilkilik: Çok eski zamanlarda Kadifekale yönünden tilkiler semti basarmış.Æ
Namazgah: Hatuniye Camii'nin namaz kılınan geniş bahçesi sebebiyle bu isim verildi.Æ
Basmane: 1800'lerden sonra Basma fabrika ve atölyelerinin merkezi oldu. Çorakkapı Camii'nin burada olması sebebiyle, daha eski zamanlarda Çorakkapı Mahallesi denirdi.Æ
Mithatpaşa Caddesi: İzmir'de valilik yapan Mithatpaşa'nın 1880’-de bu yolu açtırmasıyla ismini kazandı. Vali Halil Rifat Paşa da kendi ismini taşıyan caddeyi imara açtı.Æ
Eşrefpaşa semti: 1899 yılında hizmet veren Belediye Başkanı Eşref Paşa'nın ismini aldı.GÖZTEPE-GÜZELYALIÆ
Arapfırını: Bir zenci, Mısır'dan gelip bu semtin köşebaşında simitçi fırını açtı.Æ
Konak: İzmir Derebeyi Katipzade Mehmet Çelebi, 1700'lerde meydanda denize nazır bir konak inşa ettirdi. Bu isim böylece ortaya çıktı.Æ
Bahribaba: Bir ermişin cesedi denizden karaya vurunca, sahilin az ötesindeki tepeye türbesi yapılır. Denizden çıktığı için Bahribaba Türbesi diye isimlendirilir.Æ
Karataş: Kırk merdivenlerin yanıbaşında kocaman bir kara taş bulunduğu için bu aldı.Æ
Asansör: 1907 yılında yapılan Asansör Kulesi'nden ismi aldı. Æ
Karantina: 1845 veba salgınını önlemek için kurulan karantina binasından dolayı bu isimle anıldı.Æ
Göztepe: Göz şeklindeki şimdiki Susuzdede tepesi buraya bu ismi verdi.Æ
Güzelyalı: Çok kokan bir sahili olduği için, Kokaryalı denirdi. Sonraları nazire olsun diye Güzelyalı dendi. En eski ismi Sultan Reşat'ı anımsatması için Reşadiye'dir.Æ
Üçkuyular: Üç tane, yanyana derin kuyusu vardıPASAPORT-KARABAĞLARÆ
Pasaport: Pasaport binasından ismini aldı.Æ
Alsancak: Cumhuriyet döneminde bu ismi aldı.Æ
Karşıyaka: Karşı sahil anlamına gelir.Æ
Buca: Rumca "Boudca" isminden döndü.Æ
Şirinyer: Eski ismi, Rumca Paradiso (Cennet) idi.Æ
Bornova: Rumca "Bournobat" isminden döndü.Æ
Karabağlar: Kocaman bağları vardı.Bu isimler uzar gider, siz en iyisi Önder Şenyapılı'nın kitabını alın. Hatta, semtinizin yaşlılarına sorular sorarak işi derinleştirin derim.
Agora'da tarih buluşurRoma döneminin kalıntılarını içeren Agora, eskinden Türk mezarlığı olduğu için, bünyesinde eşsiz denecek derecede sanat eseri olan çok ilginç mezar taşlarını da kapsar.Göztepe ismini bu tepeden aldı Yaşar Aksoy Özel Arşivi'nden izlediğimiz 75 sene önce çekilmiş fotoğrafta, göz şeklindeki "Susuzdede" tepesinin çıplak hali görülüyor. Bu tepe, bölgeye "Göztepe" ismini vermiştir.
ODTÜ YayınıOrtadoğu Teknik Üniversitesi yayını, İzmirle ilgili tüm bilgileri içeriyor.İzmir’in semtlerinde kimler oturur?Hepbİrlİkte gülmek için, İzmir semtlerinde kimlerin oturmasının daha doğru olacağına dair bir inceleme karaladım. * Bana göre,
Atatürk'e çok bağlı olanlar Çankaya'da, açık havayı seven kültürlü entellerimiz Kültürpark'ta, manifaturacılar Basmane'de, şarapçılar Karabağlar'da, şehit aileleri Kahramanlar'da, incirciler İnciraltı'nda, gözlükçüler Göztepe'de, sucular Üçkuyular'da veya Halkapınar'da, manavlar Manavkuyu'da, PTT'ciler Mektupçu'da, asansörcüler Asansör'de oturmalıdır.*Yine, at yarışçılar Naldöken'de, kuyumcular Altındağ'da, bahçıvanlar Bahçelievler'de, terziler Bozyaka'da, gümüşçüler Gümüşpala'da, becerikliler Yamanlar'da, denizciler Donanmacı'da, çiçekçiler Gültepe ve Nergiz'de, buzdolapçılar Soğukkuyu'da, ormancılar Çamdibi'nde, yatçılar Salhane'de, astronomlar Hilal'de, güzeller Şirinyer'de otururlarsa, daha iyi olmaz mı?*Hatta hatta, kürkçüler Tilkilik'te, dönekler Dönertaş'ta, öbür dünyaya hasret çekenler Mezarlıkbaşı'nda, zenciler Arapfırını'nda, namazında-niyazında olanlar Namazgah'ta, beli kemerli olanlar Kemeraltı'nda, muslukçular İkiçeşmelik'te, doğaseverler Yeşilyurt'ta, paşa dedeleri ile gururlananlar Mithatpaşa, Halilrifat Paşa ve Eşrefpaşa'da, zenginler Konak'ta, inşaatçılar Karataş'ta, dilberler Güzelyalı'da, hastalar Karantina'da oturmalıdır!*Şaka bir yana, bendeniz "Kıbrıs" ve "kayısı" müptelası olduğum için İzmir'de Girne Caddesi'nde "Kayısılıbahçe" mevkiinde otururum. İsmet Paşa'yı da çok sevdiğim için Çeşme'deki evim, İnönü Mahallesi'ndedir.*İyi ki, İstanbul'daki gibi Şaşkınbakkal, Çukurbostan, Aynalıkavak, Karagümrük, Yerebatan, Tophane vs. gibi garip isimlerimiz yok..
